پایان ماه عسل آمریکا و عربستان
به گزارش جهان صنعت نیوز: در همین رابطه شی جین‌پینگ علاوه بر امضای توافقنامه‌های اقتصادی به مبلغ ۳۰ میلیارد دلار، روز گذشته در نشست رهبران عرب و همچنین شورای خلیج‌فارس نیز شرکت کرد. او در یادداشتی که در رسانه‌های سعودی منتشر شده، سفر خود به عربستان را سفری تاریخی دانست که دوران جدیدی از روابط پکن با جهان عرب و عربستان را نوید می‌دهد. در این سفر همچنین اولین نشست سران چینی-عربی و نیز نخستین جلسه مقامات چین با کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس نیز در دستور کار قرار دارد.
سفر شی به عربستان در حالی صورت گرفته که اکنون روابط میان ریاض و واشنگتن در نقطه حساسی قرار دارد. از این رو صحبت‌های شی جین‌پینگ در خصوص روابط استراتژیک با عربستان و همچنین نحوه استقبال مقامات سعودی از وی به گفته کارشناسان پیام روشنی به آمریکاست. یعنی از یک منظر عربستان نشان می‌دهد که دیگر آنچه را که واشنگتن دیکته می‌کند تمکین نکرده و از سوی دیگر فرصتی برای رئیس‌جمهوری چین است تا نفوذ و نقش بین‌المللی خود را به عنوان یک بازیگر مهم نشان دهد.
در این راستا جان کالابرس، مدیر پروژه خاورمیانه- آسیا در گفت‌و‌گو با الجزیره توضیح می‌دهد: چین بزرگ‌ترین بازار نفت‌خام عربستان بوده و بیش از ۲۵ درصد صادرات نفت‌خام این کشور در سال ۲۰۲۱ به چین اختصاص داشته است. از سوی دیگر پروژه‌های دیگری نیز مانند شهر جدید نئوم با سرمایه‌ای ۵۰۰ میلیارد دلاری در دستور کار سعودی‌ها قرار دارد که در این زمینه نیز چینی‌ها خواستار مشارکت در حوزه فناوری و سایر همکاری‌های اقتصادی و تجاری با چین هستند.
به همین دلیل است که یکی از بندهای توافقنامه جامع استراتژیک میان چین و عربستان که در این سفر امضا شده مربوط به قرارداد با غول فناوری چین یعنی هوآوی است. این موضوع از آنجا اهمیت دارد که هوآوی از سوی آمریکا و اروپا تحریم شده و همکاری با این شرکت نیز با فشارهای واشنگتن قطع شده است. اما زمینه کار این شرکت اکنون در خاورمیانه و به خصوص کشورهای عربی در حال افزایش است.
آنچه تحلیلگران تاکید می‌کنند این است که چین برای توسعه اقتصادی خود به نفت عربستان متکی بوده و از سوی دیگر سعودی‌ها نیز با گسترش روابط با چین، سبد دیپلماتیک خود را به شکل بی‌سابقه‌ای تنوع بخشیده‌اند. از این رو عربستان تبدیل به بزرگ‌ترین شریک اقتصادی چین در منطقه خاورمیانه شده و آمارها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ میلادی میزان صادرات عربستان به چین ۴/۳۳ میلیارد دلار (۷۴ درصد آن صادرات نفت) و صادرات چین به عربستان نیز ۸/۳۱ میلیارد دلار بوده است.
نگرانی‌های واشنگتن
نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد مشارکت دوجانبه در حال گسترش میان پکن و ریاض ابعاد امنیتی بیشتری نیز به خود می‌گیرد. در واقع یک اصل اساسی وجود دارد که همکاری دوجانبه میان کشورها ابتدا از حوزه تجارت و اقتصاد آغاز می‌شود و سپس با تعمیق آن به سایر حوزه‌ها از جمله همکاری‌های امنیتی و نظامی سرایت می‌کند.
حدود یک‌سال قبل شبکه خبری سی‌ان‌ان گزارش داد که چین در حال همکاری با عربستان برای تولید موشک‌های بالستیک است. همچنین چینی‌ها برای توسعه تسلیحاتی عربستان پهپادهایی به این کشور فروخته‌اند که نشان می‌دهد در بخش‌هایی که آمریکا حاضر به همکاری با سعودی‌ها نبوده، چینی‌ها سعی کرده‌اند این خلاء را پر کنند.
هر چند که بسیاری از کارشناسان چین فعلا قادر به پرکردن جای آمریکا در عربستان به لحاظ استراتژیک و امنیتی نبوده و نشانه‌ای هم از سوی پکن برای چنین اقدامی مشاهده نمی‌شود، اما آمریکایی‌ها نگرانی شدیدی از نحوه مناسبات نظامی و امنیتی چین با عربستان دارند. دلیل این نگرانی نیز آن است که چینی‌ها ملاحظاتی که کشورهای غربی بر سر یکسری از مسائل مانند حقوق بشر و محدودیت‌های مرتبط با سخت‌افزارهای نظامی دارند را نداشته و بسیار راحت‌تر در این زمینه با شرکای خود همکاری می‌کنند.
در این رابطه سفیر آمریکا در تونس معتقد است: هر چند که چینی‌ها نمی‌توانند جای آمریکا را در عربستان پر کنند، اما نمی‌توان مطمئن بود که در آینده چنین موضوعی رخ ندهد. به همین دلیل نباید از عمق مشارکت امنیتی عربستان و چین غافل شد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانپیشنهاد ویژهسیاسیلینک کوتاه :