پدیده جدید بازار مسکن: خام فروشی!

هما میرزایی – جهان صنعت نیوز؛ حجم معاملات خرید و فروش مسکن در شهر تهران از متوسط ماهانه ۱۲ تا ۱۳‌هزار واحد، در حال حاضر به حدود ۳‌هزار واحد مسکونی رسیده است که رقمی بسیار ناچیز است. بسیاری از سازندگان و فعالان بازار مسکن پیش ‌بینی می‌کنند رکود سنگین بازار مسکن کماکان ادامه‌دار خواهد بود.

گزارش شامخ آذر ماه که توسط اتاق بازرگانی ایران منتشر شد، عدد ۴۶.۷۰ را برای صنعت ساختمان سازی نشان می‌دهد. این در حالی است که این عدد در آبان ماه ۵۱.۶۹ بوده است که نشان از تشدید رکود در بازار مسکن دارد.

دولت و کنترل تورم با ابزار رکود

طبق گزارشات، طی سال و به خصوص در فصل پاییز قیمت مسکن در شیب نزولی قرار گرفت و در آذر ماه کاهش نیم درصدی را به نسبت آبان ماه تجربه کرد. اما به دلیل قدرت خرید پایین متقاضیان نیازمند خرید مسکن، این کاهش قیمت منجر به افزایش تقاضا نشد. سرمایه‌گذاران ملکی نیز به امید کاهش بیشتر قیمت‌ها فعلا ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به سمت این بازار سرازیر نکنند و منتظر آینده بمانند.

برخی کارشناسان اقتصادی بر این باور هستند که رکود فعلی در بازار مسکن با تصمیم دولت و به منظور جلوگیری از افزایش بیشتر قیمت‌ها و در جهت ایجاد ثبات موقت در این بازار اتفاق افتاده است. کنترل قیمت به وسیله جلوگیری از گردش سرمایه در بازار مسکن راه حل معقول و طولانی مدت نبوده و در آینده نزدیک نتایج خسارت‌بار خود را نشان خواهد داد.

در حال حاضر میانگین قیمت هر متر مربع آپارتمان در منطقه ۱ تهران ۱۵۵ میلیون تومان است که این منطقه را به گران‌ترین منطقه تبدیل کرده است. کم‌ترین قیمت نیز متعلق به منطقه ۱۹ تهران است که رقمی در حدود ۴۰ میلیون تومان می‌باشد.

نکته قابل تامل این‌که قیمت خرید هر متر آپارتمان‌های لوکس و به اصطلاح “لاکچری” در منطقه ۱ به رقمی حدود نیم میلیارد تومان نیز می‌رسد. رقمی که شاید بیشتر از رقم کل بودجه یک خانواده نیازمند خرید مسکن باشد.

خروج سرمایه از بازار مولد ساخت‌و‌ساز

این وضعیت به اختلال در ساخت و ساز نیز انجامیده است. عواملی هم‌چون هزینه بالای صدور پروانه ساخت، افزایش قیمت مصالح، افزایش دستمزد و عدم امکان تبدیل پروژه‌ اتمام یافته به پول نقد عوامل اصلی رکود در بازار ساخت‌و‌ساز مسکن می‌باشند. به گفته یکی از سازندگان اکثر سرمایه‌گذاران برای خلق ارزش افزوده وارد این کار می‌شوند و به امید خارج شدن بازار از رکود سرمایه‌گذاری می‌کنند. در کل با توجه به ریسک نسبتا پایین، این بازار هم‌چنان متقاضیان خود را دارد اما در وضعیت فعلی که معاملات ملکی در شهر تهران در رکود شدید قرار دارند، سازندگان ترجیح می‌دهند سرمایه خود را از این بازار خارج و وارد بازارهای غیر مولد کم ریسک‌تر کنند که این مساله تاثیر مثبتی بر اقتصاد نخواهد داشت.

 ایرج رهبر رئیس انجمن انبوه‌سازان تهران در مورد وضعیت ساخت و ساز در کشور توضیح داد: “اکنون برخلاف ساخت واحدهای پروژه نهضت ملی مسکن باقی ساخت و سازها مثل سابق رونق ندارد. به هرحال وقتی یک سرمایه‌گذار در زمینه‌ای سرمایه‌گذاری می‌کند، در شرایط رکود وقتی نتواند آن را تبدیل به نقدینگی کند دیگر نمی‌تواند شروع به کار جدیدی کند. در همین راستا برخی از انبوه‌سازان ساختمان‌هایی را آماده کرده‌اند، اما قادر به فروش نیستند.” واحدهای نوساز روی دست سازندگان خود مانده‌اند و به همین دلیل سرمایه لازم برای شروع پروژه‌های جدید نیز تامین نمی‌شود.

خام‌فروشی واحدهای کلیدنخورده؛ راه‌حل جدید سازندگان برای رهایی از رکود

 در چنین شرایطی شاهد به وجود آمدن پدیده‌ای نوظهور در بازار مسکن شده‌ایم؛ خام فروشی واحدهای کلید نخورده. این پدیده در تمامی نقاط تهران به خصوص در مناطق جنوبی شهر که زمین ارزش پایین‌تری دارد، به چشم می‌خورد که طی آن سازندگان به دلیل قدرت خرید پایین متقاضیان خرید ملک اقدام به فروش واحدهای نوساز بدون نصب تجهیزات لازم هم‌چون کابینت، شیرآلات، سرامیک، سینک و غیره می‌کنند. این کار کاهش هزینه‌های جانبی برای سازنده را به همراه داشته و باعث کاهش قیمتی هر چند اندک برای خریدار خواهد شد. خریداری که برای خانه دار شدن قید امکانات اولیه که لازمه یک سرپناه است را زده است. در حال حاضر بازار مسکن و ساخت‌و‌ساز نیازمند تغییر سیاست‌های کلان از جانب تصمیم‌گیران است و پیش‌بینی این‌که آینده رکود ایجاد شده در این بازار چه خواهد بود آسان نیست . آیا این رکود ادامه خواهد داشت یا تقاضاهای خرید انباشته شده به رها شدن فنر انجامیده و در آینده‌ای نزدیک شاهد رشد شوکه کننده قیمت در این بازار خواهیم بود.

پیشنهاد ویژهمسکن