خطر برق نـگرفتگی!
مرکز پژوهشهای مجلس در تازهترین گزارش خود به بررسی راهکارهای خروج صنعت برق از بحران کنونی پرداخته است.
به گزارش جهان صنعت نیوز، قطعی برق صنایع به داستان تکراری اقتصاد ایران تبدیل شده و از یکسو عدم سرمایه گذاری در صنعت برق و از سوی دیگر، ناترازی عرضه و تقاضا به کسریهای جدی در فصلهای مختلف سال به ویژه تابستان و زمستان منجر شده است.
ریشههای ناترازی برق در ایران
بر اساس گزارش جدید مرکز پژوهشهای مجلس، ناترازی برق در ایران ریشه در سه موضوع اصلی دارد؛
اول اینکه ساختار صنعت برق ایران صرفاً یک پله از انحصار کامل پایینتر است و فاصله زیادی با وضعیت رقابت کامل دارد و غالب معاملات در بازار متمرکز عمدهفروشی صورت میگیرد.
همچنین این گزارش مدعی است در صنعت برق ایران، سرمایهگذاری بخش خصوصی به دلایل مختلفی ازجمله سازوکار ناکارآمد قیمتگذاری برق به شدت کاهش یافته، شدت مصرف برق صعودی شده و ناترازی تشدید شده است. در نتیجه به دلیل کمبود منابع مالی و قیمت پایین گاز تحویلی به نیروگاهها، شرکتهای تولیدی انگیزهای برای بهبود بازده نیروگاهها ندارند.
از سوی دیگر، به دلیل عدم تنوعبخشی به سبد تولید برق، شاخصهای امنیت تأمین برق پایین هستند.
بر اساس گزارش مرکز پژوهشها برای تجدید ساختار مناسب صنعت برق، باید اصلاحات از دو سمت عرضه و تقاضا صورت گیرد.
در سمت عرضه در راستای جلوگیری از انحصار از یکسو باید از واگذاری نیروگاهها به چند شرکت محدود خودداری کرد و از سوی دیگر، برای افزایش رقابت عمده معاملات از بازارهای متمرکز به سمت بازارهای غیرمتمرکز هدایت شوند.
مهمترین گام برای احیای صنعت برق
اما شاید مهمترین گام برای احیای سرمایهگذاری در صنعت برق، حذف تدریجی قیمتگذاری برق در طول زنجیره تولید، انتقال و توزیع برق باشد. در شرایط سرکوب قیمت و سایر مداخلات و در نتیجه محدودکردن سود فعالیتهای این زنجیره، سرمایهگذاری با بازده کم و ریسک بالا بهصرفه نخواهد بود.
با این حال پرداخت یارانه قیمتی بالا در بخش برق میتواند به این معنا باشد که همچنان تقاضا برای برق در سطوح بالا باقی بماند و اتلاف و مصرف کمبازده آن ادامه یابد. راهکاری که این گزارش به آن پرداخته این است که تقاضا نه از طریق کاهش یارانه بلکه با کمک روشهای تشویقی و تنبیهی در رابطه با میزان مصرف کنترل شود. این اقدام نه از سوی دولت و به صورت مرکزی، بلکه به کمک شرکتهای خردهفروشی رخ دهد. در واقع ورود شرکتهای خردهفروشی در تمام بخشها به رقابت بیشتر دامن میزند و همزمان این شرکتها در بخش فروش به مشترکان خانگی میتوانند در راستای سود رقابتی خود، اقدامات متنوعی در جهت کاهش مصرف متقاضیان صورت دهند.
اخبار برگزیدهنفت و پتروشیمیویدئولینک کوتاه :