قمار بانک مرکزی بر روی دلارهای بلوکه شده
کنترل تورم نیازمند سیاست‌های انقباضی سختگیرانه تری است اما بانک مرکزی بر روی دلارهای بلوکه شده و کنترل بازار ارز حساب ویژه‌ای باز کرده است.
به گزارش جهان صنعت نیوز، داده‌های آماری در دولت سیزدهم با تاخیر زمانی منتشر می‌شود. اما در لابه‌لای اظهارات و سخنرانی‌های مقامات دولتی می‌توان به تصویری کلی از وضعیت متغیرهای کلان اقتصادی همانند تورم دست یافت.
آتگونه که از آخرین گزارش بانک مرکزی می‌توان دریافت، نرخ تورم سالانه در اردیبهشت‌ماه امسال به ۵۵.۷ درصد رسیده است. این بالاترین تورم سالانه ثبت‌شده از آبان ۱۴۰۰ محسوب می‌شود. نکته دیگر اینکه تورم سالانه بانک مرکزی ۶.۶ درصد بالاتر از رقمی است که پیش از این مرکز آمار اعلام کرده بود.
نکته جالب توجه دیگر اینکه بانک مرکزی یاد‌شده را به صورت رسمی در تارنمای خود منتشر نکرده است. این بانک تنها با ارائه نموداری از وضعیت تورمی دو ماهه امسال رمزگشایی کرده است.
چرا تورم همچنان صعودی است؟
دلایل سقف‌شکنی تورم را اما باید در دو مساله اساسی جست‌وجو کنیم. مساله نخست وضعیت متغیرهای پولی و بانکی کشور است.
همانند تورم، داده‌های پولی نیز با تاخیر منتشر شده و آخرین داده‌ها مربوط به بهمن‌ماه سال گذشته است. اما رییس بانک مرکزی در صحبت‌های اخیر خود پرده از رشد ۴۲.۴ درصدی پایه پولی در اسفند سال گذشته برداشته است.
هرچند از شتاب رشد نقدینگی کاسته شده با این حال رکوردشکنی رشد پایه پولی می‌تواند نشان‌دهنده فعال بودن نشانگرهای رشد تورم در اقتصاد باشد.
مساله دوم در خصوص رشد تورم را نیز باید در انتظارات تورمی در سایه شوک ارزی پایان سال گذشته جست‌وجو کنیم.
با توجه به اینکه مردان اقتصادی دولت به دنبال کاهش تورم در سال جاری هستند، این پرسش را باید مطرح کرد که آیا الزامات دستیابی به چنین نرخ‌هایی در اقتصاد ایران فراهم شده است؟
بانک مرکزی برای کنترل تورم به منابع ارزی بلوکه‌شده‌اش چشم دوخته است
کامران ندری، اقتصاددان در گفت‌وگو با جهان‌صنعت گفت: اینرسی یا ایستایی تورمی یک پدیده شناخته‌شده در ادبیات اقتصادی است. این پدیده نشان می‌دهد که وقتی تورم ایجاد شد میل به ماندگاری دارد. مگر اینکه بانک مرکزی با اتخاذ سیاست‌های انقباضی بتواند اینرسی تورمی را از بین ببرد.
اما اینکه بانک مرکزی باید تا چه میزان انقباضی عمل کند بستگی به تصمیمات این نهاد دارد.
وی اظهار کرد: در حال حاضر بانک مرکزی سیاست انقباضی جدی در پیش نگرفته است. این نهاد اظهار می‌کند که تا حدودی رشد نقدینگی کم شده است. اما حتی اگر این میزان کاهش برای ما باورپذیر باشد مقدار آن به اندازه‌ای نیست که بتواند تورم بالای اقتصاد را مهار کند.
به نظر می‌رسد بانک مرکزی بیشتر تلاش خود را بر این گذاشته که منابع ارزی بیشتری که در اثر تحریم‌ها بلوکه و مسدود شده و خارج از دسترس این نهاد قرار گرفته آزاد شود. در حقیقت هدف بانک مرکزی این است تا از طریق مدیریت نرخ ارز بتواند تا حدودی انتظارات تورمی را مهار کند.
با این حال اینکه این روش تا چه اندازه می‌تواند به مهار و کنترل افزایش شاخص عمومی قیمت ها کمک کند به این موضوع برمی‌گردد که تا چه اندازه بتوانیم در مذاکره با طرف غربی به ویژه آمریکا پیشرفت کرده و موافقت آنها را در آزاد کردن منابع ارزی کشورمان جلب کنیم. بنابراین نتیجه آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده نیز در مذاکرات با غرب مشخص خواهد شد.
دلارهای بلوکه شده به کمک بانک مرکزی می‌آید؟
ندری تصریح کرد: بر حسب ظاهر بانک مرکزی در تلاش است با آزادسازی ذخایر ارزی و افزایش درآمدهای ارزی بتواند نرخ ارز را مدیریت کند و از طریق آن تورم را کاهش دهد. این سیاستی است که بانک مرکزی در پیش گرفته اما سیاست انقباضی آنچنانی را دنبال نمی‌کند.
همان‌طور که گفته شد سیاست‌های انقباضی می‌تواند آثار و تبعات منفی برای تولید به همراه داشته باشد و از آنجا که بانک مرکزی در تلاش برای کاهش تورم بدون آسیب رساندن به بخش تولید است چندان به سراغ سیاست‌های انقباضی نمی‌رود و تلاش می‌کند با مدیریت نرخ ارز و کنترل انتظارات تورمی در جهت مهار تورم بکوشد.
به گفته ندری، بانک مرکزی در حوزه سیاست‌ها تا حدی انقباضی عمل می‌کند و در تلاش است نرخ رشد نقدینگی را کاهش دهد. اما پایین آوردن نرخ رشد نقدینگی به اندازه‌ای که مطلوب است، کار سختی است.
برای مثال بانک مرکزی ممکن است بتواند نسبت به سال گذشته تنها ۴ درصد نرخ رشد نقدینگی را پایین بیاورد. اما تک‌رقمی کردن رشد نقدینگی کار بسیار سخت و دشواری است. ضمن اینکه برنامه‌ای برای دستیابی به نرخ‌های رشد نقدینگی متناسب با رشد تولید تاکنون ارائه نشده است.
با این حال باید بدانیم این مساله فراتر از تصمیماتی است که در بانک مرکزی گرفته می‌شود و دستگاه‌های زیادی باید اصلاحات اساسی در هزینه‌هایشان را ایجاد کنند تا بتوانیم نرخ رشد نقدینگی را به نقطه مطلوبی که می‌خواهیم برسانیم.
همان‌طور که گفته شد بانک مرکزی تا اندازه‌ای در تلاش است سیاست‌های انقباضی را دنبال کند، اما این مساله نمی‌تواند چندان روی نرخ متوسط افزایش سطح عمومی قیمت ها در بلندمدت تاثیر بگذارد.
سیاست بانک مرکزی برای کاهش تورم در دستان مذاکره کنندگان
ندری تاکید کرد: این نکته قابل ذکر است که نقش اصلی در مساله آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده بر عهده مذاکره‌کنندگان با غرب است. اگر این افراد در مذاکرات خود با طرف آمریکایی موفق عمل کرده و بتوانند آزادسازی ذخایر ارزی را ممکن کنند،
این مساله به بانک مرکزی کمک می‌کند تا هدف مهار تورم از مسیر کنترل انتظارات تورمی را محقق کند. طبق گزارشاتی که تاکنون منتشر شده حدود ۳ میلیارد دلار از ذخایر ارزی ایران آزاد شده و وزارت خارجه آمریکا نیز این مقدار را تایید کرده است. ضمن آنکه اثرات این مساله را با کاهش قیمت دلار در بازار ارز مشاهده می‌کنیم.
این اقتصاددان افزود: اینکه آمار و ارقامی که بانک مرکزی اعلام می‌کند تا چه اندازه تورم واقعی را در ایران منعکس کند گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی که اخیرا منتشر کرده نشان داده تورمی که مردم احساس می‌کنند با آمارهای اعلامی از سوی نهادهای رسمی تفاوت دارد. بنابراین مردم احساس می‌کنند هزینه‌های زندگی‌شان بیشتر از آن چیزی است که در آمار و ارقام اعلام می‌شود.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانویژه اقتصاد کلانلینک کوتاه :
حالا چرا تو اراده ها جای اون رو حانی آخر صف
اول اینکه دلار نقد به ایران نمیدن برای بدهیها یا واردات میشه استفاده کرد دوم خوراکیها و خدمات هر روز بالاتر می ره پس تاثیری در زندگی مردم نداره فقط دولت بی سواد رئیسی هی تو بوغ و کرنا می کنه که بگه کاری کرده