پایان یک میدان پردردسر

به گزارش جهان صنعت نیوز:  فاز ۱۱ پارس جنوبی همزمان با توسعه میدان گازی پارس جنوبی در اوایل دهه ۸۰ در دستور کار قرار گرفت.ابتدا قرار بود که توتال توسعه این فاز را بر عهده بگیرد و فشارافزایی را نیز در دستور کار قرار دهد، اما با صدور قعطنامه های شورای امنیت علیه ایران، توتال از ایران رفت و توسعه این فاز متوقف شد. دولت احمدی نژاد پس از خروج توتال، با چینی ها برای توسعه این میدان وارد مذاکره شد.هرچند چینی ها قرادادی با ایران برای توسعه این میدان بستند اما عملا هیچ اقدامی در راستای توسعه این میدان انجام ندادند و در نهایت در سال ۱۳۹۱ چین ازاین قرارداد خارج شد.

 

در اواخر دولت احمدی نژاد مذاکره با  شرکت‌های داخلی مانند پترو ایران، تاسیسات دریایی و پترو پارس انجام شد که در نهایت در شهریور ماه ۱۳۹۱ عملیات توسعه فاز ۱۱ به شرکت پتروپارس واگذار شد .اگرچه انتظار می رفت که پتروپارس توسعه این میدان را با وجود محدودیت منابع پیش ببرد،اما مساله مهم پیچیدگی این میدان بود که نیاز به تکنولوژی داشت که در اختیار کشورهای خارجی بود.

 

سرانجام این دو عامل باعث شد که پترو پارس از این پروژه خارج شد. با تغییر دولت،یکبار دیگر پرونده فاز ۱۱ اینبار روی میز مقامات وزارت نفت دولت یازدهم قرار گرفت.همزمان که موضوع قراردادهای جدید نفتی دردستور کار دولت یازدهم قرارمی گرفت، اجرایی شدن برجام هم کمک کرد که یکبار دیگر توتال و سی‌ان‌پی‌سی چین برای توسعه این فاز با ایران قرارداد همکاری و سرمایه گذاری ببندند.همزمان پتروپارس به عنوان شریک ایرانی این فاز انتخاب شد.

 

به دنبال خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریم های آمریکا علیه ایران،یکبار دیگر توتال از توسعه فاز ۱۱ عقب‌نشینی کرد و کار به چینی‌ها سپرده شود. اما طولی نکشید که چینی‌ها هم  از این قرارداد خارج شدند و توسعه این فاز مجددا تعهد پتروپارس باقی ماند.

در آذر ماه سال ۱۳۹۹ مقامات دولت دوازدهم تصمیم گرفتند که با اختصاص ۷۰ میلیون دلار برای توسعه فاز ۱۱ و با با اولویت ۷۰ درصد بخش داخلی کار را جلو ببرند،اما کمبود منابع یکبار دیگر کار را متوقف کرد.

 

با شروع به کار دولت سیزدهم،توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی به عنوان یکی از وعده‌های جواد اوجی وزیر نفت دولت در دستور کار قرار گرفت.جواد اوجی در شهریور ماه امسال خبر داد که کار لوله‌گذاری دریا به خشکی و حفاری چاه‌ها در این فاز انجام شده است و با توجه به نیاز فاز ۱۱ به سکوی دریایی برای عملیاتی شدن تولید ،تصمیم گرفته شده که با یک طرح ابتکاری به جای آنکه ساخت سکوی جدید سکوی  فاز ۱۲ به این میدان انتقال داده شود. اوجی درباره جزییات این کار گفته بود که:« با توجه به اینکه این فاز دو سکو با عناوین 11A و 11B نیاز دارد، فرآیند ساخت این سکوها ۲.۵ تا ۳ سال زمان نیاز دارد؛ در نتیجه تصمیم گرفته شد که برای سکوی فاز ۱۱ در موقعیت B از سکوی فاز ۱۲ که سکوی 12C هست و در آن موقعیت، بازدهی مخزن پایین آمده، استفاده کردیم و این سکو را از موقعیت 12C جابه‌جا کرده و به موقعیت 11B می‌آوریم.»

 

کار در مراحل پایانی

 

محسن خجسته مهر با اشاره به اقدام‌های انجام‌شده در پارس جنوبی و دیگر میدان‌ها برای افزایش تولید گاز طبیعی در کشور گفت: طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی بهمن‌ماه امسال پس از دو دهه به مدار تولید می‌آید.

 

او با بیان اینکه آنچه در منطقه پارس جنوبی مشاهده می‌کنیم حاصل سرمایه‌گذاری ۸۵ میلیارد دلاری طی دو دهه است و این از افتخارهای جمهوری اسلامی ایران است،اظهارداشت:با برداشت روزانه بیش از ۷۰۰ میلیون مترمکعب گاز از پارس جنوبی بیش از ۷۰ درصد گاز کشور از این میدان مشترک برداشت می‌شود.

 

وی افزود: تکمیل فاز نخست اسکله صادراتی سیراف، احداث و تعمیر خط لوله فاز ۱۶ پارس جنوبی که الان ۷۸ کیلومتر به اتمام رسیده است، فاز ۱۱ که مراحل انتهایی حفاری خود را در سپری می‌کند، از دیگر فعالیت‌های انجام شده در این میدان بود، اجرای موفقیت‌آمیز سکوی ۱۲c که کاری جدید و قابل تحسین است. خوشبختانه اقدام انجام شد و به‌زودی کار نصب انجام می‌شود.

 

خجسته‌مهر درباره فاز ۱۳ پارس‌جنوبیاظهار کرد: کار این فاز از سال ۹۴ معطل مانده بود و ۷۰ حلقه چاه را در دست حفاری داریم که ۳۵ حلقه جدید است و ۳۵ حلقه نیز باید تکمیل شود، همچنین اسیدکاری ۴۰۰ حلقه چاه را آغاز کردیم که ۱۴ مورد با موفقیت انجام شده است.

 

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با استناد به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی که تولید، جهاد است، تصریح کرد: اکنون ۲۷ میلیارد دلار پروژه در بخش بالادست منطقه پارس جنوبی در حال اجراست.

 

خجسته‌مهر صیانت از ذخایر گازی را مأموریتی مهم دانست و گفت: ما در شرکت ملی نفت ایران وظیفه مهم تولید را به‌عهده داریم و مردم نیز در صیانت از ذخایر گازی نقش مهم و ویژه‌ای در مسیر مصرف بهینه و صرفه‌جویی دارند.

 

وی با اشاره به یک اقدام جهادی و مهم در طرح توسعه فاز ۱۱ گفت: این فاز سال‌ها بلاتکلیف مانده بود و در هشت سال گذشته نیز هیچ‌گونه اقدامی در آن انجام نشده است، قرارداد با یک شرکت خارجی در گذشته نیز به علت تحریم‌ها به نتیجه خاصی منتهی نشد و آن شرکت نیز از قرارداد کناره‌گیری کرد.

 

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران ادامه داد: در دولت سیزدهم اقدام‌های فوری در این بخش آغاز شد و اکنون حفاری چهار حلقه چاه گاز آن تکمیل شده است.

 

خجسته‌مهر با اشاره به اینکه دو ردیف پالایشگاه گازی فاز ۱۴ پارس جنوبی به مرحله شیرین‌سازی رسیده است، تصریح کرد: توسعه میدان مشترک بلال که در ادامه میدان گازی پارس جنوبی قرار دارد نیز آغاز شده است.

 

وی ادامه داد: یکی از سکوهای گازی میدان پارس جنوبی که از سال ۹۴ معطل مانده و تولید آن متوقف شده بود، کار ترمیم چاه‌های آن توسط قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا آغاز شده است.

 

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به آغاز عملیات اجرایی توسعه میدان گازی پارس شمالی، بیان کرد: با توسعه میدان کیش و توسعه ۱۳ میدان گازی در بخش خشکی و دیگر میدان‌های پرشمار در سال‌های آینده ۵۰۰ میلیون مترمکعب به تولید گاز کشور افزوده می‌شود.

 

پارس جنوبی تکمیل شد؟

 

با طرح توسعه فاز ۱۱ همچنان کار در میدان گاز پارس جنوبی پایان نیافته است. پارس جنوبی از ۲۴ فاز پالایشگاهی تشکیل شده است که در حال حاضر تمامی فاز پالایشگاهی درحال بهره برداری هستند. طبق استانداردهای موجود به طور میانگین به ازای هر فاز یک سکو و حدود ۱۰ حلقه چاه فعال در دریا وجود دارد که گاز و میعانات گازی موجود در مخزن پارس جنوبی را به همراه آب شور از طریق خطوط لوله ۳۶ اینچی به منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس وارد می کند.

 

براساس گزارش های رسمی، روزانه به هر فاز حدود ۱ میلیارد فوت مکعب گاز معادل ۶ / ۲۸ میلیون متر مکعب، وارد می شود و بطور متوسط ۲۵ میلیون متر مکعب گاز شیرین سازی می گردد. هر فاز در روز همچنین معادل ۴۰ هزار بشکه میعانات گازی و ۲۰۰ تن گوگرد تولید می کند. در فاز ۴ و ۵ علاوه بر این محصولات، عملیات استحصال اتان و بوتان و پروپان) بصورت مایع انجام می شود

با بهره برداری از فاز ۱۱ همچنان پرونده توسعه پارس جنوبی باز است ،زیرا همه فازهای تعریف شده دارای طرح های توسعه ای هستند که نیاز به منابع مالی برای سرمایه گذاری دارند.مثلا در کنار فازهای عظیم پالایشگاهی ،احداث صنایع پتروشیمی در ۱۴۰۰ هکتار زمین در نظر گرفته شده تا در دو فاز با فراوری محصولات اولیه ی فاز ها ،ارزش افزوده ی بیشتری نصیب کشور شود.

 

همچنین تولید مقادیر قابل توجهی اتان، گاز مایع ،میعانات گازی، گوگرد و همچنین گاز طبیعی از میدان عظیم گازی پارس جنوبی، توسط پالایشگاه های احداث شده در منطقه پارس، می تواند بعنوان یکی از عوامل رشد و توسعه صنایع پتروشیمی در کشور عمل کند، به همین منظور ساخت ۲۵ مجتمع عظیم پتروشیمی به همراه تاسیسات جانبی مورد نیاز در دستور کار شرکت ملی  صنایع پتروشیمی ایران قرار دارد .طرح هایی که بنا به روایت جواد اوجی نیاز به سرمایه گذاری کلان دارد.او اخیرا اعلام کرده که صنعت نفت نیاز ۲۴۰ میلیارد سرمایه گذاری دارد،سرمایه ای که حتما بخشی از آن باید به توسعه پارس جنوبی اختصاص یابد.