دمپر آتش: مانعی در برابر گسترش آتش در ساختمانها

آتش‌سوزی یکی از خطرات جدی است که می‌تواند خسارات جانی و مالی زیادی را به بار آورد. یکی از راه‌های جلوگیری از گسترش آتش، استفاده از تجهیزات کنترل آتش است. یکی از این تجهیزات، دمپر آتش است. دمپر آتش (Fire Damper) وسیله‌ای است که در مسیر جریان هوا قرار می‌گیرد و در صورت بروز آتش‌سوزی، به طور خودکار بسته می‌شود. این امر از گسترش آتش به مناطق دیگر جلوگیری می‌کند.

دمپرهای آتش در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. در این مقاله، به بررسی انواع دمپرهای آتش، نحوه عملکرد آنها و کاربردهای آنها خواهیم پرداخت.

کاربرد و اجزای دمپرهای آتش

دمپر آتش نوعی از تجهیزات کنترل آتش است که برای جلوگیری از گسترش آتش از یک منطقه به منطقه دیگر استفاده می‌شود. دمپر آتش معمولاً در کانال‌های هوا، دودکش‌ها و سایر مسیرهای جریان هوا نصب می‌شود.

دمپر آتش از دو قسمت اصلی تشکیل شده است:

• بدنه دمپر: بدنه دمپر معمولاً از فلزاتی مانند فولاد، آلومینیوم یا گالوانیزه ساخته می‌شود.
• محرک دمپر: محرک دمپر معمولاً از یک موتور الکتریکی یا یک سیستم مکانیکی تشکیل شده است.

عملکرد دمپر آتش به این صورت است که در حالت عادی، محرک دمپر آن را باز نگه می‌دارد تا جریان هوا آزادانه در مسیر خود جریان داشته باشد. اما در صورت بروز آتش‌سوزی، محرک دمپر به طور خودکار فعال می‌شود و دمپر را می‌بندد. این امر از گسترش آتش به مناطق دیگر جلوگیری می‌کند.

انواع فایر دمپر

فایر دمپرها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. برخی از انواع رایج دمپر آتش عبارتند از:

• دمپرهای فیوزی: این نوع دمپرها با استفاده از قطعات فلزی ذوب‌شونده کار می‌کنند. در صورت بروز آتش‌سوزی، قطعات فلزی ذوب می‌شوند و دمپر را می‌بندند.
• دمپرهای سنسوری: این نوع دمپرها با استفاده از سنسورهای دما یا دود کار می‌کنند. در صورت بروز آتش‌سوزی، سنسورها فعال می‌شوند و دمپر را می‌بندند.
• دمپرهای دستی: این نوع دمپرها به صورت دستی توسط افراد باز و بسته می‌شوند.

دمپر آتش در چه مکانهایی استفاده میشود؟

دمپر آتش در مکان‌های مختلفی استفاده می‌شود که در معرض خطر آتش‌سوزی هستند. برخی از مکان‌های رایج استفاده از دمپر ضد حریق عبارتند از:

• ساختمان‌های مسکونی و تجاری: دمپرهای آتش در ساختمان‌های مسکونی و تجاری برای جلوگیری از گسترش آتش از یک واحد به واحد دیگر استفاده می‌شوند.
• کارخانه‌ها و کارگاه‌ها: دمپرهای آتش در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها برای جلوگیری از گسترش آتش از یک بخش به بخش دیگر استفاده می‌شوند.
• بیمارستان‌ها و مراکز درمانی:  فایر دمپرها در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی برای جلوگیری از گسترش آتش از یک بخش به بخش دیگر و همچنین از گسترش دود و گازهای سمی استفاده می‌شوند.
• رستوران‌ها و مراکز تفریحی: دمپرهای ضد آتش در رستوران‌ها و مراکز تفریحی برای جلوگیری از گسترش آتش از یک بخش به بخش دیگر استفاده می‌شوند.
• مراکز ورزشی: دمپرهای آتش در مراکز ورزشی برای جلوگیری از گسترش آتش از یک بخش به بخش دیگر استفاده می‌شوند.

علاوه بر مکان‌های ذکر شده، دمپرهای آتش در سایر مکان‌هایی که در معرض خطر آتش‌سوزی هستند نیز استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، دمپرهای آتش در نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها، انبارها و سایر اماکن صنعتی و تجاری استفاده می‌شوند.

در هنگام انتخاب دمپر آتش برای یک مکان خاص، باید عوامل مختلفی مانند نوع ساختمان، نوع کاربری، خطرات احتمالی آتش‌سوزی و بودجه را در نظر گرفت.

مزایای دمپر آتش

دمپر آتش مزایای مختلفی دارد که عبارتند از:

جلوگیری از گسترش آتش

یکی از مهم‌ترین مزایای دمپرهای ضد حریق ، جلوگیری از گسترش آتش است. دمپرهای آتش در صورت بروز آتش‌سوزی، به طور خودکار بسته می‌شوند و از گسترش آتش به مناطق دیگر جلوگیری می‌کنند. این امر به کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی و حفظ ایمنی افراد و اموال کمک می‌کند.

کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی

دمپرهای آتش به کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی کمک می‌کنند. این امر به دلیل جلوگیری از گسترش آتش و محدود کردن منطقه آتش‌سوزی است. هرچه منطقه آتش‌سوزی محدودتر باشد، خسارات ناشی از آن نیز کمتر خواهد بود.

ایمنی بیشتر

دمپرهای آتش ایمنی افراد و اموال را افزایش می‌دهند. این امر به دلیل جلوگیری از گسترش آتش و محدود کردن انتشار دود و گازهای سمی است. دود و گازهای سمی ناشی از آتش‌سوزی می‌توانند باعث خفگی افراد و آسیب‌های جدی به سلامتی آنها شوند. دمپرهای آتش با جلوگیری از انتشار این دود و گازها، ایمنی افراد را افزایش می‌دهند.

در مجموع، دمپرهای ضد آتش از تجهیزات مهم کنترل آتش هستند که برای جلوگیری از گسترش آتش و کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی ضروری هستند. انتخاب، نصب و نگهداری صحیح دمپرهای آتش از اهمیت زیادی برخوردار است.

دمپر آتش چه مشخصاتی دارد؟

دمپرهای آتش دارای مشخصات مختلفی هستند که در هنگام انتخاب آنها باید به آنها توجه کرد. برخی از مشخصات مهم فایر دمپرها عبارتند از:

• اندازه دمپر: اندازه دمپر باید متناسب با اندازه کانال یا دودکش باشد.
• نوع دمپر: نوع دمپر باید با کاربرد مورد نظر مطابقت داشته باشد.
• مکانیزم عملکرد دمپر: مکانیزم عملکرد دمپر باید ایمن و قابل اعتماد باشد.
• مواد ساخت دمپر: مواد ساخت دمپر باید مقاوم در برابر آتش باشد.

اندازه دمپر

اندازه دمپر باید متناسب با اندازه کانال یا دودکش باشد. اندازه دمپر باید به گونه‌ای باشد که بتواند جریان هوا را به طور کامل مسدود کند.

نوع دمپر

دمپرهای آتش در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. برخی از انواع رایج دمپرهای ضد حریق عبارتند از: فیوزی و موتوری. نوع دمپر باید با کاربرد مورد نظر مطابقت داشته باشد. به عنوان مثال، برای کانال‌های هوا با جریان هوا زیاد، باید از دمپرهای فیوزی یا سنسوری استفاده شود.

مکانیزم عملکرد دمپر

مکانیزم عملکرد دمپر باید ایمن و قابل اعتماد باشد. مکانیزم عملکرد دمپر باید به گونه‌ای باشد که در صورت بروز آتش‌سوزی، بتواند به طور خودکار و سریع دمپر را ببندد.

مواد ساخت دمپر

مواد ساخت دمپر آتش باید مقاوم در برابر آتش باشد. مواد ساخت دمپر باید به گونه‌ای باشد که در برابر گرمای حاصل از آتش‌سوزی مقاومت کند و از گسترش آتش جلوگیری کند.

علاوه بر مشخصات ذکر شده، دمپرهای آتش باید دارای گواهینامه‌های معتبر ایمنی باشند. گواهینامه‌های ایمنی نشان‌دهنده کیفیت و ایمنی دمپرهای آتش هستند.

دمپر ضد آتش از چه جنسی ساخته میشود؟

دمپر ضد آتش از موادی ساخته می‌شود که در برابر گرمای حاصل از آتش‌سوزی مقاومت کنند و از گسترش آتش جلوگیری کنند. برخی از موادی که برای ساخت دمپر ضد آتش استفاده می‌شوند عبارتند از:

• فولاد ضد زنگ: فولاد ضد زنگ یکی از رایج‌ترین موادی است که برای ساخت دمپر ضد آتش استفاده می‌شود. فولاد ضد زنگ در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی مقاوم است و می‌تواند در دماهای بالا نیز دوام بیاورد.
• آلومینیوم: آلومینیوم نیز از دیگر موادی است که برای ساخت دمپر ضد آتش استفاده می‌شود. آلومینیوم سبک‌وزن است و می‌تواند در دماهای بالا نیز دوام بیاورد.
• استنلس استیل: استنلس استیل نیز از موادی است که برای ساخت دمپر ضد آتش استفاده می‌شود. استنلس استیل در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی مقاوم است و می‌تواند در دماهای بالا نیز دوام بیاورد.

علاوه بر مواد ذکر شده، ممکن است از مواد دیگری مانند سرامیک یا فیبر شیشه نیز برای ساخت فایر دمپر استفاده شود. در هنگام انتخاب مواد ساخت دمپر ضد آتش باید به عوامل مختلفی مانند نوع آتش‌سوزی، دمای مورد انتظار و بودجه توجه کرد. برای خرید دپرهای آتش به سراغ تولید کنندگان معتبر و شناخته شده بروید. برای مثال شرکت پخش نیرو سپهر مهار یکی از سازندگان باسابقه انواع دمپرهای تجاری و صنعتی است که سالها در این زمینه تجربه دارد.

دمپر آتش چه استانداردهایی باید داشته باشد؟

دمپر آتش باید مطابق با استانداردهای معتبر ایمنی ساخته و نصب شود. استانداردهای دمپر آتش به منظور اطمینان از عملکرد صحیح و ایمن این تجهیزات در هنگام بروز آتش‌سوزی تدوین شده‌اند.

برخی از استانداردهای مهم دمپر آتش عبارتند از:

• استاندارد NFPA 80: این استاندارد توسط انجمن ملی حفاظت از آتش (National Fire Protection Association) تدوین شده است. این استاندارد الزامات کلی برای دمپرهای آتش را مشخص می‌کند.
• استاندارد UL 555: این استاندارد توسط آزمایشگاه بیمه لوزی (Underwriters Laboratories) تدوین شده است. این استاندارد الزامات عملکردی برای دمپرهای آتش را مشخص می‌کند.
• استاندارد BS EN 1366-3: این استاندارد توسط مؤسسه استاندارد انگلستان (British Standards Institution) تدوین شده است. این استاندارد الزامات عملکردی برای دمپرهای آتش را مشخص می‌کند.

علاوه بر استانداردهای ذکر شده، ممکن است الزامات ایمنی دیگری نیز برای دمپرهای آتش در نظر گرفته شود. این الزامات ممکن است توسط قوانین و مقررات محلی یا ملی تعیین شود.

در هنگام انتخاب دمپر آتش باید به استانداردهای مورد نظر توجه کرد. فایر دمپر باید مطابق با استانداردهای مورد نظر باشد تا بتواند عملکرد صحیح و ایمن خود را در هنگام بروز آتش‌سوزی تضمین کند.

خواندنی