تک نرخی کردن نرخ ارز یا یکسان‌سازی نرخ ارز؟
این روزها سیاستگذاران اقتصادی بر حرکت به سمت یکسان سازی و تک نرخی شدن نرخ ارز تاکید می‌کنند. اما پرسش مهم این است که آیا این سیاست شدنی است؟
به گزارش جهان صنعت نیوز، در گام اول باید توجه داشت که اغلب کارشناسان اقتصادی بر رانتی بودن ارز چند نرخی تاکید می‌کنند و بر همین اساس بارها گفته شده که تخصیص ارز ارزان برای واردات کالاهای اساسی کارایی چندانی برای کنترل تورم ندارد و مصرف کننده کم‌ترین نفع را از این شرایط خواهد برد.
اما باید توجه داشت که تک نرخی کردن نرخ ارز با یکسان‌سازی نرخ ارز متفاوت است و آنگونه که سید‌کمال سیدعلی، اقتصاددان و معاون پیشین بانک مرکزی به جهان صنعت گفته، یکسان سازی نرخ ارز پیش نیازهایی دارد که در شرایط کنونی در اقتصاد ایران برقرار نیست.
در حقیقت یکسان‌سازی دو پیش شرط مهم دارد؛ اولا فروش ارز باید بدون محدودیت صورت گیرد و هر فرد به هر میزان که بخواهد ارز خریداری کند. ثانیا ضریب برابری نرخ‌های بین‌المللی را در نرخ اعلامی بانک مرکزی اعمال شود و نرخ ارز متغیر باشد.
سیاستی که به گفته سیدعلی یکبار در سال ۱۳۸۱ اجرایی شد اما پس از چند سال به بیراهه رفت. آنگونه که این اقتصاددان می‌گوید تا سال ۸۵ و۸۶ یکسان سازی نرخ ارز اجرا شد اما از زمانی که اجازه افزایش نرخ ارز داده نشد، عملا این سیاست به پایان رسید و یک رویکرد مخرب و منفی در سیاست‌های ارزی کشور شکل گرفت.
به عنوان مثال بین سال‌های ۸۱ تا ۸۵ یوروی ۶۰۰ تومانی با افزایش ۱۰۰ درصدی به ۱۲۰۰ تومان رسید اما از سال ۸۶ اعلام شد که قیمت دلار و یورو باید ثابت نگه داشته شود و سعی بر این بود که ارزش پول ملی به صورت مصنوعی حفظ شود.
معاون پیشین بانک مرکزی تاکید کرد یکسان‌سازی، یک امر بسیار مهم و سختی است که نیاز به زیرساخت و منابع دارد که محدودیت در پرداخت ارز به همه متقاضیان نداشته باشیم و این عملی نیست. وقتی منابع محدود است شما نمی‌توانید از یکسان‌سازی نرخ ارز سخن بگویید، زیرا محدودیت پرداخت دارید و به دلیل کم شدن عرضه، یکسان‌سازی در آن مقطع عملی نیست. مگر اینکه با نرخ‌های بسیار بالاتر محدودیت فروش ارز را کمتر کنیم که باز هم فشاری که در ارتباط با کالاها به مردم وارد می‌شود امکان جبران ندارد و تورم تشدید خواهد شد.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :
