بحران تورم جهانی و هشداری به سرمایه‌گذاران

به گزارش جهان صنعت نیوز:  در حالی که بحران تورم در دومین سال خود قرار دارد، چند کلمه جایگاه خود را در فرهنگ سرمایه‌گذاران تثبیت کرده است. متعاقبا پیش‌بینی‌های بسیار مسخره‌آمیزی از یک مشکل «گذرا» وجود داشت. همچنین پیش‌بینی‌های دقیق بانک‌های مرکزی از «جلوتر آمدن» افزایش نرخ بهره وجود داشت و اخیرا از شیوه‌ای «سریع» که در آن فدرال‌رزرو آمریکا به سمت انقباضی‌تر نزدیک شده است، ناله می‌کردند. اکنون توجه به مفهوم «خوش‌بینی تقلبی» است؛ این تصور که مجموعه‌ای از داده‌های امیدوارکننده حاکی از کاهش تورم می‌تواند موجی از خوش‌بینی را در بازارها ایجاد کند، تنها برای اینکه واقعیت وحشتناک فشارهای مداوم قیمت‌ها دوباره تثبیت شود.

در پایان هفته گذشته، قیمت کلاس‌های دارایی افزایش یافت که تحت تاثیر آخرین اعداد تورم آمریکا تقویت شد. سهام در سراسر جهان افزایش یافت. نزدک، معیار فناوری سنگین آمریکا، در ۱۰ و ۱۱ نوامبر تقریبا ۱۰ درصد صعود کرد که قوی‌ترین رالی دو روزه آن در بیش از یک دهه گذشته است. ارزهای نزولی مانند پوند و ین نیز رشد کردند. اقتصاددانان انتظار داشتند که شاخص قیمت مصرف‌کننده آمریکا (CPI) در ماه اکتبر نسبت به ماه قبل ۶/۰ درصد افزایش یابد. در عوض، طبق آمار منتشر شده در ۱۰ نوامبر، این نرخ ۴/۰ درصد افزایش یافت. این یک تفاوت کوچک در طرح کلان مسائل است. به صورت سالانه، تورم در نزدیکی ۵ درصد قرار دارد که بسیار بالاتر از هدف فدرال‌رزرو یعنی تقریبا ۲ درصد است. اما سرمایه‌گذاران به سرعت به این احتمال پرداختند که شاید- فقط شاید – کنترل تورم بر اقتصاد آمریکا در حال ضعیف شدن است.

معامله‌گران تقریبا بلافاصله برآوردهای خود را برای اوج نرخ بهره تجدیدنظر کردند. قبل از انتشار، بسیاری فکر می‌کردند که فدرال‌رزرو تا اواسط سال ۲۰۲۳ نرخ بهره را به ۵/۵ درصد افزایش می‌دهد. اکنون بازده اوراق قرضه نشان می‌دهد که نرخ ۵ درصد احتمال بیشتری دارد و این موضوع پیامدهای مثبت خواهد داشت. این امر احتمال رکود اقتصادی در آمریکا و فراتر از آن را کاهش می‌دهد، فشار بر بانک‌های مرکزی دیگر کشورها را برای همگامی با فدرال‌رزرو کاهش می‌دهد و قیمت دارایی‌های پرخطر، به ‌ویژه سهام را افزایش خواهد داد.

از همین رو این سوال مطرح می‌شود که آیا داده‌ها جعلی هستند یا خیر. به هر حال، سرمایه‌گذاران در پاییز سال گذشته، زمانی که تورم برای مدت کوتاهی به اوج خود رسید، زیان کردند و بار دیگر در ژوییه امسال، زمانی که آنها پیش از موعد به این نتیجه رسیدند که فدرال‌رزرو از شدت انقباض خود بکاهد. در هر دو مورد، رالی‌های بازار در مدت کوتاهی شکست خوردند.

آیا این بار شرایط متفاوت است؟

این مورد که در نهایت کاهش قیمت در دسترس خواهد بود، بر دو پایه استوار است؛ اول، به نظر می‌رسد طیف گسترده‌ای از محصولات به سمت کاهش تورم حرکت کرده‌اند. قیمت کالاهای اصلی- بدون احتساب اقلام مواد غذایی و انرژی- در ماه اکتبر ۴/۰ درصد کاهش یافت. برخی از این موارد منعکس‌کننده کاهش جهش قیمت‌های دوران همه‌گیری است، مانند مواردی که برای خودروهای دست دوم وجود دارد، اما کاهش قیمت گسترده‌تر بود. اثاثیه منزل، پوشاک و وسایل مدرسه همگی ارزان‌تر شدند و خرده‌فروشان موجودی بالاتر و تقاضای مصرف‌کننده ملایم‌تری را گزارش می‌دهند. به نظر می‌رسد این موضوع اثر خالص کاهش قیمت کالاها است که مدت‌ها مورد انتظار بود.

رکن دوم اشاره وسوسه‌انگیزی است مبنی بر اینکه قیمت خدمات نیز در مسیر درستی قرار دارد. بزرگ‌ترین محرک تورم خدمات – هزینه مسکن – به نظر می‌رسد که اندکی در حال کاهش نرخ است. مهم‌ترین عامل در تعیین هزینه‌های مسکن بر حسب شاخص قیمت، اجاره‌بها بود که بیش از نیمی از افزایش تورم اصلی در چند ماه گذشته را به خود اختصاص داده است. در ماه اکتبر، اجاره‌بها ماهانه ۷/۰ درصد افزایش یافت که نسبت به ۸/۰ درصد در سپتامبر کاهش یافت. این اتفاق مهمی است زیرا نشان می‌دهد تخمین‌های رسمی در همان جهتی هستند که شاخصه‌های بخش خصوصی با فرکانس بالاتر که کاهش نرخ تورم اجاره را برای نزدیک به نیم سال نشان داده‌اند. تفاوت اساسی در روش‌شناسی، این شکاف را توضیح می‌دهد: شاخصه‌های بخش خصوصی به قیمت درخواستی املاک در بازار نگاه می‌کنند، در حالی که معیار رسمی به اجاره‌هایی که واقعا توسط مستاجران پرداخت می‌شود، از جمله به اجاره‌های موجود و اغلب ارزان‌تر، نگاه می‌کند. با در نظر گرفتن این تاخیر طولانی، اجاره‌بها ممکن است در آستانه تبدیل شدن به نیرویی برای کاهش تورم در CPI باشد.

بهشت به تعویق افتاد

با این حال، بررسی واقعیت مفید است. همان‌طور که تجربه سال گذشته نشان می‌دهد، ارقام ماهانه می‌توانند پر سر و صدا باشند. و مشکل اساسی در آمریکا تقاضای بیش از حد نسبت به عرضه است. این در حال حاضر در بازار کار حادتر است، جایی که مشاغل خالی بسیار بالا زمینه‌ساز افزایش شدید دستمزدها شده‌اند. برای مهار تورم، بازار کار باید خنک شود. اقتصاد به خوبی از این نقطه عبور کرده است که بتواند از کاهش تورم بدون آسیب‌های جانبی لذت ببرد. از نظر تئوری این امکان وجود دارد که شرکت‌ها بتوانند استخدام خود را بدون فشار آوردن به تعداد زیادی کاهش دهند. با این حال بخشی از افزایش بیکاری اجتناب‌ناپذیر و برای فدرال‌رزرو حتی مطلوب به نظر می‌رسد.

علاوه بر این، رشد سهام از دیدگاه فدرال‌رزرو نامطلوب است. بازارها کمربند انتقال اولیه برای سیاست پولی هستند. افزایش زیاد قیمت سهام نشان‌دهنده کاهش شرایط مالی است که در صورت تداوم برخلاف تلاش‌های بانک مرکزی، کسب اعتبار را برای شرکت‌ها آسان‌تر می‌کند. مقامات فدرال‌رزرو عمیقا با تاریخ دهه ۷۰ میلادی آشنا هستند، زمانی که آمریکا با تورم دو رقمی دست‌و‌پنجه نرم می‌کرد و زمانی که بانک‌های مرکزی با کاهش سیاست‌ها به محض شروع روند کاهشی فشارهای اقتصادی اشتباه می‌کردند، چیزی که باعث شد تورم دوباره افزایش یابد.

«جروم پاول» رئیس فدرال‌رزرو مصمم است از اشتباه مشابهی جلوگیری کند. در یک کنفرانس مطبوعاتی در ۲ نوامبر، پس از آخرین افزایش نرخ بهره، او چهار بار گفت که «فدرال‌رزرو هنوز مسیری طولانی در پیش دارد.» این باید به عنوان یک هشدار برای سرمایه‌گذارانی باشد که ناگهان از خوش‌بینی سرگردان هستند. حتی اگر نرخ تورم کمتر از حد انتظار نقطه عطفی در نبرد آمریکا علیه تورم باشد، این یک چرخش تدریجی خواهد بود، نه یک روند معکوس شدید.