عبور صنعت از گردنه جنگ و تحریم

جهان صنعت نیوز| مسعود کریمی- طی چند هفته اخیر نیز همزمان با افزایش تنش‌ها میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا شاهد تغییراتی در حوزه قیمتی سهام صنایع و شرکت‌های فعال در بازار سرمایه کشور بودیم به طوری که افزایش ریسک‌های سیاسی طی معاملات در بازه‌هایی از زمان مانع از تداوم روند افزایشی قیمت سهام صنایع بورسی شد که در پی این موضوع تقاضا و صف‌های خرید در بازار نیز با کاهش همراه شدند.

در نقطه مقابل این اتفاق نیز همزمان با فروکش کردن تب تند اختلافات شاهد بهبود عملکرد صنایع و به تبع آن شاخص‌های بورسی و ثبت رکورد‌های جدید در تاریخ بورس ایران بودیم. به هر روی، برخی از صاحب‌نظران بازار سرمایه همچنان کاهش قیمت سهام را فرصتی مغتنم در راستای اصلاح پرتفوی سرمایه‌گذاران معرفی می‌کنند و بر این باورند که رشد حدود ۷۰ هزار واحدی (معادل ۳۹ درصد افزایش) نماگر اصلی بازار از ابتدای سال تا‌کنون نوید‌دهنده روز‌های پر رونق در ادامه سال است.

در نقطه مقابل نیز دیگر کارشناسان بر این باورند که زمان خروج از جریان داد و ستد سهام در بورس فرا رسیده است چرا که افزایش قیمت‌ها بیش از میزان فعلی بازار را دچار حباب خواهد کرد.

 فارغ از هر دو سناریوی مطرح شده برخی از سهامداران تالار شیشه‌ای حافظ با توجه به بهبود عملکرد صنایع بورسی و برگزاری مجامع شرکت‌ها در ماه جاری به استقبال کسب سود از طریق بازار سهام می‌روند. افزون بر این رفتارشناسی دیگر سرمایه‌گذارانی که از ریسک‌پذیری کمتری در خرید و فروش سهام برخوردارند نشان می‌دهد که این دست از افراد همگام با هر نوع ریسک وارده به بورس استراتژی معاملاتی خود را سریعا تغییر می‌دهند و اقدام به جا‌به‌جایی سهام در سبد سرمایه‌گذاری خود می‌کنند.

ریزش شاخص‌های بورسی

به هر روی تحلیلگران بازار سرمایه معتقدند با توجه به رهنمود‌های مقام معظم رهبری در خصوص شرایط فعلی و آمادگی کامل نیروی‌های نظامی، کلیت اقتصاد و بازار‌های مالی کشور را خطری تهدید نمی‌کند و تغییرات شاخص‌های سهامی نیز با توجه به پتانسیل بنیادی شرکت‌ها روی نمی‌دهد و فقط هیجانات سرمایه‌گذاران عاملی در راستای ریزش شاخص‌های بورسی در شرایط فعلی در نظر گرفته می‌شود.

در همین حال کارشناسان بازار سرمایه با تحلیل و بررسی ۳۹ صنعت فعال کشور با توجه به ریسک‌های سیستماتیک موجود، افت صنایع بزرگ در میان‌مدت را دور از ذهن ارزیابی می‌کنند.

از سویی این دست از صاحب‌نظران معتقدند، در صورتی که شرایط کشور همانند وضعیت فعلی تداوم پیدا کند به طوری که روند صادرات و تخصیص تخفیفات در برخی از حوزه‌ها ادامه داشته باشد سودآوری سال ۱۳۹۸ به طور نسبی در عموم شرکت‌هایی که سودآورند، ۳۰ درصد بالاتر از سودآوری سال ۱۳۹۷ آنها خواهد بود.

 بنابراین، بازار سرمایه از اکنون تا ۱۲ ماه آینده می‌تواند موفق به کسب بازدهی ۵۰ درصدی در جریان داد‌و‌ستد‌های خود شود. بنابراین قشر سرمایه‌گذار نیز باید با تحلیل وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور و در عین حال بررسی میزان اثرگذاری اتفاقات مختلف در وضعیت صنایع، انتخابی آگاهانه توام با پشتوانه تحلیلی داشته و پس از آن اقدام به فعالیت در این بازار کند. به طور معمول صنایع بزرگ در روند حرکتی شاخص کل بازار سهام کشور بیشترین اثرگذاری را خواهند داشت.

