سرگیجه قیمت دلار دوباره شروع شد

 به گزارش جهان صنعت نیوز، این روزها نبض بازار ارز به دست اخبار سیاسی افتاده است. قیمت دلار با هر پالسی از سوی مقامات سیاسی به سرعت متزلزل می‌شود و حرکت خود در مسیرهای صعودی و نزولی را آغاز می‌کند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که چند اتفاق جدید سیاسی موجب شده بازار ارز دچار سردرگمی شود. تلاطمات سیاسی در روسیه، تمدید حضور ایران در لیست سیاه FATF و همچنین اعمال بسته جدید اتحادیه اروپا علیه ایران موضوعاتی است که نوسانات قیمت دلار را تشدید و رفت و آمد این ارز خارجی بین دو کانال قیمتی ۴۰ و ۵۰ هزار تومانی را رقم زده‌است.

هرچند وزنه اخبار سیاسی در ترسیم مسیر ارزی بازار بسیار سنگین است، اما به نظر می‌رسد دولت با اقدامات دستوری خود جلوی التهابات قیمتی در بازار ارز را گرفته است. از نگاه کارشناسان، ترسیم چشم‌انداز بازار ارز در شرایط کنونی هرچند دشوار است اما از نگاه آنان عقب‌نشینی هریک از طرفین سیاسی از میز مذاکرات می‌تواند زمینه‌ساز جهش قیمت دلار شود.

با توجه به آنکه نشانه‌های بهبود در وضعیت اقتصادی کشور نیز دیده نمی‌شود‌، احتمال تثبیت دلار در نرخ‌های بالای ۵۰ هزار تومان چندان دور از انتظار نخواهد بود.

تورم عامل کلیدی در تعیین قیمت دلار است

حمیدرضا صالحی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران درخصوص وضعیت بازار ارز به «جهان‌صنعت» گفت: هر زمان صحبت از افزایش نرخ ارز می‌شود آنچه در وهله نخست به ذهن متبادر می‌شود وضعیت تورمی کشور است. به‌طور کلی هر زمان که تورم افزایش می‌یابد، قیمت دلار نیز همانند سایر کالاها از تورم ایجاد شده تاثیر می‌پذیرد و در مسیر افزایش قیمت حرکت می‌کند.

براساس فرمول علمی اقتصادی نیز، از تفاضل تورم داخلی و متوسط تورم خارجی می‌توان شیب افزایش نرخ ارز یا شیب کاهش ارزش ریال را محاسبه کرد.

چرا قیمت دلار همسو با تورم افزایش پیدا نکرد؟

به گفته صالحی، وقتی تورم بالا می‌رود و قیمت ارز همسو با تورم رشد نمی‌کند، می‌توان گفت که دو عامل توانسته‌اند قیمت دلار را در سطوح پایین قیمتی نگه دارند.

 عامل نخست می‌تواند این باشد که تقاضایی برای خرید دلار در بازار وجود ندارد. عامل دوم نیز می‌تواند پول‌پاشی دولت در بازار ارز باشد. به عبارتی سیاستگذار ممکن است منابعی که آزاد شده را با هدف حفظ ثبات قیمت دلار به بازار تزریق کرده باشد.

وی ادامه داد: بنابراین سه عامل اساسی می‌توانند در تعیین قیمت دلار نقش داشته باشند؛ عامل اول تورم است که قیمت ارز را مانند سایر کالاها و خدمات مصرفی دستخوش تغییر می‌کند. عامل دوم تقاضا برای دریافت ارز چه از سوی مصرف‌کنندگان خرد و چه از سوی فعالان اقتصادی و تجار است. عامل سوم نیز می‌تواند احتمال پول‌پاشی دولت در بازار ارز باشد.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران افزود: با‌توجه به آنکه تورم باعث افزایش اسکناس آمریکایی می‌شود، می‌توان گفت که عدم تغییر قیمت ارز در دوره‌های تورمی را می‌توان به سیاست‌های مداخله‌گرایانه دولت در بازار ارز نسبت داد.

افزایش قیمت ارز چقدر محتمل است؟

وی با توجه به حجم بالای خبرهای سیاسی که دست به دست می‌شود و تاثیر آنها بر قیمت ارز گفت: بدون شک تحولات سیاسی می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در کاهش یا افزایش قیمت دلار داشته باشد. با وجود این باید بدانیم که اگر در بحبوبه انتشار خبرهای سیاسی تقاضای جدیدی برای خرید دلار شکل گیرد می‌توان احتمال رشد قیمت دلار را مطرح کرد.

صالحی تصریح کرد: این نکته نیز در این میان مطرح است که وقتی شوک‌های روانی ناشی از اخبار سیاسی مانند توافق سیاسی با غرب به بازار وارد می‌شود، انتظارات جامعه نیز همسو با آن تغییر می‌کند. تغییر انتظارات نیز به سرعت خود را در کاهش یا افزایش قیمت دلار نشان می‌دهد. با این حال تورم همچنان می‌تواند زنگ خطری برای رشد دوباره قیمت دلار باشد. هرچند ممکن است توافقاتی شود و در سایه آن نرخ ارز طی مدت کوتاهی کاهشی، اما چون تورم در ذات اقتصاد ایران وجود دارد، می‌تواند مجددا باعث رشد قیمت دلار شود.

این عضو اتاق بازرگانی بیان کرد: عامل تعیین‌کننده قیمت دلار در اقتصاد ایران تورم است. در همین حال فعال یا غیرفعال بودن موتور اقتصاد نیز می‌تواند در این خصوص اثرگذار باشد.

در حقیقت اگر موتور اقتصاد کشور روشن باشد تقاضا برای خرید ارز بالا می‌رود. این مساله می‌تواند باعث افزایش قیمت دلار شود. اما اگر موتور اقتصاد روشن نباشد و اقتصاد در وضعیت نیمه‌تعطیل به سر ببرد درخواست برای خرید ارز نیز کم می‌شود و این مساله می‌تواند باعث ریزش نرخ ارز شود. نکته‌ای که نباید از آن غفلت کرد این است تا زمانی که موتور تولید روشن نشود و سیاستگذار قادر نباشد تولید را با هدف کنترل تورم بالا ببرد، در نهایت شاهد حرکت دلار در مسیر رشد در سایه تورم انباشت‌شده اقتصاد خواهیم بود.

اقتصاد کلانپیشنهاد ویژهویژه اقتصاد کلان