دوران بی پولی

به گزارش جهان صنعت نیوز، بازار سرمایه و نظام بانکی، دو منبع اصلی تامین مالی در اقتصاد محسوب می‌شود که البته بار اصلی تامین مالی در اقتصاد ایران بر روی دوش بانک‌ها است.

آنگونه که محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی پیش تر گفته بود سهم بازار سرمایه از کل تامین مالی اقتصاد در سال گذشته کم تر از ۱۲ درصد بوده است. این در حالی است که سهم بازار سرمایه از تامین مالی در سال‌های پیش از این در سطحی بالاتر از ۱۸ درصد قرار داشت. به نظر می‌رسد شرایط خاص بازار سهام و نوسانات شدید آن طی چند سال گذشته، عامل اصلی در کاهش سهم این بازار در تامین مالی اقتصاد داشته باشد.

در این شرایط شبکه بانکی به مثابه دریچه اصلی تامین نقدینگی در گردش و تزریق اعتبار به کسب و کارهای تولیدی محسوب می شود.

با این وجود آمارها نشان می‌دهد که نظام بانکی نیز امسال نسبت به سال‌ ۱۴۰۱ عملکرد قابل قبولی در تامین مالی اقتصاد نداشته اند تا بنگاه‌ها و کسب و کارها در تنگنای مالی قرار داشته باشند.

بر اساس داده‌های بانک مرکزی، تسهیلات پرداختی بانک‌ها به کسب و کارها طی سه ماهه ابتدایی امسال حدود ۷۸۵ هزار میلیارد تومان بوده که در مقایسه با دوره مشابه سال ۱۴۰۱ افزایش حدود ۲۶ درصدی را نشان می‌دهد. هر چند این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته اما عملا با در نظر گرفتن تورم، مقدار حقیقی تسهیلات پرداختی کاهش یافته است.

در شرایط کنونی به نظر می‌رسد که چند عامل منجر به کاهش حجم حقیقی تسهیلات در اقتصاد ایران شده که نرخ سود دستوری و نرخ بهره حقیقی به شدت منفی، فشار بانک مرکزی برای کنترل رشد ترازنامه و اضافه برداشت بانک‌ها، تمایل نظام بانکی به سرمایه گذاری مستقیم و بنگاهداری و البته رکود اقتصادی از جمله مهم‌ترین این عوامل هستند.