دلار به سد بازارساز رسید

شوک‌های سیاسی قیمت دلار

تخلیه اثرات هیجانی ناشی از تداوم جنگ غزه، باعث شده است این رخداد سیاسی تا اندازه زیادی کشش اثرگذاری بر بازار ارز ایران را از دست بدهد و از سوی دیگر بازار به دلیل پایان یافتن تنش‌های موشکی میان ایران و گروه‌های تروریستی در سه کشور منطقه (عراق، سوریه، پاکستان) و پاسخ پاکستان به واکنش نظامی ضدتروریستی ایران، همچنین با تخلیه اثرات ناشی از جریحه‌دار شدن احساسات عمومی به واسطه بمبگذاری تروریستی در کرمان، به نظر می‌رسد که بازار مهیای بازگشت به شرایط با ثبات ۱۰ ماهه گذشته خود خواهد بود.

با توجه به اینکه کنش و واکنش‌های نظامی میان ایران و کشورهای دیگر در منطقه بسیار بعید به نظر می‌رسد، امید بسیاری به بازگشت ثبات به بازار ارز وجود دارد. هرچند در همین بازه زمانی نیز افزایش تنها ۸ درصدی در قیمت دلار نشان می‌دهد که بانک مرکزی به‌مثابه بازارساز، سکان هدایت مقدرات بازار ارز را رها نکرده و با حضور نسبتا موثر خود در بازار، اجازه افزایش جدی‌تر قیمت ارز را -که در شرایط مشابه برای ایران به دفعات رخ داده است- به سوداگران دلار نداده است.

گفتنی ا‌ست که شکل‌گیری حباب در بازار سکه به افزایش انتظارات تورمی در کشور دامن زد و بخشی از این افزایش در سطوح انتظارات نمود یافت و به بازار دلار نیز سرریز کرد که با حضور به موقع بانک مرکزی در بازار سکه و وعده محمدرضا فرزین برای استفاده کامل از ظرفیت ضرب ۲۰ هزار سکه طلا در روز، انتظارات سرریزشده طلاپایه به بازار دلار، تا اندازه قابل‌توجهی مهار شد و در صورتی که بانک مرکزی بتواند حضور جدی‌تری در بازار سکه به صورت استمراری از خود به نمایش بگذارد، می‌توان به تخلیه بیشتر حباب طلایی تحمیل‌شده به دلار امیدوار باشیم و در عین حال نیز ناترازی در عرضه سکه طلا در بازار که در مسیر کاهشی قرار بگیرد؛ این امنیت خاطر به شهروندان تزریق خواهد شد که بانک مرکزی برای روز مبادا و شرایط سخت، ذخایر مناسبی اندوخته است که می‌تواند به داد اقتصاد کشور و شهروندان برسد.

بانک مرکزی وارد می‌شود

خبرنگار اقتصادی «جهان‌صنعت» به اطلاعاتی از سوی یک منبع آگاه عالی‌رتبه در بانک مرکزی دست یافته است که اثبات می‌کند بانک مرکزی در روزهای آینده با دست پرتری در بازار ارز حضور خواهد یافت و با تزریق ارز مورد نیاز به بازار، از افزایش قیمت دلار جلوگیری خواهد کرد و در صورتی که چند هفته به همین منوال تداوم پیدا کند، می‌توان مطمئن شد که بانک مرکزی اراده‌ای آهنین برای جلوگیری از به حرکت درآمدن لنگر ارزی واردات کالاهای مصرفی دارد و اجازه تضعیف بیش از پیش پول ملی را نخواهد داد.

این منبع آگاه که خواست نامش فاش نشود به «جهان‌صنعت» گفت که بانک مرکزی ظرفیت مداخله ارزی خود در بازار را بیش از پیش افزایش خواهد داد تا دیگر کوچک‌ترین نگرانی در این زمینه برای متقاضیان غیرضروری ارز (که صرفا به عنوان وسیله‌ای برای حفظ ارزش دارایی‌های‌شان به این بازار هجوم آورده بودند) به‌وجود نیاید و این افراد بتوانند با خیال راحت دارایی‌های خود را به شکل سالم‌تر و با برنامه‌‌ریزی نرمال و بهینه‌تری مدیریت کنند. با این حساب بانک مرکزی قرار است در روزهای آینده به‌مثابه آتش‌نشان در بازار ارز به عملیات گسترده پولی اقدام کند و با توجه به زیرساخت‌هایی چون مرکز مبادله و صرافی ملی و نهادهای مشابه که از پیش ایجاد شده‌اند، دست این نهاد برای حضور مفید و موثر در بازار بازتر خواهد بود.

نکته کلیدی‌ای که نباید از آن غفلت ورزید، کنترل حجم مقداری ریال در گردش در کشور است که بانک مرکزی اگر بتواند با استفاده از ابزارهای مدرن امحای کامل نقدینگی این مهم را در دستور کار خود قرار دهد، می‌توان امیدوار بود که علاوه‌بر مدیریت انتظارات تورمی و کنترل رشد نقدینگی، می‌شود به افزایش ارزش و قدرت پول ملی نیز دل بست. بانک مرکزی از زمانی که استقلال نهادی بیشتری به دست آورده است، توانایی مداخلات مفیدتر و موثرتر در بازار بین بانکی، بازار پول، بازار طلا و بازار ارز و بازار بدهی را به دست آورده است و می‌توان امیدوار بود که در این بازارها، نهاد یاد‌شده با حداکثر استقلال و اعتماد به‌نفس مورد نیاز، دست به جراحی‌ها و اقدامات اصلاحی مورد نیاز بزند.