میدان خسته

به گزارش جهان صنعت نیوز:  ناترازی گاز، مشکل تازه‌ای نیست. سال گذشته هم تولیدکننده‌ها با این مشکل روبه‌رو بودند، اما به آنها اطمینان داده شد که مساله امسال حل می‌شود ولی نه‌تنها حل نشد، بلکه میزان ناترازی بیشتر هم شد.

سال گذشته میزان ناترازی گاز ۲۰۰ میلیون مترمکعب اعلام شد، امسال این رقم به ۲۵۰ میلیون مترمکعب افزایش یافته است. اگر با همین سرعت پیش برویم، حتی اگر ظرفیت‌های تازه‌ای از تولید در کشور نصب نشود، براساس پیش‌بینی کارشناسان کمتر از ۱۰ سال دیگر ناترازی گاز در کشور به ۴۰۰ میلیون مترمکعب خواهد رسید. موضوعی که از همین امروز پیامدهای آن قابل لمس است.

شرایط وقتی نگران‌کننده می‌شود که همین چند روز پیش محمدرضا جولایی مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران از تصمیم دولت برای اعمال محدودیت برای صنایع فولاد و پتروشیمی به دلیل کمبود گاز در شبکه توزیع کشور خبر داد؛ تصمیمی که تولیدکنندگان را دوباره نگران کرده است.

آن‌طور که شرکت گاز اعلام کرده، میزان اعمال محدودیت بستگی به افزایش مصرف خانگی و تجاری دارد، با این حال پیش‌بینی‌ها نیز حکایت از این دارد که طی یک هفته آینده هوا سردتر شود. در قبال این سرد شدن اگر مصرف افزایشی باشد شروع محدودیت‌ها کلید می‌خورد.

تهدید پتروشیمی‌ها

 ایران ۳۶ میدان گازی با میزان ذخایری به میزان ۱۲۰۰ تریلیون مترمکعب دارد، اما بیشترین برداشت گاز از میدان گازی پارس‌جنوبی که با قطر مشترک است، صورت می‌گیرد. میدان گازی پارس‌جنوبی که ۷۰ درصد گاز ایران را تامین می‌کند، در حال ورود به نیمه دوم عمر خود است. آن‌طور که کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند، تا ۴ سال دیگر هر سال به اندازه یک فاز یعنی حدود ۲۸ میلیون مترمکعب در روز از تولید آن کاسته می‌شود. کاهش تولیدی که اگر با همین شتاب پیش برود، کمتر از ۲ سال دیگر شرایط بغرنجی پیش‌روی پارس‌جنوبی خواهد بود.

برخی‌ها بدبینانه‌تر می‌گویند، در سال ۱۴۱۲ میزان افت تولید این میدان به ۲۶۶ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید و این بدان معناست که اگر سرمایه‌گذاری لازم انجام نشود، تولید گاز ظرف یک دهه آینده در پارس‌جنوبی ممکن است به یک‌سوم کاهش یابد.

مقامات وزارت نفت پیش‌تر میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز در این میدان را ۳۰ میلیارد دلار اعلام کرده بودند. در گزارش کمیسیون انرژی مجلس که در مهرماه منتشر شد، میزان سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای جلوگیری از افت فشار و بازیابی چاه‌های گاز پارس‌جنوبی ۲۰ میلیارد دلار اعلام شد.

این شرایط فقط مختص به پارس‌جنوبی نیست؛ سایر میادین گازی هم همین وضعیت را دارند. البته به جمع آنها باید میادین مشترکی را اضافه کرد که هنوز تولید در آنها شروع نشده است. پیامد این میدان خسته، مستقیم به سوی پتروشیمی‌ها و صنایعی است که به انرژی گاز وابسته هستند. پتروشیمی‌ها حتما در این میان بیشترین آسیب را خواهند دید و پروژه‌های توسعه‌ای آنها تهدید خواهد شد.

قابل پیش‌بینی بود

محمدرضا شوشتری کارشناس انرژی در این رابطه به «جهان‌صنعت» می‌گوید: پیش‌بینی افت فشار در میدان گازی پارس‌جنوبی مدت‌هاست هشدار داده شده است. به لحاظ فنی، پارس‌جنوبی کاملا به این افت آشناست. البته برنامه‌هایی برای مقابله با این افت فشار وجود دارد که می‌توان به نصب کمپرسورهای فشارافزایی روی سکوهای مربوط به چاه‌ها یا در خشکی اشاره کرد که می‌تواند فشار گاز را افزایش دهد.

وی افزود: این موضوعی نیست که به تازگی بیان شده باشد، در همان زمانی که بهره‌برداری از پارس‌جنوبی شروع شد، همه می‌دانستند که در یک فاصله زمانی این افت‌ها ایجاد می‌شود. اما این افت‌ها براساس پیش‌بینی یا شرایط خاصی بوده است.

این کارشناس انرژی با بیان اینکه این شرایط فقط مختص به ایران نیست و در قطر هم این اتفاق افتاده است، گفت: از همان آغاز برداشت‌ها، قطر و ایران به این موضوع آگاه بودند؛ راه‌حل هم این است که کمپرسورهای فشارافزایی نصب کنند. اولویت هم چاه‌هایی است که در دریا قرار دارند. با نصب این کمپرسورها در سکوهای دریایی در کنار چاه‌ها یا در خشکی فشارافزایی صورت می‌گیرد.

شوشتری با تاکید بر اینکه موضوع افت فشار نباید به عنوان بحث نگران‌کننده در جامعه مطرح شود، تصریح کرد: نباید از این موضوع به عنوان ضعف وزارت نفت استفاده کرد‌، زیرا این موضوع کاملا طبیعی است و نباید استفاده سیاسی صورت بگیرد. وزارت نفت و دولت به طور جدی به دنبال ایجاد فشار‌افزایی است‌.

او اضافه کرد: امیدواریم پروژه‌های فشار‌افزایی در آینده اجرا شود.

او در پاسخ به این سوال که آیا برداشت ایران از میدان گازی پارس‌جنوبی نسبت به قطر بیشتر است یا نه، گفت: قطر با توجه به سرمایه‌گذاری که از شرکت‌های اروپایی، ژاپنی و کره‌ای دریافت کرده، مسلما سرعت بیشتری از ما دارد. حتما اگر ما هم تحریم نبودیم، می‌توانستیم بیشتر برداشت کنیم.

 

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژه