نرخ نان به‌روز نیست
به گزارش جهان صنعت نیوز: بحث گندم، آرد و نان از مباحث استراتژیکی است که همیشه دولت‌ها و مردم روی آن حساسیت بالایی نشان داده‌اند. در همین راستا به گفته مسوولان و کارشناسان برای پیشگیری از خروج آرد از چرخه تولید و تبدیل شدن به نان، دولت اقدام به نصب کارتخوان‌های هوشمند در واحدهای نانوایی کرد که هزینه بالایی نیز برای دولت به همراه داشت اما به نوعی به شکست انجامید. با این وجود به گفته افراد فعال در صنف نانوایان، اشتباه دولت در این بود که تصور می‌کرد اگر نانوا یک یا دو کیسه از آرد سهمیه‌ای خود را که مازاد می‌آید به صورت آزاد بفروشد باعث رقم خوردن قاچاق نان و خروج آن از چرخه تولید می‌شود. این در حالی است که این ارقام اصلا قابل مقایسه با ارقام اعلامی از سوی مسوولان نیست و آرد از مبادی دیگری خارج می‌شود. از سوی دیگر بنا به حساسیت دولت‌ها روی مساله نان که ارتباط مستقیمی با سفره مردم دارد دولت بر خرید تضمینی گندم پافشاری دارد و از سوی دیگر هر سال نرخ خرید تضمینی گندم را افزایش می‌دهد تا علاوه بر حفظ تولید به افزایش انگیزه برای کشاورزان و توسعه کشت گندم نیز کمک کند.
کارشناسان بسیاری از جمله «محمدامین آسودار» فعال بخش کشاورزی می‌گویند افزایش نرخ صرفا راهگشا نیست و دولت برای توسعه تولید گندم و یا حتی خودکفایی برای عملکرد و بهره‌وری را در واحد سطح بالا ببرد. اما دولت کماکان برای تامین نان مردم بر روش افزایش نرخ خرید تاکید دارد. با تمام این تفاسیر واحدهای نانوایی سراسر کشور از سال‌های دور با مشکلی ثابت و همیشگی مواجه هستند و آن به‌روز نبودن نرخ نان است که دولت‌ها همواره از واقعی کردن آن امتناع می‌کنند، به طوری که برخی فعالان در این حوزه معتقدند دولت اگرچه می‌داند نرخ نان به‌روز نیست اما در راستای پیشگیری از هرگونه واکنش جامعه همیشه از افزایش قیمت نان اجتناب کرده است، به طوری که نرخ فعلی نان در حقیقت نرخ سال ۱۳۹۹ است که در سال ۱۴۰۰ به نانوایان اعلام شده و حال که ۸ماه از سال‌جاری نیز می‌گذرد هنوز نرخ جدیدی از سوی دولت تصویب نشده است.
به گفته محمد حسن جلالی مدیرکل هماهنگی و نظارت آرد و نان بازرگانی دولتی، تاکنون ۹۹ درصد واحدهای نانوایی به کارتخوان مجهز شده‌اند، قرار نیست با اجرای طرح هوشمند‌سازی تغییری در قیمت نان برای مصرف‌کننده ایجاد شود و مابه‌التفاوت قیمت یارانه‌‌ای و تمام‌شده توسط دولت به نانوایی‌‌ها پرداخت می‌شود. با این وجود واحدهای نانوایی می‌گویند تنها بخش کوچکی از مابه‌التفاوت نامبرده به نانواها داده می‌شود و نه تمام آنچه نانوا از این راه متضرر می‌شود.
در این رابطه البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که برخی نانوایی‌های کشور نسبت به عرضه نان با قیمت‌های بالا اقدام می‌کنند و برای اینکه بتوانند از پس هزینه‌های خود برآیند، کاری به دستورات دولتی ندارند. این در حالی است که سوءمدیریت مسوولان این بخش باعث شده که هم نانوایان و هم مردم نسبت به قیمت‌های موجود در این حوزه شکایت داشته باشند.
قیمت آرد ۲۰ درصد قیمت تمام‌شده نان را تشکیل می‌دهد
رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران در این خصوص می‌گوید: دولت فقط ۱۵درصد برای تامین مقداری از هزینه‌های اجاره‌بهای ملک، نرخ کارگری و غیره را داده که جوابگو نیست زیرا به عنوان مثال قیمت دستمزد کارگران در ابتدای سال ۵۷ درصد افزایش پیدا کرد و به تبع آن مزایای قانونی که به کارگر تعلق می‌گیرد نیز اضافه شد.
بیژن نوروزمقدم خاطرنشان می‌کند: مساله اینجاست که دولت فکر می‌کند چون آرد را گران نمی‌کنند نان هم نباید گران شود! در صورتی که بیش از ۸۰ درصد هزینه تولید نان مربوط به مواردی غیر از قیمت آرد است؛ یعنی آرد حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد در قیمت تمام‌شده نان تاثیر دارد.
- رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران: دولت نرخ نان را اعلام نکرده اما واحدهای نانوایی از سوی سازمان تعزیرات گاهی حتی مشمول جریمه‌های تا ۴۰۰ میلیون تومان می‌شوند! در حالی که قانونا وقتی نرخی به ما نداده‌اند ما نیز تخلفی مرتکب نشده‌ایم
وی می‌گوید: ما سال ۱۳۹۸ که نرخ گرفتیم نرخی بود که بعد از ۵ سال اعلام شد و قول دادند سال بعد جبران کنند اما سال ۹۹ با پیگیری‌ها و درخواست‌هایی که انجام شد ۱۶ ماه طول کشید تا نرخ سال ۹۹ را در تاریخ اول تیر ۱۴۰۰ به ما دادند و در آن هم نوشته شد این نرخ مربوط به ۱۴۰۰ است!
نوروزمقدم ادامه داد: با وجود اینکه حدود ۸ ماه از سال ۱۴۰۱ می‌گذرد متاسفانه مسوولان هیچ کاری نمی‌کنند و همان‌طور که گفتند تنها ۱۵ درصد برای تامین مقداری از هزینه‌های واحدهای نانوایی پرداخت کرده‌اند.
وقتی درآمد نانوا به نرخ ۱۳۹۹ است و خرج‌اش به نرخ ۱۴۰۱
فعالان صنف نانوایان کشور می‌گویند: با روندی که دولت در اعلام کردن نرخ نان با فواصل چندساله در پیش گرفته عملا عایدی ما نانواها به نرخ دو سال پیش است و خرج‌شان به نرخ روز و با تورم ۴۰درصدی است که مسوولان اعلام می‌کنند؛ و این به معنای عدم همخوانی دخل و خرج نانوا جماعت با هم است.
نوروزمقدم با تایید این حرف اعلام می‌کند: در حال حاضر درآمد ما به نرخ سال ۹۹ است اما به نرخ سال ۱۴۰۱ هزینه می‌کنیم. این در حالی است که در سال‌جاری افزایش تورم و هزینه‌های جانبی و قیمت دیگر کالاهای اساسی صددرصد افزایش پیدا کرده و مسلما تاثیر منفی بر حوزه ما نیز دارد. رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران خاطرنشان می‌کند: از یکسو به ما نرخ نمی‌دهند و از سوی دیگر برای واحدهای نانوایی جرائم سنگین تعیین می‌کنند؛ به این معنا که نه تنها نرخ نداده‌اند بلکه کنترل هم می‌کنند و تاکید دارند به نرخ قبلی نان بفروشیم.
وی ادامه داد: این در شرایطی است که فروش نان به نرخ سال ۹۹ برای هیچ واحد نانوایی صرف ندارد پس واحد نانوایی مجبور است به هر نحوی شده بالا و پایین کند تا بتواند هم نان مردم را تامین کند و هم اینکه مزد کارگر را بدهد.
نوروزی‌مقدم با بیان اینکه واحدهای صنفی که حتی تا ۴۰۰ میلیون تومان جریمه شده‌اند، افزود: دلیل آن هم این است که تخلف یک روز را برای ما ۱۰ روز حساب می‌کنند و تعزیرات هم این ۱۰ روز را بنا به دستور سران سه قوا تا ۱۰ برابر هم جریمه می‌کند! در حالی که وقتی نرخ را طبق قانون نداده‌اند قائدتا تخلفی هم صورت نگرفته است. بنابراین اگر یک میلیون تومان جریمه شویم در پایان به ۱۰۰ میلیون تومان می‌رسد!
وی در پاسخ به این سوال که تعزیرات عمدتا با کدام موارد به عنوان تخلف برخورد می‌کند، می‌گوید: اصلی‌ترین آنها کم‌فروشی و گران‌فروشی است و عامل اصلی آن نیز ندادن نرخ است چون اگر نرخ بدهند قطعا نانوا دچار گران‌فروشی یا کم‌فروشی نمی‌شود.
بر اساس این گزارش، برخی نانوایان می‌گویند: دولت خود اعلام می‌کند وقتی نرخ نان اعلام نشده می‌توانید چانه‌های نان را کوچکتر بگیرید اما زمانی که تعزیرات مراجعه می‌کند این اقدام ما را تخلف کم‌فروشی قید می‌کند و ما مشمول جریمه‌های سنگین می‌شویم. با این وجود رئیس اتحادیه نان سنتی تهران در این خصوص می‌گوید: امسال چنین چیزی را به ما نگفته‌اند و فعلا پای‌شان را روی گلوی ما گذاشته‌اند.
خروج استادکاران کهنه‌کار، کیفیت نان را کاهش داده است
از سوی دیگر یکی دیگر از اصلی‌ترین مسائل و چالش‌هایی که واحدهای نانوایی با آن مواجه هستند در کنار پایین بودن کیفیت آرد به دلیل عدم ترکیب شدن با آردهای خارجی، بحث خروج کارگران خبره از این صنف است که این دو عامل موجب کاهش یافتن کیفیت نان‌های بخش سنتی به صورت خاص می‌شود، به طوری که «احمد محمدی» فعال صنف نانوایان در پاسخ به این سوال که چرا نان‌های سنتی مانند گذشته کیفیت ندارد و آیا ناشی از بی‌کیفیتی آرد است یا عوامل دیگری بر آن موثر است، به بازار گفت: مهم‌ترین عامل موثر بر این امر این است که در بخش نان سنتی مثل سابق که استادکارهای قدیمی و کهنه‌کار روی کار بودند حضور ندارند که به اصطلاح از ۴ صبح مشغول کار می‌شدند و خمیری باکیفیت تولید می‌کردند.
محمدی افزود: مساله اینجاست که از یک طرف گندم یک موجود زنده است و باید حداقل ۶ ماه خواب داشته باشد بعد آرد شود که بتواند کیفیت داشته باشد، یعنی از گندم تازه نان خوبی به دست نمی‌آید. وی ادامه داد: از سوی دیگر پس از تبدیل آرد به خمیر نیز باید خواب داشته باشد تا به درستی عملیات تخمیر صورت بگیرد اما به دلیل خروج استادکاران از این صنف و عدم جایگزینی نیروهای متخصص دیگر این مراحل به درستی طی نمی‌شود و لذا نان خوبی پخت نمی‌شود.
«قامتعلی عزیزی» یکی دیگر از فعالان این بخش نیز در این خصوص می‌گوید: تا پیش از این بارها اعلام کرده بودیم که مراکز فنی حرفه‌ای شهرهای مختلف می‌توانند برای آموزش کارگران تخصصی صنف نانوایی وارد عمل شوند اما مساله امروز ما این است که به دلیل عدم توانایی واحدهای نانوایی در پرداخت هزینه‌های کارگری، به ناچار به تدریج خبره‌های کار از این صنف بیرون می‌روند.
عزیزی افزود: در این راستا اگر بخواهیم حقوق کارگر نانوایی تامین شود باید اول نرخ عادلانه‌ای برای نان داده شود نه اینکه انتظار داشته باشیم واحدهای نانوایی به نرخ دو سال پیش نان بفروشند و به نرخ روز کارگر خود را راضی نگه دارند. در غیر این صورت قائدتا هر روز شاهد خارج شدن کارگران دوره‌دیده و یا ماهر از این صنف خواهیم بود.
لازم به ذکر است بر اساس این گزارش، صنف نانوایان بر اساس آنالیز قیمتی و هزینه‌ای که ارائه دادند درخواست افزایش ۲۰۰درصدی قیمت نان را داشته‌اند تا تولید برای آنها مقدور باشد اما دولت حتی با افزایش قیمت‌های نه‌چندان زیاد قیمت نان نیز توافق نمی‌کند و حال که هشت ماه از سال می‌گذرد هنوز تکلیف قیمت نان را روشن نکرده است.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :