کمبود شدید نیروی پرستار در کشور
وقتی صحبت از مراقبت کردن از بیماران به میان می آید شغل پرستاری را به خاطر می آوریم؛ حالا که جامعه پرستاری با کمبود شدید نیرو، عدم اجرای صحیح قوانین و مطالبات بر زمین مانده مواجه است، حرفه پرستاری نیز نیاز به مراقبت از سوی مسئولان حوزه سلامت دارد.
به گزارش جهان صنعت نیوز، زمانی که پای ویروس ناشناخته کرونا به کشور باز شد. کمتر کسی حاضر می‌شد نزدیک بیماران کرونایی شود. از خانواده گرفته تا دوستان و آشنایان، همگی از زندگی کردن کنار بیماران واهمه داشتند. و ترس این ویروس جوری به جان زندگی همه افتاده بود که کمتر کسی امید داشت که زندگی باز هم به روال عادی پیش از کرونا بازگردد.
در چنین شرایطی، برخی از افراد جان خود را در طبق اخلاص گذاشتند. و پا به عرصه نبرد تن به تن با این ویروس گذاشتند. یکی ازمهم‌ترین گروه‌هایی که در دوران سخت کرونا علیرغم کمبود جهانی اقلام بهداشتی نظیر ماسک و گان و دستکش و … حاضر به حضور بر بالین بیماران کرونایی شدند؛ پرستاران بودند.
روز گذشته مراسمی با حضور جمع کثیری از پرستاران در تهران برگزار شد. پرستارانی که حالا با گذشت چهار سال از زمان ورود ناگهانی این ویروس منحوس به کشور و عدم تحقق وعده‌های داده شده از سوی مسئولان در دوران کرونا. به دنبال گوش شنوایی برای مشکلات خود بودند برای همین و به بهانه هفته پرستار به سراغ آنها رفتیم تا جویای آخرین مطالبات پرستاران از زبان تعدادی از آنها باشیم.
کرونا تمام شد پرستاران طرحی بیکار شدند
پرستاران طرحی و تمدیدطرحی دوران کرونا، از عدم تحقق وعده‌های مسئولان گلایه داشتند. علیرضایی، نماینده پرستاران طرحی درباره این موضوع به تسنیم می‌گوید: «کمتر کسی عید مخوف سال ۹۹ را فراموش کرده است. لحظه سختی که پدر و مادر و برادر و خواهر به دلیل ترس از کرونا از هم فراری بودند اما رشادت‌های پرستاران به حدی بود. بارها مقام معظم رهبری در سخنرانی‌هایشان به فداکاری پرستاران پرداختند.
پرستاران بدون هیچ شرط و قراردادی به عرصه آمدند. هزاران تن از پرستاران دچار عوارض جسمی و روانی برگشت ناپذیری در این همه گیری شدند. در آن روزها که وزارت بهداشت با کمبود شدید پرستار روبرو بود و نیروهای طرحی بدون سهمیه شاغل در ایام کرونا حاضر به کار شدند. زندگی خود را فدای سلامت مردم کردند تا روزهای کشور آبی و آرام شود.»
وی می‌افزاید: «پرستاران در آن دوران ماندند و ایثار و جان‌فشانی کردند. مسئولین که ما پرستاران را دیدند که کرونایی که آمده بود نفس ملت ایران را بگیرد را از نفس انداختیم. به شور و شعف آمدند و وعده استخدام به آنها دادند اما حالا که کرونا فروکش کرده. همه پرستاران طرحی اخراج شده یا در معرض اخراج هستند. ما می‌خواهیم قانون حمایت از مدافعان و ایثارگران سلامت که در آن زمان مطرح شد مجدداً طرح شده و به تصویب برسد. همچنین تحقق وعده استخدام بدون آزمون تمام نیروهای طرحی و تمدیدطرحی ایام کرونا از مطالبات ماست.»
یک پرستار تازه کار ۷ میلیون تومان حقوق می گیرد!
پایین بودن حقوق پرستاران تازه کار نیز از دیگر دغدغه‌هایی بود که پرستاران مطرح کردند. مدیر پرستاری یک بیمارستان خیریه تهران در گفتگو با تسنیم می‌گوید. «مهم‌ترین دغدغه‌ای که درمورد همه پرستاران صدق می‌کند مزایا و حقوق‌شان است که به اندازه تلاش و شب کاری و شیفت‌های سنگین اجباری که خواسته یا ناخواسته به آنها داده می شود. دریافتی کافی را ندارند و خیلی از پرستاران جوان درسطح تهران هستند که هنوز حقوق ۷ میلیون تا ۷.۵ میلیون تومانی دریافت می‌کنند. شیفت‌های سنگین عصر و شب و ۱۸ ساعته و ۲۴ ساعته می‌گذرانند و ممکن است یک پرستار در طول یک ماه ۱۰ تا شیفت ۱۸ تا ۲۴ ساعته داشته باشد.»
به سراغ یکی از پرستاران می‌رویم که به همراه نوزاد کوچکش به این مراسم آمده است. روایت زنانه‌ای از کار کردن همزمان در بیمارستان و خانه دارد و می‌گوید: «وقتی یک خانم وارد حرفه پرستاری می‌شود. مجبور است به دلیل کمبود نیرو و شیفت های طولانی از بخشی از وقت‌های زندگی‌اش بزند چرا که یک خانم فقط یک مسئولیت اشتغال ندارد. یک خانم مادر است؛ نقش همسر دارد، نقش فرزند برای پدر و مادرش دارد و نقش همکار در محیط کار را نیز برعهده میگیرد. یعنی یک خانم حداقل ۴ نقش همزمان با هم دارد که اگر در هر کدام کم کاری ایجاد شود باعث ایجاد ناراحتی در او و اطرافیانش می‌شود. برای همسرش وقت کمی بگذارد درزندگی مشترک مشکل پیدا خواهد کرد. اگر برای فرزندانش کم کاری کند بچه‌ها تربیت نخواهند شد. اگر پدر و مادرش کم بگذارد آنها ناراضی خواهند بود و در نهایت، همیشه یک پرستار آخرین نفر برای برآورده کردن نیازهای خودش است!»
دست و پنجه نرم کردن انسان ها با بیماری ها، دیدن مرگ انسان ها از نزدیک و فشار کاری زیاد؛ خارج از تحمل هر انسانی است. یکی از سختی های شغل پرستاری نیز مواجهه مداوم با این اتفاقات است. محمدخانی، پرستار بازنشسته دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید. پرستاری جزو مشاغل سخت به شمار می‌رود و پرستاران از سنین جوانی وارد محیط کارمی‌شوند. تمام امید و آرزوهای یک جوان در محیط بیمارستان قرار میگیرد. پرستاران گاهی در شغل خود غرق می‌شوند بنابراین مهم‌ترین نکته‌ای که درباره پرستاران باید انجام شود این است. خدمات روانشناسی دریافت کنند زیرا پرستاران در درد و رنج مردم سهیم هستند. شاهد بیماری و مرگ ومیر هستند و بنابراین نیاز به ارتقای روحیه خود دارند.
پرداختی های بیماران به جیب پرستاران نمی رود
گلایه از عدم اجرای صحیح قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری هم یکی از عمده‌ترین گلایه‌های پرستاران در ماه‌های اخیر بوده است. یک پرستار در این رابطه به تسنیم می‌گوید: علیرغم این که پول تعرفه‌ها از بیماران دریافت می‌شود اما خیلی از بیمارستان‌ها هنوز تعرفه گذاری خدمات پرستاری را اجرا نکردند. زیرا خدمات پرستاران در سیستم ثبت اطلاعات بیمارستان، درج نمی‌شود.»
کمالی، پرستار نمونه نیز، علاوه بر درخواست اجرای صحیح قانون تعرفه گذاری، اجرای فوق العاده خاص برای پرستاران را مطالبه می کند. می گوید: در کشور ما قوانین خاصی تصویب می‌شود که اجرا نمی‌شود. پرستاران در ایام تعطیلی و شب‌ها و اعیاد و عزاداری‌ها فعالیت دارند. بنابراین قوانین خاص نیز باید برای این افراد خاص اجرا شوند. ما به دنبال اجرای فوق العاده خاص برای پرستاران هستیم. همچنین قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری از مطالباتی بود که پیگیر آن بودیم. اما در اجرا به شدت ضعیف بود و پرداخت‌های علی الحسابی که صورت میگیرد مشخص نیست. از کجا آمده و بر چه مبنایی پرداخت می‌شود و هیچ‌کس هم پاسخگو نیست.
براساس اعلام سازمان نظام پرستاری، به ازای هر تخت بیمارستانی باید بیش از دو نفر از گروه پرستاری وجود داشته باشد. اما به طور میانگین کمتر از یک پرستار به ازای هر تخت بیمارستانی وجود دارد. در مجموع کشور با کمبود بیش از ۱۰۰ هزار نفر نیروی انسانی روبرو است. مهدی پازوکی، پرستار اورژانس یکی از بیمارستان های تهران نیز کمبود شدید پرستار در کشور را علت بسیاری از مشکلات حوزه پرستاری عنوان و اظهار می کند. پرستاران در حال حاضر با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند. یکی از این مشکلات اضافه کار اجباری و ساعت کار بالای آنها است. ناشی از کمبود نیرو و افزایش تعداد مراجعین به مراکز درمانی است. با گذشت زمان، سبب فرسودگی شغلی و جسمی پرستاران شده است. همچنین مشکلات اقتصادی سبب دو و سه جاکاری پرستاران و کاهش بازدهی در ارائه خدمات درمانی نیز شده است.
وعده های مسئولان برای حل مشکل پرستاران
وی می افزاید: ساعات کار بالا و عدم تناسب حقوق با میزان کار افراد است. باعث افزایش مهاجرت آنها به کشور های دارای وضعیت مطلوب‌تر شغلی می‌شود. هنگامی که نیاز های اولیه افراد بر طرف نشود و مهاجرت کنند. این نیرو از سیستم خارج شده و نیروی دیگری جایگزین نمی‌شود. حتی برخی از دانشجویان پرستاری هدف خود از انتخاب این رشته را، مهاجرت به کشورهای اروپایی بیان می‌کنند. اگر تمامی بندهای قانون ارتقاء بهره‌وری اجرا شود و سلیقه‌ای نباشد. سبب بهبود ساعات کار پرستاران و کاهش اضافه کار اجباری آنها می‌شود. یکی از بندهای این قانون آن است که اضافه کار با توافق کارفرما و نیروی پرستار ۸۰ الی ۱۲۰ ساعت در ماه باشد. اما در حال حاضر اضافه کار به صورت اجباری و بیش از ۱۲۰ ساعت در ماه است و پرستاران مجبور هستند. در شیفت‌های غیرقانونی مانند عصر و شب و شب و صبح حاضر شوند.
بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت در پاسخ به سؤال مبنی بر راهکار وزارت بهداشت برای کاهش کمبودهای نیروی انسانی در حوزه پرستاری اظهار کرد. ما کمبود نیروی پرستاری نداریم بلکه در زمینه استخدام آنها مشکلاتی وجود دارد؛ ما وابسته به تعداد مجوزهای استخدامی که سازمان امور اداری و استخدامی صادر می‌کند. قادر به جذب نیرو هستیم. وزارت بهداشت از سازمان امور اداری و استخدامی درخواست کرده بود. مجوز استخدام ۷۵ هزار نفر را صادر کنند؛ با این وجود، ۲۵ هزار مجوز استخدامی برای وزارت بهداشت صادر شد که ۱۴ هزار نفر از آنها پرستار هستند. اگر مجوز استخدام ۷۵ هزار نفر نیروی انسانی به وزارت بهداشت داده شود، کمبودی در حوزه پرستاری نخواهیم داشت.
بهروز رحیمی، معاون توسعه وزارت بهداشت نیز وعده جذب ۶۰۰۰ پرستار بیکارشده پس از دوران کرونا را داد و اعلام کرد. الان اعلام می‌شود که ۶۰۰۰ نفر از پرستاران که در دوران کرونا مشغول کار در بیمارستان‌ها بودند کار خود را از دست داده‌اند. وظیفه ما این است که پیگیری کنیم تا این ۶۰۰۰ نفر نیز استخدام شوند و این موضوع را حتماً پیگیری خواهیم کرد.
اجرای ناقص قانون بهتر از عدم اجرای آن است
عین‌اللهی در پاسخ به نارضایتی پرستاران از نحوه اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری نیز گفت. «قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در سال ۱۳۸۷ تصویب شده بود. پس از ۱۵ سال، در سال گذشته بالاخره این قانون اجرا شد. شاید اجرای ناقص این قانون بهتر از عدم اجرای آن باشد! زیرا وضعیت اجرای آن به مرور بهبود پیدا خواهد کرد.»
اگرچه هفته بزرگداشت مقام پرستاران رو به اتمام است اما مطالبات آنها هنوز روی زمین مانده و تمام نشده است. نباید فراموش کرد که نیروی انسانی یکی از اجزای اصلی توسعه و پیشرفت نظام سلامت است. بنابراین زنگ خطر کمبود شدید پرستار و مشکلات اجرای قوانین حوزه پرستاری باید جدی تر گرفته شود.
منبع: تسنیم
اجتماعی و فرهنگیلینک کوتاه :
بنام خدا.متاسفانه پرستاران گرامی مورد اجحاف چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی قرارگرفته اند.سازمان نظام پرستاری مجلس فرمایشی و دولت هیچکدام دردی از دردهای این زحمتکشان را فراهم نمیکنند.به شخصه در زمانی که بعنوان همراه پدرم در بیمارستان مهمی در تهران بسر میبردم شاهد بودن که سرپرستار بخش اشتباه پزشک در تجویز دارو را به پرستار متذکر شد.