دلار فولادی ها را باد برد
براساس آمارهای مختلفی که به تازگی منتشر شده، ارزآوری فولاد روند نزولی به خود گرفته است. این مساله از آن جهت نگران‌کننده است که در سال‌‌های قبل، تولید فولاد منبع قوی‌‌تری برای ارزآوری محسوب میشد و حالا دیگر نمی‌توان به آن تکیه کرد.
به گزارش جهان صنعت نیوز ،گواه اینکه ارزآوری حاصل از صادرات انواع محصولات زنجیره فولاد افت چشمگیری داشته، اطلاعاتی است که سایت انجمن فولاد منتشر کرده است. بر اساس این اطلاعات صادرات بیشتر محصولات فولادی در هشت ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد منفی داشته است. تا جایی که این عدد تا مرز ۴۰ درصد هم پیش رفته است.
هرچند تحریم‌ها و شرایط بازارهای جهانی در این مهم بی تاثیر نبوده اما کارشناسان عدم حمایت دولت از فولادی‌ها، مصوبات ضدصادرات و بخشنامه‌های گاه و بیگاه ابتدای سال را مهم‌ترین دلایل این کاهش می دانند.
افت ارزآوری صادرات فولاد
دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران به «جهان‌صنعت» گفت: بخش عمده‌ای از کاهش صادارت ناشی از بخشنامه‌های گاه و بیگاه و بخشی هم به دلیل وجود موانع صادراتی است.
سعید عسگرزاده نبود مشوق‌های صادراتی را عامل دیگری برای کاهش ارزآوری فولادی ها می داند. عسگرزاده تاکید می کند که پیش از این، فولادی‌ها مشوق‌های صادراتی قابل‌توجهی داشتند. در واقع سیاستگذاری وزارت صمت به‌گونه‌ای بود که صادر‌کننده تشویق و از آنها حمایت میشد.
اما امسال از همان ابتدا مصوبات ضدصادراتی باعث شد که دوره طلایی صادرات فولاد تحت‌الشعاع قرار گیرد.
او تاکید کرد: به این ترتیب میشود گفت که سیاستگذاری دولت به گونه‌ای صورت گرفته که صادرات جذابیت چندانی نداشته باشد.
موانع تحریمی
دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران با اشاره به مشکل‌آفرینی تحریم‌ها برای فعالان اقتصادی گفت: متاسفانه اقتصاد کشور وضعیت عادی‌ای ندارد. تامین ماشین‌آلات، مواد اولیه و قطعات مدت‌هاست که ارزآوری صنعت فولاد را با چالش روبه‌رو کرده است. در این خصوص میشود گفت که تحریم‌ها به شدت بخش فولاد را تحت‌الشعاع خود قرار داده و فعالان این حوزه را با چالش روبه‌رو کرده است.
عسگرزاده در ادامه با بیان اینکه شرایط بازارهای جهانی هم بر وضعیت ناخوشایند صادرات فولاد بی‌تاثیر نبوده است، خاطرنشان کرد: مهم‌ترین مساله امسال بازارهای صادراتی بودند که دستخوش تغییرات اساسی شدند. مهم‌ترین آن به جنگ اوکراین و رکود ساخت‌وساز چین برمی‌گردد. این وقایع باعث شد رقابت در عرصه فولاد هرچه بیشتر دشوار شود.
او در پاسخ به این سوال که برای رونق ارزآوری فولادی‌ها چه باید کرد، گفت: متاسفانه فولادی‌ها مشوق صادراتی در اختیار ندارند. درحالی که شرکت‌های فولادی بخشی از نیاز داخلی را تامین می‌کنند اما بخشنامه‌های خلق‌الساعه و دستورالعمل‌های پی‌در‌پی زمان طلایی صادرات را می‌سوزاند. به این ترتیب مهم‌ترین مساله امروز فولادی‌ها تسهیل شرایط صادرات و رفع موانع توسعه ارزآوری صنعت فولاد از سوی دولت است.
نقش بومی‌سازی در کاهش ارزبری فولادی‌ها
در ادامه دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران در خصوص روند نزولی ارزبری فولادی‌ها نیز گفت: از سال ۹۷ تا به امروز براساس آمارها، ارزبری تولید هر تن فولاد از ۷۰ دلار به ۵۰ دلار کاهش یافته است. مهم‌ترین دلیل این مهم توانمندی سازندگان و تامین‌کنندگان داخلی است.
او با اشاره به نقش تحریم‌ها در این روند تصریح کرد: در واقع تحریم‌ها باعث شد که ما هرچه بیشتر به سمت رشد دانش‌بنیان‌ها پیش برویم. در نتیجه بر این مهم تاکید شد که باید با توسعه بومی‌سازی ارزبری به ۳۰ دلار در هر تن کاهش پیدا کند.
عسگرزاده با اشاره به اینکه همواره یکی از دغدغه‌ها روند صعودی ارزبری از کشور بوده، ادامه داد: امروز با اینکه در شرایط تحریمی قرار داریم اما ارز کمتری از کشور خارج میشود که اتفاقی مثبت است؛ چراکه همواره یکی از مشکلات کشور کمبود ارز در داخل بوده است. این در حالی است که از طرف غربی‌ها ورود ارز به ایران کنترل میشود و درواقع هدفشان این است که ایران دچار کمبود ارزی شود.
دبیر انجمن سنگ‌آهن ایران با اشاره به رونق بومی‌سازی در کشور گفت: امروز شدت تحریم‌ها علیه ایران باعث شده بومی‌سازی در کشور سرعت بگیرد. بسیاری از قطعاتی که قبلا از خارج از کشور تامین میشد، حالا در داخل توسط شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی تامین میشود. این مهم موجب صرفه‌جویی ارزی شده و باعث شده که ارزبری صنعت فولاد کاهشی شود.
او به طور مثال گفت: در حوزه کاتالیست ۱۰۰ درصد به بومی‌سازی رسیده‌ایم و خوشبختانه امروز شرکت‌های بخش خصوصی داخلی نیاز صنایع فولادی کشور را تامین می‌کنند.
آمار انجمن فولاد
براساس آمار اعلام‌شده از سوی انجمن فولاد، ایران در هشت ماهه نخست سال جاری ۳۴ درصد آهن اسفنجی، ۳۱ درصد اسلب، ۳۵ درصد مقاطع تخت و ۳۹ درصد ورق گرم کمتری نسبت به مدت مشابه سال گذشته صادر کرده است؛ ارقامی که گویای کاهش ارزآوری صنعت فولاد در سال جاری در مقایسه با سال گذشته است.
در حال حاضر تولید فولاد ایران در سال نزدیک به ۳۰ میلیون تن رسیده و برای این وزن از تولید سالانه حدود ۲ میلیارد دلار ارز از کشور خارج میشود تا مواد اولیه افزودنی، قطعات یدکی و ماشین‌آلات موردنیاز تولید فولاد تامین شود.
البته با اینکه ارزآوری کاهشی بوده اما ارزبری افزایش یافته است و کارشناسان دلیل آن را تمرکز بر شرکت‌های دانش‌بنیان می‌دانند. از طرفی گفته میشود که رشد واردات تعدادی از محصولات فولادی که در داخل کشور تولید میشود اسباب ارزبری را فراهم کرده است. به هر حال در این خصوص اعضای انجمن تولیدکنندگان فولاد تاکید دارند که ارزبری تولید فولاد در طول چند سال اخیر به نصف رسیده و دستاورد این اتفاق این بوده که اکنون برای تولید هر تن فولاد تنها بین ۶۰ تا ۷۰ دلار از کشور خارج میشود.
رشد واردات در سال جاری
ایران با رشد تولید فولاد جایگاه دهمین تولیدکننده بزرگ این کالا را در اختیار دارد و در ماه نوامبر موفق شده این جایگاه را در شرایط کاهش تقاضای جهانی به هفتم هم ارتقا دهد؛ با این حال واردات شماری از محصولات زنجیره فولاد به کشور هنوز با رشد مثبت همراه است؛ به طور مثال ایران در هشت ماهه نخست سال جاری دو برابر سال گذشته بیلت و بلوم وارد کرده و واردات ورق گرم آن نیز رشد ۱۴۰ درصدی داشته است.
همچنین در حالی که از فروردین تا آبان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷ درصد میلگرد بیشتری از ایران صادر شده اما واردات میلگرد به ایران نیز در همین بازه زمانی ۳۳ درصد افزایش یافته است.
فولادی‌ها در ۹ ماهه امسال چقدر صادر کردند؟
طبق آمارها، طی ۹ ماهه سال جاری بالغ بر ۱۰ میلیون تن صادرات اقلام فولادی صورت گرفته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته برای مقاطع تخت، محصولات و آهن اسفنجی کاهشی ثبت شده و تنها میزان صادرات شمش فولاد و مقاطع طویل افزایشی رقم خورده است.
براساس آماری که توسط انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ارائه شده، طی ۹ ماهه امسال دو میلیون و ۱۳۸ هزار تن مقاطع طویل فولادی صادر شده که نسبت به دو میلیون و ۲۶ هزار تن صادرشده در مدت مشابه سال گذشته شش درصد بیشتر شده است.
پس از آن صادرات شمش فولاد نیز افزایش یک درصدی را ثبت کرده و از پنج میلیون و ۱۹۰ هزار تن در مجموع ۹ ماهه ۱۴۰۰ به پنج میلیون و ۲۲۴ هزار تن در مدت مشابه سال جاری رسیده است.
در مقابل صادرات سایر اقلام فولادی در مجموع ۹ ماهه ۱۴۰۱، همچون مقاطع تخت، محصولات فولادی و آهن اسفنجی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، افت یک درصدی برای محصولات فولادی، افت ۲۸ درصدی برای آهن‌اسفنجی و افت ۳۰ درصدی برای مقاطع تخت ثبت شده است.
از ابتدای سال جاری تا پایان آذرماه، ۳۲۰ هزار تن مقاطع تخت فولادی صادر شده که در مجموع نسبت به صادرات این مقاطع در ۹ ماهه ۱۴۰۰ معادل ۴۵۴ هزار تن ۳۰ درصد کاهش تولید رخ داده است. از مجموع کل محصولات فولادی تولید‌شده در ۹ ماهه سال جاری، دو میلیون و ۴۵۸ هزار تن صادر شده که یک درصد کمتر از میزان صادرات آن در مدت مشابه سال گذشته (دو میلیون و ۴۸۰ هزار تن) است. در نهایت نیز براساس آمار، طی ۹ ماهه امسال ۶۳۰ هزار تن آهن اسفنجی صادر شده که به نسبت ۸۶۹ هزار تن مجموع آهن اسفنجی صادرشده در مدت مشابه سال ۱۴۰۰، کاهش ۲۸ درصدی را تجربه کرده است.
اخبار برگزیدهصنعت و معدنلینک کوتاه :