کشف گلهایی که به جای فتوسنتز از قارچ تغذیه میکنند!
این گونۀ تازه کشف شده از گلها، در سایه جنگلهای دلربای آسیایی از میان انباشت برگها، شبیه به ارواح گلهای مُرده هستند که سر از خاک بیرون آوردهاند.
این تصور وجود دارد که مونوتروپاستروم هیومایل که به صورت گسترده در شرق و جنوب شرق آسیا، از هیمالیا تا ژاپن یافت میشود، یک گونه منحصر به فرد است. حالا گونۀ صورتیرنگی شبیه به همین گیاه کشف شده که به طور کامل از قارچها تغذیه میکند و بنابراین نیازی به فتوسنتز ندارد.
(مونوتروپاستروم هیومایل)
شبکههای عریض جنگلی یا شبکههای شگفتانگیزی از قارچ و ریشههای گیاهان که کل جنگلها را احاطه میکنند به عنوان بزرگراههایی برای تحویل مواد مغذی و همینطور سیمهایی برای انتقال اطلاعات میان گیاهان از طریق سیگنالهای الکتریکی و شیمیایی، عمل میکنند. این ارتباطات به صورت کلی به تقویت جنگل کمک میکند. میپرسید چگونه؟ با توزیع منابع از نواحی غنی از مواد مغذی به نواحی فقیر درون شبکه. این شبکهها به گیاهان اجازه میدهند یکدیگر را از شکارچیان باخبر کنند و حتی از آنها در برابر خشکسالی حفاظت میکنند.
گیاهان در برابر خدمات این قارچها، مقداری از هیدروکربنی را که با استفاده از فتوسنتز تولید کردهاند به آنها میدهند. اما مونوتروپاستروم با دزدیدن تمام مواد مغذیِ قارچ به این رابطه دوطرفه خیانت میکند و در عوض هیچ محصول فتوسنتزی را به شبکه نمیدهد و به این ترتیب این شبکه به بخشی از یک شبکۀ بسیار گزینشی برای این گیاهان تبدیل میشود.
متمایزترین ویژگی این واریانت ژاپنی جدید، گلبرگها و کاسبرگهای صورتی آن است، اما به نقل از محققان، این گیاه تفاوتهای دیگری هم دارد. ریشههای این گونه جدید برخلاف عموزادهشان، اِم.هیومایل به ندرت از خاک بیرون میزند. همچنین وابستگی بیشتری با اصل و نسب قارچ تیغهتردِ میکوریزا دارد در حالی که اِم. هیومایل طرفدار گونه کاملاً متفاوتی از قارچ است.
افزون بر این، فصل گلدهیِ اِم. کیریشیمِنس با فصل گلدهی اِم. هیومایل به رغم اینکه کنار هم رشد میکنند همپوشانی ندارد و ۴۰ روز پس از گونههای بهترشناختهشده گل میدهد. این مطالعه روی رویدادهای چرخه زیستی و میان نیروهای فیزیکی و حیاتوحشِ روی زمین از قبیل فصول را پدیدهشناسی یا فِنولوژی مینامند.
کِنجی سوتسوگو؛ بومشناس دانشگاه کوُب و همکارانش در مقالهشان نتیجه گرفتند: «شواهد چندوجهی، ما را به این نتیجه رسانده که این گیاه به لحاظ ریختشناسی، پدیدهشناسی، تکامل نژادی و بومشناختی متمایز است و بنابراین باید آن را به عنوان یک گونه جداگانه به رسمیت شناخت. مطالعات ما این احتمال جالب را ارائه میکند که تغییر میزبان در اِم.کیریشیمِنس به سمت تبار خاصی از قارچ تیغهترد منجر به گونهزاییِ بومشناختی شده است.»
فصول متفاوت گلدهی آنها، تضمین میکند که گردهافشان اصلی مشترک آنها، یعنی زنبور عسل بامبوس دایوِرسوس نمیتواند به طور تصادفی به یک گونه، گرده دیگری را بدهد و جلوی پیوندزنی را بگیرد.
خطر در کمین بسیاری از جنگلهای دنیا است و همانطور که گونههای مونوتروپاستروم به جنگلهای کهنرُست متکی هستند، این گیاهان عجیب نیز در معرض انقراض هستند. اِم. کیریشیمِنس کمیاب است و محققان تصور میکنند این گونه در خطر انقراض است.
اطلاعات این گیاه جدید در مجله Plant Research به اشتراک گذاشته شده است.
لینک کوتاه :