مقصر آلودگی هوای تهران
تداوم آلودگی هوا در کلانشهرها منجر به تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها و حتی ادارات شده است. طبق اعلام وزارت بهداشت، هزینه مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا هم ۸ میلیارد دلار در سال است. به همین دلیل انگشت بسیاری از منتقدان به سوی شهرداری تهران روانه شده است.
به گزارش جهان صنعت نیوز برخی از منتقدان خواهان برکناری شهردار تهران شدند اما اعضای شورای شهر با وجود اینکه انتقاد زیادی به عملکرد زاکانی دارند، تغییر در مدیریت شهری را پاک کردن صورت مساله می‌دانند.
با این حال شهرداری تهران در جلسات هیات دولت حضور داشت تا مشکلات پایتخت‌نشینان را به گوش دولت برساند. اما انگار شهرداری تهران تنها در این جلسات حضور فیزیکی داشته است و هیچ پیگیری‌ای نکرده است.
به همین دلیل به عقیده برخی کارشناسان حوزه شهری اگر زاکانی مسائل مربوط به آلودگی هوا را در جلسات هیات دولت بیان نکرده باید استیضاح شود و اگر بیان کرده و توجهی به سخنان او نشده هم باید برکنار شود؛ چراکه شایسته نیست چنین فردی سکاندار پایتخت بماند.
اما از طرفی برخی دیگر از منتقدان مقصر اصلی مشکل آلودگی هوای تهران را شهرداری نمی‌دانند. به عقیده آنها ۲۱ سازمانی که در قانون هوای پاک قید شده هر کدام به هر نحوی مقصر تداوم و بروز آلودگی هوا در تهران هستند.
از قضا دیروز «غلامعباس ترکی» معاون قضایی دادستان کل کشور از احضار متهمان پرونده آلودگی هوا خبر داد و گفت: «در حال حاضر متهمان پرونده آلودگی هوا احضار شده‌اند و تحقیقاتی صورت گرفته، اما در مرحله تکمیل تحقیقات است. تاکنون حداقل نام چهار دستگاه از سازمان‌ها و نهادها که موظف به اجرای قانون هوای پاک بودند، تحت عنوان ترک فعل در این پرونده گزارش شده است. برابر گزارش‌ها و تحقیقات انجام‌شده تکالیف قانونی دستگاه‌های مختلف در مواردی هم که تا حدودی پیگیری شده عمدتا به صورت ناقص و بدون اثربخشی لازم بوده است.»
وی تاکید کرد: «چالش عمده عدم اجرای قانون هوای پاک، نبود اراده لازم برای حل مساله و اولویت ندادن به هوای پاک در سطح ملی است. به دلیل عدم اجرای دقیق ماده ۳۳ قانون هوای پاک و پیش‌بینی نکردن ساز و کار مناسب برای شناسایی، وصول و تخصیص درآمدهای حاصل از اجرای همین قانون، در نتیجه اعتبار و بودجه لازم برای دستگاه‌های مجری در قالب بودجه سنواتی تخصیص نیافته است و این یک مانع جدی برای تحقق اهداف قانون است. راه‌حل اصلی این است که علاوه بر همکاری و مشارکت همه‌جانبه عموم مردم و دستگاه‌های اجرایی، احکام مناسب در قانون بودجه سال ۱۴۰۲ و نیز قانون برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شود.»
با این حال اعضای شورای شهر بارها اعلام کردند، رسانه‌ها آلودگی هوا را سیاسی می‌کنند! این در حالی است که مدیریت شهری نیمی از دولت‌ها در طول ۴ سال فعالیت خود نتوانستند کارنامه قابل قبولی را به خصوص در حوزه مبارزه با آلودگی هوا از خود به جای بگذارند.
به نظر می‌رسد، مدیریت‌های شهری به جای پاسخگویی درباره عملکرد ضعیف خود فرار به جلو می‌کنند و به صورت زنجیره‌ای و هماهنگ مسوولیت‌های را به سازمان‌های دیگر پاسکاری می‌کنند.
در حالی اعضای شورای شهر تهران بر این عقیده‌اند که رسانه‌ها آلودگی هوای تهران را سیاسی می‌کنند که دیروز «علیرضا زاکانی» شهردار تهران در حاشیه سومین جلسه قرارگاه ایمنی کالبدی کلانشهر تهران در جمع خبرنگاران در واکنش به انتقادها در مساله آلودگی هوا گفت: «آنها درباره آرزوهایی صحبت کردند که عرضه انجام آن را نداشتند و جز خنده، حرف‌های آنها برای ما هیچی ندارد.» اما منتقدان به شهرداری تهران نه‌تنها خبرنگاران بلکه اعضای شورای شهر تهران را هم شامل می‌شود.
به آقای زاکانی انتقاد داریم اما برکناری فایده‌ای ندارد
«ناصر امانی» عضو شورای شهر تهران نیز با تاکید بر اینکه آلودگی هوای تهران را نباید سیاسی کرد به «جهان‌صنعت» گفت: ماجرا از ارسال نامه اعضای شورای شهر تهران به سران ۳ قوه درخصوص آلودگی هوا شروع شد. اعضای شورای شهر تهران از سران سه قوه خواهان فکر اساسی برای آلودگی هوای تهران شدند، زیرا این روزها دولت در آستانه تهیه برنامه هفتم در سطح ملی و همچنین تهیه و تدوین لایحه بودجه ۱۴۰۲ است، به همین دلیل بهترین زمان برای ارسال نامه بود.
وی افزود: در حال حاضر وقتی با هر سازمان و ارگانی درباره ترک فعل خود درخصوص آلودگی هوا سخن می‌گوییم، بر این عقیده‌اند که منابع و اعتبارات لازم و کافی برای این معضل تامین نشده است.
به طور مثال اسقاط خودروهای فرسوده موضوع بسیار مهمی است، زیرا براساس تحقیقات ۸۰ درصد آلودگی هوای تهران متعلق به وسایل نقلیه متحرک اعم از خودرو و موتور است. این در حالی است که اسقاط خودروهای فرسوده مبلغ کلانی اعتبار نیاز دارد.
بنابراین در چنین شرایطی با ارسال نامه به سران سه قوه خواهان در اولویت قرار دادن مشکل آلودگی هوا در برنامه هفتم شدیم و حتی پنج راهکار نیز به سران قوه محترم پیشنهاد کردیم، اما برخی منتقدان از ارسال این نامه به سران سه قوه درصدد بهره‌برداری سیاسی هستند.
این عضو شورای شهر تهران در پاسخ به اینکه چرا زاکانی، شهردار تهران استیضاح نمی‌شود، بیان کرد: بنده حتما نسبت به عملکرد شهرداری درباره مشکل آلودگی هوا و حمل‌ونقل عمومی انتقاد جدی دارم. زیرا طی یک سال گذشته قطعا شهرداری می‌توانست بهتر عمل کند. اگر شهرداری مشکل آلودگی هوای تهران را در اولویت کار خود قرار می‌داد، حداقل مقداری از آلودگی هوای تهران کاسته می‌شد نه اینکه در برخی مناطق تهران شاخص آلودگی هوا از ۲۰۰ عبور کند. پیش از این آقای زاکانی به صورت غیررسمی مسوولیت پیگیری و رسیدگی به موضوعات آلودگی هوای تهران را پذیرفته بود. به همین دلیل حداقل کاری که می‌توانست در این زمینه انجام دهد مصاحبه با رسانه‌ها و یا صحبت در هیات دولت بود، زیرا یکی از دلایل حضور شهرداری تهران در هیات وزیران انعکاس خواسته و مشکلات مردم تهران به دولت است.
امانی با بیان اینکه بهره‌برداری سیاسی از آلودگی هوا ممنوع است، تاکید کرد: در هر صورت بنده شخصا از شهرداری تهران انتقاد و گلایه دارم اما اینکه برخی از یک نامه دلسوزانه و کارشناسانه بهره‌برداری سیاسی کنند را نمی‌پذیریم. به نظرم استفاده سیاسی از مساله آلودگی هوا که موضوعی وابسته به منافع عمومی است عملی غیراخلاقی است. چرا در دوره قبل مدیریت شهری که تهران به دلیل آلودگی هوا تعطیل شد کسی شهردار وقت را استیضاح نکرد؟! شورا بیش از وظیفه خود به شهردار تهران در رابطه با مساله آلودگی هوا تذکر داده، اما حل این معضل تنها وابسته به شهرداری نیست.
او ادامه داد: همان‌طور که همه می‌دانند، نزدیک به ۲۱ سازمان متولی آلودگی هوای تهران هستند. در بحث اسقاط خودروهای فرسوده براساس قانون هوای پاک و همچنین مصوبات قبلی قرار بود به ازای واردات هر خودروی جدید به کشور حداقل یک خودروی فرسوده نیز از رده خارج شود. در حالی که چنین اتفاقی تاکنون رخ نداده و این موضوع وظیفه شهرداری نیست، بلکه جزو وظایف وزارت صنعت، معدن و تجارت است. همچنین قرار بود از سال ۹۶ به بعد موتورسیکلت کاربراتوری جدید نه‌تنها شماره‌گذاری نشود بلکه از چرخه تردد در تهران خارج شود، این در حالی است که چنین موضوعی فقط در حد وعده‌وعید ماند و هیچ‌کدام از این برنامه‌ها عملی نشده است. همان‌طور که می‌دانید موتورسیکلت‌ها ۵ برابر خودروها در آلودگی هوای تهران تاثیر دارند. سالانه ده‌ها هزار خودروی جدید وارد خیابان‌های تهران می‌شود اما حتی یک خودرو هم از رده خارج نمی‌شود. البته شهرداری تهران نیز باید حمل‌ونقل عمومی را توسعه، تعداد واگن‌های مترو را افزایش و بحث ترافیک تهران را حل می‌کرد، اما متاسفانه هنوز در بسیاری از این بخش‌ها اتفاق خاصی رخ نداده است.
امانی در پاسخ به اینکه آیا با برکناری آقای زاکانی برنامه‌های کنترل و مهار آلودگی هوا مورد توجه قرار می‌گیرد یا نه، اظهارکرد: به نظرم با برکناری و جابه‌جایی افراد از کرسی‌های قدرت تغییری در اجرای برنامه‌ها رخ نمی‌دهد. مگر طی تمام این سال‌ها با تغییر رئیس‌جمهور، دولت‌ها، وزیر صنعت، شهرداری‌ها و سایر ارگان‌ها تغییری در میزان شدت آلودگی هوا رخ داده است؟! خیر. طبیعتا با تغییر مدیران شهری آلودگی هوای تهران حل نمی‌شود، زیرا مشکل ریشه‌ای است. چه بسا دوره‌های قبلی نه تنها مدارس بلکه تهران به طورکلی چند روز تعطیل شد. بنابراین خلأ قانون در کشور نداریم بلکه مشکل اجرای قوانین است. از طرفی تامین به موقع اعتبارات و بودجه نیز در این موضوع نقش مهمی دارد. بنابراین با تغییر مدیران اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد. مشکلات آلودگی هوا سالیان سال روی هم انباشت شده است، به همین دلیل یک سازمان یک شبه نمی‌تواند آن را حل کند.
وی افزود: دیروز با فشارهایی که به دولت وارد شد، آقای رئیسی مسوولیت هماهنگی اجرای قانون پاک را به وزارت کشور محول کرد. در حالی که در این قانون مسوولیت آن به عهده سازمان محیط زیست بود، اما مشخص شد این سازمان توان اجرایی قانون هوای پاک را ندارد. با این حال امیدواریم با چنین شرایطی بودجه مقابله با آلودگی هوا نیز در بودجه ۱۴۰۲ لحاظ شود تا بلکه در سال آینده کمی از آلودگی هوای تهران کاسته شود.
هزینه مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا ۸ میلیارد دلار!
چند روز پیش «وحید نوروزی» کارشناس و فعال حوزه شهری و محیط‌زیست در رشته توئیتی نوشت: «به‌طور میانگین روزانه حدود ۱۱۱میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف می‌شود. متوسط مصرف بنزین بسیاری از خودروهای در حال تردد حدود ۱۲ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر است. خودروهای معمولی تولید روز اروپا کمتر از ۴ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر مصرف می‌کنند.»
او ادامه می‌دهد: «خودروهای ما سه برابر خودروهای خارجی مصرف می‌کنند. یعنی روزانه حدود ۷۰ میلیون لیتر بنزین را هدر می‌دهیم. ثروت ملی را می‌سوزانیم و آلودگی‌اش را به جان مردم می‌اندازیم. دقت کنید سالانه حدود ۲۵ میلیارد دلار و به‌عبارتی حدود ۷۵۰ هزار میلیارد تومان را می‌شود حفظ کرد، اما تعمدا نمی‌کنیم.»
این کارشناس ادامه داد: «طبق اعلام وزارت بهداشت، هزینه مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا هم ۸ میلیارد دلار در سال است. یعنی فقط دو رقم هدررفت بنزین و خسارت سلامت در سال حدود۳۳ میلیارد دلار است. آیا تصمیم‌گیرندگان ما این اعداد را نمی‌دانند؟ هم پول‌مان می‌رود و هم سلامتی مردم به خطر می‌افتد. به چه قیمتی؟»
افزایش ۱۵ درصدی مراجعه بیماران
با این حال طبق تحقیقات آلودگی دائمی هوا به طور متوسط بیش از دو سال از عمر هر فرد می‌کاهد، وضعیت خطرناکی که می‌شود از افزایش مراجعه مردم به مراکز درمانی متوجه آن شد. درهمین‌باره مسوول روابط‌عمومی اورژانس تهران در توضیح افزایش مراجعه‌کنندگان به اورژانس به «جهان‌صنعت» گفت: «در روزهای آلودگی هوا به نسبت روزهای دیگر ۱۰ تا ۱۵ درصد مراجعه بیماران افزایش یافته است. تقریبا از ۱۹ تا ۲۱ آذر، هزار و ۶۰۰ مریض تنفسی داشتیم که از این تعداد ۳۲۸ نفر به مراکز درمانی انتقال یافته‌اند. ۱۵ تا ۲۰ درصد نسبت به روزهای دیگر افزایش ماموریت در زمینه قلبی و تنفسی داشتیم.»
شروین تبریزی از تفاوت آماری با سال گذشته اطلاع می‌دهد: «وضعیت کنونی به مدت مشابه سال قبل تقریبا حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش داشته است. کودکان و سالمندان بالای ۶۰ سال بیشترین مراجعه‌کنندگان در هفته‌های اخیر به اورژانس تهران بوده‌اند. به خصوص افرادی که با تنگی نفس و مشکلات قلبی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند در هفته‌های اخیر بیشترین آسیب را دیده‌اند.»
اخبار برگزیدهمحیط زیستلینک کوتاه :