در صورتی که صنایعی همانند پتروشیمی‌ها، پالایشی‌ها، خودرویی‌ها، بانکی‌ها، دارویی‌ها، معدنی‌ها و فلزات اساسی به صورت وزنی مورد محاسبه قرار بگیرند مشاهده می‌شود که این دست از صنایع حدود ۹۰ درصد کل ارزش بازار ایران را شامل می‌شوند.

پتروشیمی‌ها

در این ارتباط، ولید هلالات رییس هیات مدیره سبدگردانی شرکت کارگزاری اقتصاد بیدار در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت‌نیوز» با تحلیل صنعت پتروشیمی کشور عنوان کرد: قیمت جهانی پتروشیمی‌ها به ۳ دسته متانولی‌ها، اوره‌ساز‌ها و پلیمری‌ها تقسیم‌بندی می‌شود.

به گفته این تحلیلگر بازار سرمایه در این حوزه مقداری ضعف تقاضا در سطح دنیا وجود دارد، جنگ تجاری بین ایالات متحده آمریکا و چین همچنان پابرجاست و در کنار این موضوعات تعرفه‌های آمریکا با ترکیه موجب تضعیف تقاضا در حوزه پلیمر و در نهایت کاهش قیمت آن نیز شده است.

در پی این مهم به دلیل روند کاهشی قیمت نفت در دنیا شاهد افت قیمتی متانول نیز هستیم.

از سوی دیگر، با بررسی بازارهای جهانی مشاهده می‌شود که اوره همچنان از سطح تقاضای قابل ملاحظه‌ای برخوردار است چرا که این محصول با کالاهای خوراکی همبستگی‌هایی نیز دارد.

بنابراین می‌توان بر این نکته تاکید داشت که اوره در بین محصولات پتروشیمی به نوعی موفق به کسب رتبه مناسب نسبت به سایرین شده است، چرا که با وجود جنگ تجاری نه‌تنها این محصول افت نکرد بلکه شاهد روند صعودی و مطلوب آن نیز هستیم.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: پلیمری‌ها نسبت به نفت افت خیلی کمتری را تجربه کردند و در نقطه مقابل متانول نیز تقریبا به اندازه نفت یا حتی در مواردی بیشتر از نفت افت پیدا کرده است.

بازار پلیمر

ولید هلالات با اشاره به پتانسیل‌های افزایشی موجود در این صنعت نیز بیان کرد: در صورتی که در اجلاس جی ۲۰ کشور‌های آمریکا و چین به توافق برسند و از سوی‌ دیگر ایالات متحده آمریکا اقدام به کاهش نرخ بهره خود کند، به طور قطع کامودیتی‌ها نیز با شوک تازه‌ای مواجه خواهند شد که در ادامه انتظار بهبود وضعیت این دست از صنایع و به خصوص صنعت پتروشیمی دور از ذهن نیست.

وی در خصوص روند صادرات پتروشیمی‌ها با توجه به شرایط تحریمی کشور نیز اظهار کرد: صنعت پتروشیمی در زمینه صادرات با مشکل بزرگی از جمله تحریم مواجه است. در همین حال، محصولاتی اعم از اوره و پلیمر در زمینه صادرات رو‌به‌رو نخواهند شد.

این تحلیلگر بازار سرمایه در خصوص جزئیات صادرات این صنعت نیز گفت: احتمالا اوره ناگزیر به صادرات توام با تخفیف شود، در مقابل پیش‌بینی‌هایی در خصوص صادرات پلیمری‌ها بدون ارائه تخفیف نیز وجود خواهد داشت.

متانول نیز بدون ارائه تخفیف در صورتی که چینی‌ها با ایران در صادرات این محصول همراهی نکنند احتمالا شاهد بروز مشکلاتی در این زمینه خواهیم بود.

این کارشناس بازار درباره چگونگی فروش پتروشیمی‌ها نیز افزود: با وجود وضع تحریم‌ها علیه ایران شاهد فروش اوره کشور به برزیل نیز هستیم اما در زمینه محصولات پتروشیمی متانولی فقط کشور چین از ایران خرید می‌کند.

 این در حالی است که در حوزه پلیمر به دلیل وجود تقاضای قابل ملاحظه از سوی کشور‌های عراق، افغانستان، ترکیه، پاکستان و… وجود دارد در نتیجه مشکل خاصی از این حیث دیده نمی‌شود و صادرات به راحتی انجام می‌پذیرد.

پالایشی‌ها

هلالات با ارزیابی صنعت پالایشی نیز گفت: نرخ فروش و محصول (ماده اولیه و محصول نهایی) به واسطه شرکت پالایش و پخش وزارت نفت تعیین می‌شود و نرخ‌های خرید و فروش آنها بر اساس نشریه پلتس که تعیین‌کننده قیمت در دنیاست، به نوعی تعیین می‌‌شود. این در حالی است که خلیج‌فارس مبنای منطقه برای پالایشی‌ها در نظر گرفته می‌شود.

وی با اشاره به میزان اثرگذاری تحریم‌ها در این صنعت نیز تاکید کرد: اساسا وجود تحریم یا تغییر مسیر اقتصاد دنیا هیچ‌گونه ارتباط یا تاثیری در روند حرکتی صنعت پالایشی کشور ندارد.

این تحلیلگر بازار سرمایه درباره چگونگی سودآوری پالایشی‌ها نیز ابراز کرد: نکته حائز اهمیت این صنعت تنها تفاوتی است که بین قیمت بنزین، گازوییل و نفت خام وجود دارد.

بر این اساس هر اندازه که این اختلاف قیمتی بیشتر شود، صنعت پالایشی نیز به تبع آن با افزایش سودآوری همراه خواهد شد. در ضمن به دلیل اینکه نرخ دلار مبنای قیمتی پالایشی‌هاست بنابراین همگام با رشد قیمت دلار نیمایی سرمایه‌گذاران شاهد بهبود وضعیت این صنعت نیز می‌شوند.

خودرویی‌ها

این تحلیلگر بازار سرمایه با بررسی صنعت خودرو نیز اذعان داشت: بخشی از قطعات صنعت خودرو به صورت وارداتی (قطعات تکمیل شده) بود که در این زمینه همکاری‌هایی هم با اروپایی‌ها صورت گرفت اما در ادامه شاهد عدم پایبندی اروپایی‌ها به تعهدات خود و بروز مشکلات‌ در برخی از محصولات و حوزه تولید این صنعت بودیم.

وی گفت: به دلیل اینکه قیمت برخی از قطعات همانند پلیمری‌ها که پلاستیک‌های به کار رفته در خودرو با استفاده از این محصول به تولید می‌رسد یا ورق فولادی که به واسطه آن اقدام به تولید خودرو می‌شود همگی به سبب افزایش نرخ ارز دستخوش تغییر و افزایش شده‌اند.

بنابراین در پی موارد مذکور مشاهده می‌شود که روند تولید خودرو نسبت به گذشته سخت‌تر شده و از سویی، قدرت خرید مردم نیز روندی کاهشی به خود گرفته است.

ولید هلالات در خصوص معضلات صنعت خودرو و راهکار‌های مرتفع کردن آنها نیز تاکید کرد: صنعت خودرو نیاز به سرمایه در گردش بیشتری دارد، در همین حال این صنعت باید اقدام به دریافت وام بیشتری هم کند. این در حالی است که مشکلات بدهی بانکی و هزینه مالی خود را یقینا نمی‌تواند مرتفع کند.

بنابراین مادامی که دولت توان کمک‌رسانی به این صنعت را ندارد و علاوه بر سایه تحریم‌ها، مشکلات در حوزه تامین قطعات نیز همچنان وجود داشته باشد به طور قطع صنعت خودرو به سمت بهبود حرکت پیدا نخواهد کرد مگر اینکه خودرویی‌ها به سمت فروش دارایی‌های غیر‌مولد و مازاد تغییر مسیر دهند تا بدینوسیله همزمان با آزادسازی پتانسیل جدید، بتوانند بدهی‌های بانکی خود را پرداخت کنند.

بانکی‌ها

این کارشناس بازار سرمایه با ارزیابی صنعت بانک نیز عنوان کرد: بانکی‌ها ارتباط چندانی با بازار‌های جهانی ندارند و به عبارتی موضوع تحریم در این صنعت معنا پیدا نمی‌کند چرا‌که صنعت بانک کشور در بخش مراودات بانکی سال‌هاست که کنار گذاشته شده است و عملا این صرافی‌ها هستند که اقدام به انجام مراودات می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: بانکی‌ها به دلیل پرداخت‌های روزشمار به وضعیت زیان‌دهی رسیده بودند اما قوانینی که با روی کار آمدن عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی همانند تبدیل روز‌شمار به ماه‌شمار در کنار تعریف سرفصل‌های دریافت هزینه خدمات از مشتریان برای این صنعت وضع شد احتمالا پس از چند سال نزول، سال ۱۳۹۸ بتواند سال خوبی برای صنعت بانک کشور باشد.

دارویی‌ها

این تحلیلگر بازار سرمایه به تحلیل صنعت دارو پرداخت و اذعان کرد: تحریم‌ها مشکل خاصی در تامین مواد اولیه صنعت داروی کشور ایجاد نخواهند کرد چرا که به طور کلی مواد اولیه دارویی مشمول تحریم نیست.

ولید هلالات بر این باور است که تقریبا تغییر با‌اهمیتی چه در فضای تحریم و چه در فضایی خارج از تحریم برای دارویی‌ها ایجاد نخواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: این صنعت طی چند سالی افزایش نرخ نگرفت اما در اواخر سال ۱۳۹۷ موفق به کسب افزایش نرخ قابل ملاحظه‌ای در برخی از مواد و محصولات خود شد، بنابراین وضعیت دارویی‌ها نسبت به گذشته از شرایط بهتری برخوردار است.

از طرفی با توجه به اینکه در شرایط فعلی دلار ۴۲۰۰ تومانی به این صنعت تخصیص داده می‌شود، بر این اساس فضا همانند سال ۱۳۹۷ و پیش از تحریم‌ها ارزیابی می‌شود چرا که خرید مواد اولیه مانند گذشته، در کنار دلار ۴۲۰۰ تومانی برای این صنعت نکته‌ای حائز اهمیت است.

گفتنی است، افزایش نرخ در برخی از محصولات صنعت دارو منجر به رشد سودآوری این صنعت شده است.

معدنی‌ها و فلزات اساسی

این تحلیلگر بازار سرمایه درخصوص دیگر صنایع قابل توجه کشور از جمله صنایع معدنی و فلزات اساسی نیز بیان کرد: معدنی‌ها شباهت‌های زیادی به فلزات اساسی دارند و به عبارتی این صنایع جدای از یکدیگر نیستند به طوری که خیلی از معدنی‌ها اقدام به تولید محصول نهایی نیز می‌کنند، این در حالی است که برخی از آنها زیر‌مجموعه شرکت‌های فلزی بزرگ نیز محسوب می‌شوند.

وی به بخش‌های مهم این صنعت از جمله سرب و روی، مس و فولاد اشاره کرد و افزود: با توجه به تحریم‌ها هنگامی که قرارداد‌های سرب و روی و مس با شرکای خارجی به اتمام رسید با مشکل فروش مواجه شدند.

 در همین حال با توجه به ارزش هر تن کالای این دست از محصولات که از لحاظ دلاری در ارقام قابل توجه و با اهمیتی قرار می‌گیرد مشاهده می‌شود که کشور‌های اطراف به خصوص عراق، افغانستان و ترکیه در این زمینه تقاضاهای زیادی دارند. بازرگانان در این دست از کشور‌ها به طور معمول حاضرند با تخفیف ۵۰ دلاری محصولات را به اروپای‌شرقی یا سایر کشور‌ها صادر کنند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه مشکلات معدنی‌ها در حال برطرف شدن است به صنعت فولاد اشاره کرد و گفت: در فولاد نیز شرایط به همین منوال است به طوری که برای ورق فولادی یا شمش فولاد تقاضای کافی در داخل و خارج از کشور وجود دارد.

تخفیف ۱۰ درصدی

از همین رو، تمام شرکت‌های فلزی و معدنی از جمله فولاد، سرب و روی، مس و آلومینیوم در حال صادرات محصولات خود عمدتا به کشور‌های نزدیکی که مرز زمینی وجود دارد، هستند.

این در حالی است که این اتفاق با همراهی دلال‌ها و ارائه تخفیف حدود ۱۰ درصدی با فرض اینکه قیمت جهانی فولاد ۴۴۰ دلار در نظر گرفته شود، حدود ۳۹۰ تا ۴۰۰ دلار از سوی معامله‌گران به فروش می‌رسد.

ولید هلالات با اشاره به اینکه برای محصول مس این تخفیف کمتر خواهد بود نیز تصریح کرد: به عنوان مثال در صورتی که قیمت جهانی مس ۶۰۰ دلار ارزیابی شود، مس ایران حدود ۵ هزار و ۸۰۰ دلار مورد معامله و صادرات قرار می‌گیرد. بنابراین افرادی که محصول گران‌تری در اختیار دارند به راحتی اقدام به فروش می‌کنند.

وی با اشاره به سنگ‌آهن نیز ابزار کرد: سد باطله برزیل (یکی از بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان سنگ‌آهن در برزیل) شکست، بر این اساس تولید جهانی نیز تحت تاثیر این مهم با کاهش همراه شد.

افزون بر این، با وجود تحریم‌ها مشاهده می‌شود که چینی‌ها به شدت در حال خرید سنگ‌آهن از ایران هستند و این موضوع باعث شده است که وضعیت سنگ‌آهن ایران مطلوب ارزیابی شود.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلانبانک و بیمهپیشنهاد ویژهصنعت و معدن