Ali Ansari۱۵:۴۸ | شنبه، ۱۹ مرداد ۱۳۹۸

آغاز عصر یخبندان مسکن

جهان صنعت نیوز: روزی که حسن روحانی رئیس جمهوری ایران برنامه اقتصادی دولت اول خود را ارائه می‌کرد، بازار مسکن را به عنوان یکی از پیشرانه‌های اصلی و مولد اقتصاد ایران معرفی کرد. آن زمان بسیاری از کارشناسان معتقد بودند شفاف نبودن این برنامه می‌تواند به پاشنه آشیل دولت وی و عامل مهمی در جهش تورمی قیمت تبدیل شود. اتفاقی که چندسال بعد خود را نشان داد و حالا گویا بار دیگر شاهد آغاز عصر یخبندان مسکن خواهیم بود.

جهش قیمت املاک در ایران پس از یک دوره رکورد، اکنون کار را به جایی رسانده است که بسیاری از فعالان این بازار سردرگم مانده‌اند که این رکود تا چه زمانی می‌تواند ادامه یابد.

از سوی دیگر، افزایش سرسام‌آور قیمت مسکن در سال‌های ۹۶ و ۹۷ باعث شده است تا بخش بزرگی از جامعه ایران برای دستیابی به یک سرپناه مناسب دچار مشکلات شدید شده و نرخ مهاجرت از شهرهای بزرگ به شهرهای حاشیه‌ای به صورتی چشمگیر افزایش یابد. مساله‌ای که خود می‌تواند تبعات اجتماعی و امنیتی جدی را به همراه داشته باشد.

نشانه‌های بروز یک بحران

روز گذشته نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک با هشدار نسبت به بروز رکود عمیق در بازار املاک پیش‌بینی کرد که قیمت واحدهای ۱۵۰ متر به بالا آغاز شده و به زودی این کاهش قیمت به واحد‌های کوچک‌تر نیز سرایت خواهد کرد. با این وجود این خبر چندان خوشحال کننده به نظر نمی‌رسد.

به گفته حسام عقبایی افت قیمت‌ها در بازار مسکن بشرطی ادامه خواهد یافت که نرخ انرژی و ارز تغییر نکند.

زیرا با توجه به آمارها بیش از ۸۰ درصد خریداران مسکن در دو سال گذشته با خرید ملک نوعی سرمایه‌گذاری کرده بودند و طبیعتا انتظار این بخش بزرگ از خریداران رشد سرمایه است نه کاهش قیمت و از بین رفتن سرمایه

به عقیده وی نباید از افت قیمت‌هاخوشحال شد چرا که بخش مسکن با ۱۳۰۰ شغل یکی از بخش های اشتغال زای کشور است.

فراموشی پیشرانه اقتصاد دولت یازدهم

به این ترتیب پیشرانه اصلی اقتصاد دولت حسن روحانی در صورتی‌که دچار رکود طولانی مدت شود، شاهد موج گسترده بیکاری یا ورشکستگی مشاغل وابسته خواهیم بود.

بویژه آن‌که بخش بزرگی از خریداران املاک در این سال‌ها افرادی بوده‌اند که با استفاده از تسهیلات بانکی اقدام به خرید کرده و در صورت بروز بیکاری یا رکود در مشاغل وابسته به صنعت مسکن، این افراد در بازپرداخت دیون خود به بانک‌ها دچار مشکل خواهند شد.

خروج سرمایه‌گذاران از بازار

بازار مسکن ایران شامل دو بخش سرمایه‌گذار است. گروه اول که بزرگ‌ترین بخش این بازار هستند با هدف سرمایه‌گذاری وارد این حوزه می‌شوند، اما حساس‌ترین فعالان این حوزه مصرف‌کنندگان این بازار هستند که بیشتر از قشر متوسط کشور به شمار می‌آیند.

شاید به همین دلیل است که مهدی روانشادنیا کارشناس مسکن معتقد است که بازار مسکن از نفس افتاده و دلیلش هم کاهش توان خرید مردم است زیرا با قیمت‌های کنونی امکان تامین مسکن برای متقاضیان مصرفی وجود ندارد.

او با اشاره به آمار معاملات در مناطق شمالی تهران می‌گوید در تیرماه امسال معاملات منطقه یک از برخی مناطق جنوبی تهران نیز کمتر بود. شاخصی که نشان می‌دهد تقاضای سرمایه‌گذاری در بخش مسکن کاهش یافته و تنها مصرف‌کنندگان مسکن در بازار باقی مانده‌اند.

اما نشانه‌های دیگری نیز وجود دارند که خبر از یک اتفاق مهم دیگر می‌دهند. تعداد معاملات مسکن در شهر تهران به زیر ۵۰۰۰ مورد رسیده که در ۶ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.

رکود ۴ ساله

نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد که حاکی از آغاز یک رکود بزرگ در بازار مسکن است. کاهش نرخ ارز و عدم تحریک تقاضا در بازار همگی نشان دهنده آن است که بازار مسکن وارد دوره انجماد خود شده است.

به عقیده کارشناسان بازار مسکن ایران، بویژه تهران که شاخص شهرهای دیگر کشور به شمار می‌آید، این علایم همگی نشان دهنده آغاز دوره عصر یخبندان مسکن خواهیم بود.

مهدی روانشادنیا پیش بینی می کند که باید آماده ورود به یک دوره رکود ۴ و حتی تا ۵ ساله باشیم و بخش خصوصی تا پایان سال سرمایه‌اش را از بازار مسکن خارج می‌کند و در نتیجه در سال ۹۹ احتمالا شاهد کاهش تعداد پروانه‌های صادره و رکود بیشتر در ساخت و عرضه مسکن خواهیم بود.

آمارهای بانک مرکزی نیز نشان می‌دهد قیمت مسکن در شهر تهران در تیرماه ۹۸ به میانگین ۱۳ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان در هر متر مربع رسیده است که در مقایسه با ماه پیش از آن، فقط ۴ دهم درصد افزایش یافته است.

معاملات نیز ۴۸۰۰ مورد بود که کاهش ۶۵ درصدی را نسبت به تیرماه سال گذشته نشان می‌دهد. این میزان افت فشار ماهانه قیمت از مردادماه ۹۴ تا کنون بی‌سابقه بوده است.

مطالب مرتبط: