خودتحریمی نفس تولید را برید
تولید در ایران همواره یک چالش جدی بوده و طی سال‌های گذشته بر شدت آن نیز افزوده شده‌است؛ سید علیرضا بنی‌هاشمی رییس خانه صنعتگران ایران در گفتگو با جهان صنعت به تشریح معضلاتی پرداخت که تولیدکنندگان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
به گزارش جهان صنعت نیوز، تولید در ایران چالش ریز و درشت بسیاری دارد؛ از مشکلات تامین نقدینگی و سرمایه در گردش تا سنگ‌اندازی‌های بیمه‌ای و مالیاتی. بر همین اساس هم طی سالیان گذشته متولیان تولید در کشور از تریبون‌های مختلف حل معضلات تولید را مورد تاکید قرار داده‌اند. اما آنچه در واقعیت محقق شده خلاف این وعده‌ها بوده و عملا نه تنها مشکلات تولیدکنندگان حل نشده بلکه در برخی از موارد بیشتر از قبل هم شده است.
سنگ‌اندازی لایه‌های میانی دستگاه‌ها در مسیر تولید
سید علیرضا بنی‌هاشمی رییس خانه صنعتگران ایران در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» با بیان اینکه تولیدکنندگان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند که اتفاقا مشکلات هم در این حوزه کم نیست، اظهار کرد: رویکرد دولت سیزدهم اولویت‌بخشی به مسائل صنعت است که رویکرد خوبی است، اما معضلی که همیشه در حوزه پیگیری مشکلات صنعتگران با آن رو‌به‌رو هستیم در بخش لایه‌های میانی است. به این معنا که اگرچه در سطح دولت مانند معاونان روسای‌جمهور تصمیمات خوبی برای حوزه تولید و صنعت گرفته می‌شود، اما در بخش اجرا با مشکل مواجه می‌شویم؛ چراکه در این بخش شاهد سنگ‌اندازی‌های فراوان در مسیر اجرای سیاست‌ها هستیم.
وی تاکید کرد: بنابراین می‌توان گفت آنچه که امروز شاهد آن هستیم سنگ‌اندازی و مانع‌تراشی بسیار در لایه‌های میانی دستگاه‌ها نسبت به بخش تولید کشور است.
تامین نقدینگی؛ چالش شماره یک تولید
بنی‌هاشمی با اشاره به اینکه در حال حاضر اصلی‌ترین مشکل تولیدکنندگان کشور تامین نقدینگی است، گفت: تورم باعث شده تولیدکننده در تامین سرمایه در گردش دچار مشکل شود و از آن سو هم بانک‌ها هم در پرداخت تسهیلات به صورت انقباضی عمل می‌کنند؛ در واقع تسهیلات‌دهی به تولید در میدان اجرا آنطور که می‌گویند نیست و تولیدکننده ایرانی با مشکلات عدیده‌ای در این مسیر مواجه است.
به گفته وی، حتی سرمایه‌گذار خارجی هم که می‌خواهد در پروژه‌ها مشارکت کند با یک برورکراسی در وزارت اقتصاد و مجموعه‌های ذی ربط مواجه می‌شود که به راحتی هم قابل حل نیست.
تولیدکننده مالیات می‌دهد، سوداگر سود می‌کند!
رییس خانه صنعتگران ایران ادامه داد: بعد از مشکلات نقدینگی مورد بعدی مربوط به بحث بیمه می‌شود. بر این باوریم که قانون باید به تولیدکننده کمک کند از این رو هر جا احساس کردیم که قانون به نفع تولیدکننده نیست یا در حال طولانی کردن فرآیندهای حمایتی است باید آن بخش از قانون در مجلس سریع بازنگری شود. باید باور کنیم که برخی از قوانین فعلی کشور مناسب شرایط جنگ اقتصادی کشور نیست.
بنی‌هاشمی تصریح کرد: مورد بعدی مالیات است. در حال حاضر تولیدکنندگان در راس خوش‌حساب‌ترین مودیان مالیاتی هستند، اما از آن طرف چتر مالیاتی روی سر کسانی که در بازار سوداگری و غیرمولد فعال هستند، آنطور که باید و شاید باز نشده است. در واقع تولیدکننده که فعالیت سالم و مولد اقتصادی انجام می‌دهد مالیات خود را کامل می‌پردازد اما سوداگران که در بازارهای غیرمولد فعالند در تورهای مالیاتی نیستند و بدون هزینه‌کرد خاصی سودهای بادآورده زیادی را به دست می‌آورند.
انگیزه صادرات را گرفته‌اند
بنی‌هاشمی با بیان اینکه مشکل دیگر در مسیر تولید مسائل ارزی و صادراتی است، اظهار کرد: تولیدکنندگان ما می‌خواهند صادرات انجام دهند، اما در بخش ارز حاصل از صادرات با بوروکراسی‌هایی مواجه می‌شوند که نفس تولیدکنندگان ما را گرفته است.
وی ادامه داد: تولیدکننده ما در شرایط تحریمی کالا صادر کرده، اما به دلیل چالش‌های عمده در بخش پیمان‌سپاری ارزی انگیزه خود را برای تداوم صادرات از دست داده است. در واقع بوروکراسی باعث شده هم صادرکننده تمایلی به صادرات نداشته باشد و هم تولیدکننده بر مبنای صادرات تولید خود را برنامه‌ریزی نکند.
رییس خانه صنعتگران ایران افزود: نه تنها در بخش‌های صنعتی بلکه در حوزه‌های کشاورزی هم با این مشکل مواجه هستیم. تولیدکنندگانی داریم که محصول کشاورزی صادراتی تولید و عرضه می‌کردند، اما هر‌ازچند‌گاهی با صدور بخشنامه‌های ضدتولید، فعالان بخش کشاورزی انگیزه خود را برای صادرات از دست می‌دهند.
وی تاکید کرد: در شرایط جنگ باید آرایش جنگی داشته باشید، با این حال قوانینی که از سوی محیط زیست، وزارت صمت و… اعمال می‌شود با شرایط فعلی اقتصاد کشور همخوانی ندارد. بنی‌هاشمی افزود: وظیفه سازمان توسعه تجارت این است که به صورت رو‌در‌رو با تولیدکنندگان جلسه برگزار کند و مشکلات را بشنود و برای حل آن گام بردارد نه اینکه تصمیمات فی‌البداهه بگیرد و تولیدکننده را بیش از پیش دچار چالش کند.
قفل قیمت‌گذاری دستوری بر پای تولید
رییس خانه صنعتگران ایران تصریح کرد: مشکل بعدی مربوط به قیمت‌گذاری دستوری می‌شود. این سیاست سال‌هاست است که گریبان تولید را گرفته است و هر مسوولی که سرکار می‌آید در گفتار می‌گوید که قیمت‌گذاری دستوری معضل است و باید حل شود، اما در عمل اتفاق خاصی نمی‌افتد و فقط شکل قیمت‌گذاری تغییر می‌کند. این موضوع عملکرد صنایع را قفل کرده است. وی افزود: مهم‌ترین خبر در حوزه تولید اشتغالزایی است، اما قیمت‌گذاری دستوری باعث شده که تولیدکننده بگوید مجبور است به دلیل این سیاست، نیروهای خود را تعدیل کند.
بنی‌هاشمی با بیان اینکه قیمت‌گذاری دستوری مشکل دیرینه در حوزه تولید است، گفت: پیشنهادات خود را به وزارت صمت ارائه و مطالبه‌گری کرده‌ایم که امیدواریم بالاخره یک روزی این مطالبات به ثمر بنشیند.
سازوکارهای بانک مرکزی تامین مواد اولیه را سخت کرده است
بنی‌هاشمی در مورد واردات مواد اولیه اظهار کرد: اگر دولت اجازه دهد تولیدکنندگان اجازه کار داشته باشند، می‌توانند مواد اولیه مورد نیاز خود را بدون مشکل وارد کنند. این فعال صنعتی افزود: سازوکارهای غیرکارشناسی که بانک مرکزی عمدتا بدون دخالت بخش خصوصی پیاده می‌کند، تولید و صادرات را برای تامین مواد اولیه با مشکل مواجه کرده است. بنی‌هاشمی با بیان اینکه در خانه صنعتگران کمیسیون تهاتر داریم و تولیدکنندگان را به صادرکنندگان وصل می‌کنیم که مشکلات را بدون ایجاد هزینه اضافی حل می‌کنند، گفت: سیاستگذاران بانک مرکزی باید با فعالان بخش خصوصی جلسات مداوم داشته باشند تا در نهایت بهترین راهکارها را اخذ کنند. تصمیم‌گیری بدون دخالت بخش خصوصی و پشت درهای بسته دردی از تولید دوا نمی‌کند. اگر سیاست حمایت در داخل واقعی باشد موجب می‌شود تولیدکننده واقعی شویم و از ارزبری بکاهیم.
تامین سرمایه تولید از بورس
رییس خانه صنعتگران ایران در مورد اقدامات این نهاد برای تامین نقدینگی اظهار کرد: با بانک رفاه و توسعه تعاون برای اوراق مشارکت برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های توجیه‌پذیر و دارای اولویت توافقنامه‌ای به میزان حدود ۵۰ هزار میلیارد امضا کردیم. براساس این طرح نقدینگی را به سمت تولید هدایت می‌کنیم.
وی افزود: جلسات تخصصی با مسوولان بازار سرمایه و تولیدکنندگان به منظور آشنا شدن با سازوکار بازار سرمایه برای هدایت نقدینگی به سمت تولید برگزار کردیم تا از طریق بازار نسبت به جذب منابع و افزایش سرمایه اقدام کنند. در واقع با شبکه بازار سرمایه این پروژه را انجام دادیم.
بنی‌هاشمی با بیان اینکه در خانه صنعتگران کمیسیون مشورتی برای راهنمایی تولیدکنندگان راه‌اندازی کرده‌ایم، گفت: در حوزه بازار سرمایه دو حالت داریم، یک حالت اینکه با عرضه اولیه شرکت‌ها را بورسی کنیم یا اینکه از طریق بازار سرمایه، تامین سرمایه طرح‌های تولیدی را انجام دهیم.
لزوم خودکفایی صنایع در تامین برق
بنی‌هاشمی در مورد تامین انرژی بخش تولید اظهار کرد: قطعی برق در تابستان امسال نسبت به سال‌های قبل بهتر شده، اما همچنان وجود دارد. وزارت نیرو به دنبال این است که صنایع بزرگ خودتامینی کنند؛ به عنوان نمونه این طرح در فولاد مبارکه در مرحله نهایی است.
وی گفت: اگر در میدان‌های میانی هم این اهتمام وجود داشته باشد و تولید برق در صنایع انجام شود و به نوعی خودکفایی صورت گیرد، مشکلات تامین انرژی به شدت کاهش می‌یابد.
بلای جان‌سوز خودتحریمی‌ها
رییس خانه صنعتگران در مورد تحریم‌ها اظهار کرد: ما هم تحریم داخلی و هم تحریم خارجی داریم. آن چیزی که تولیدکنندگان و کارآفرینان ما را اذیت می‌کند تحریم‌های داخلی است؛ تحریم داخلی یعنی مسوولی که متوجه نیست تولید اولویت کشور است. یک بخشی از بوروکراسی مربوط به عدم فهم درست مسوول مربوطه بوده و نمی‌دانند تولید مساله اول اقتصاد کشور است. وی با بیان اینکه قوانین کشور در خدمت تولید نیست، گفت: تحریم تولید کشور را با مشکل مواجه کرده، اما تبدیل به بن‌بستی در مسیر تولید نشده است، در واقع فرآیند و هزینه تولید زیاد شده، اما بن‌بست نیست. در شرایط فعلی برخی از تولیدکنندگان ما به کشورهای مختلفی صادرات دارند. تولیدکننده در فضای تحریمی مسیر خود را پیدا می‌کند، بنابراین مشکل اصلی ما وجود فرآیندهای نفس‌گیر چه در حوزه اجرا، چه در حوزه قوه قضاییه و چه در حوزه قوانین داخلی است. بنی‌هاشمی افزود: اطاله دادرسی‌ها برای همه ضرر دارد، اما ضرر آن برای تولید دوصدچندان است. برخی از تولیدکنندگان ما که پرونده قضایی دارند مجبور به رها کردن تولید شده‌اند و درگیر یک بوروکراسی قضایی هستند. تعداد قضات ویژه تولید که اطلاعات کامل و در صدور حکم سرعت داشته باشند کم هستند. دادگاه‌های ویژه‌ای که کار تولیدکنندگان را سرعت ببخشند، کم داریم.
وی تصریح کرد: خودتحریمی‌های داخلی و وجود برخی از مدیران کم‌بهره‌ور در لایه‌های میانی که نسبت به مشکلات تولید اطلاع خاصی ندارند، نفس تولیدکننده را برده است.
بنی‌هاشمی به تاسیس شورای حل اختلاف ویژه صنعتگران اشاره کرد و گفت: در حال حاضر با ایجاد این شورا بیش از ۱۵ پروژه که چند سال درگیر فرآیندها بودند با یک رایزنی بین دو طرف مشکلات‌شان حل شد، بنابراین وقتی کار دست مردم باشد می‌توانند خیلی راحت کار را جلو ببرند. رییس خانه صنعتگران در ادامه به عملکرد این نهاد اشاره کرد و افزود: ۱۲۵۰ نفر از نخبگان در کمیسیون‌های تخصصی خانه صنعتگران حضور دارند و در ۱۲ کشور نیز به منظور جذب سرمایه‌گذار و توسعه بازار پایگاه داریم. در ۷۲ کشور هم رایزن‌های بخش خصوصی را فعال کردیم، همچنین تلاش می‌کنیم برای جذب سرمایه‌گذاری چه از داخل و چه از ایرانیان خارج‌نشین اقدام و بوروکراسی‌ها را رفع تا از سرمایه این افراد برای رشد تولید استفاده کنیم.
وی اظهار کرد: در خانه صنعتگران با نهادهای مختلفی اعم از بانک، مناطق آزاد و گمرک رایزنی‌هایی داشته‌ایم تا گلوگاه‌های تولید را شناسایی و تفاهمنامه‌هایی برای رفع آنها امضا کنیم. بنی‌هاشمی تصریح کرد: برای دسترسی تولیدکنندگان به خانه صنعتگران برای حل مشکلات‌شان دفاتر استانی را افتتاح خواهیم کرد.
پیشنهاد ویژهصنعت و معدنلینک کوتاه :