شاخص فلاکت در محدوده هشدار / معیشت گروگان تورم و بیکاری

به گزارش جهان صنعت نیوز؛ آمارهای رسمی نشان می‌دهد که هرمزگان در تابستان امسال با ۷۷.۶ درصد، بالاترین شاخص فلاکت را در میان استان‌های کشور داشته است. در نقطه مقابل این شاخص در استان زنجان ۵۰.۶ درصد بوده که پایین‌ترین رقم در مقایسه با سایر استان‌ها محسوب می شود. به طور کلی شاخص فلاکت خانورهای کل کشور در تابستان امسال به ۵۸.۶ درصد رسیده که نسبت به فصل مشابه سال گذشته افزایش ۵.۳ واحد درصدی را نشان می‌دهد.

تورم و بیکاری به عنوان دو متغیر اساسی در معیشت خانوارها محسوب می‌شود. هر چقدر تورم بالاتر باشد به معنای افزایش هزینه خانوارها است. همچنین افزایش بیکاری در حقیقت به معنای آن است که تعداد بیش‌تری از خانوارهای کشور، درآمد ثابت ماهانه ندارند. بنابراین هر چقدر تورم بالاتر و نرخ بیکاری بیش‌تر باشد به معنای شرایط معیشتی سخت خانوارها قابل تفسیر است.

بر اساس این ایده، شاخص فلاکت یکی از مفاهیم اقتصادی برای درک شرایط معیشت خانوارها محسوب می‌شود. این شاخص نخستین بار توسط آرتور اوکان ارائه شد. تعریف متداول این شاخص عبارت از مجموع نرخ بیکاری و تورم است. البته در برخی دیگر از تعاریف نرخ رشد اقتصادی از مجموع نرخ بیکاری و تورم کم می شود. هر چقدر این شاخص کوچک تر باشد، به معنای شرایط بهتر معیشت خانوارها است.

بر اساس آخرین اطلاعات مرکز آمار، نرخ بیکاری ایران در تابستان برابر با ۸.۹ درصد و نرخ تورم برابر با ۴۹.۷ درصد بوده است. بنابراین از مجموع این دو عدد، شاخص فلاکت برای کل خانوارهای کشور در پایان تابستان امسال به ۵۸.۶ درصد رسیده است. این در حالی است که تابستان سال گذشته،این شاخص برای خانوارهای کشور برابر با ۵۳.۳ درصد بود. موضوعی که نشان می دهد شرایط معیشت خانوار نسبت به سال گذشته، سخت تر شده است.

روزگار سخت معیشتی

روند یک دهه گذشته شاخص فلاک در ایران نشان می‌دهد که از سال ۱۳۹۷، این شاخص به شدت افزایش پیدا کرده و طی این مدت سه بار به اوج یک دهه گذشته خود رسیده است. به طور کلی از ابتدای دهه ۹۰ تا سال ۱۳۹۷، میانگین شاخص فلاک در محدوده ۳۰ درصد قرار داشت و حتی در سال ۱۳۹۶ به کم‌تر از ۲۰ درصد هم کاهش یافت. اما از سال ۱۳۹۷ تا تابستان امسال میانگین شاخص فلاک به حدود ۵۰ درصد رسیده است. همچنین در بهار سال ۱۳۹۸ و همچنین بهار ۱۴۰۱، شاخص فلاکت به بالای ۶۰ درصد هم افزایش پیدا کرده است.

هرمزگان صدرنشین شاخص فلاکت شد

محاسبه این شاخص برای استان‌های کشور در تابستان حاکی از این است که هرمزگان، با اختلاف بدترین شرایط را در میان استان‌های کشور داشته است. این شاخص هرمزگان در تابستان امسال، ۷۷.۶ درصد بوده که نسبت به سال گذشته افزایش ۱۴.۹ درصدی را نشان می‌دهد. بیکاری ۲۲.۶ درصدی استان هرمزگان،‌ مهم‌ترین علت صدرنشینی هرمزگان در دره بندی شاخص فلاکت استان‌های کشور بوده است.

پس از هرمزگان، استان اردبیل با ثبت شاخص فلاکت ۶۸.۹ درصدی در رتبه دوم قرار دارد. در تابستان امسال نرخ بیکاری این استان به ۱۱.۷ درصد افزایش یافته و تورم ۵۱.۴ درصدی را تجربه کرده بود.

لرستان با ۶۸.۶ درصد، سیستان و بلوچستان با ۶۶.۶ درصد و کرمانشاه با۶۵.۹ درصد در رتبه های بعدی قرار دارند.

در نقطه مقابل،‌ زنجان با ثبت شاخص فلاکت ۵۰.۶ درصدی بهترین شرایط را در میان استان‌های کشور داشته است. نرخ بیکاری این استان در تابستان ۵.۵ درصد و نرخ تورم ۴۵.۱ درصد گزارش شده است. بوشهر با ۵۲.۵ و تهران با ۵۳.۲ در رتبه ها بعدی قرار دارند.

مقایسه شاخص فلاکت استان های کشور در تابستان امسال نسبت به فصل مشابه سال گذشته نشان می‌دهد که اردبیل و همدان با افزایش ۱۶ واحد درصدی این شاخص، بدترین عملکرد را ثبت کرده اند. به بیان دیگر طی یک سال گذشته معیشت خانوارهای این استان‌ها در مقایسه با سایر استان‌های کشور با شیب بیش‌تری بدتر شده است.

در نقطه مقابل خانوارهای  زنجانی با کاهش ۷.۸ واحد درصدی این شاخص در یک سال منتهی به تابستان امسال، شرایط بهتری را در مقایسه با سال گذشته تجربه کردند. پس از زنجان، بوشهری‌‌ها با کاهش ۴.۸ واحد درصدی و اصفهانی‌ها با کاهش ۲.۵ واحد درصدی شاخص فلاکت، شرایط بهتری را نسبت به سال گذشته تجربه می کنند.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلان