چگونه اقتصاد جهانی یاد گرفت که عاشق هرج و مرج باشد
هما میرزایی-جهان صنعت نیوز؛ به گزارش اکونومیست، تاکنون جنگ، نرخ بالای بهره و تنگناهای مالی نتوانستهاند مانع رشد اقتصادی شوند. بانکهای مرکزی سیاستهای سختگیرانهای را در جهت مبارزه با تورم در پیش گرفتهاند. نگرانیهایی در مورد سیستمهای مالی از بازارهای اوراق قرضه گرفته تا املاک تجاری و سلامت بانکها، همواره وجود دارد. امسال حدود ۴ میلیارد نفر از مردم جهان پای صندوقهای رای میروند که نتایج آن غیرقابل پیشبینی است.
نگران کنندهترین مساله این است که جهان در حال جنگ است؛ از درگیریها در اوکراین تا جنگ اسرائیل و تنشها در دریای سرخ. جنگهای دیگری نیز از جمله در تایوان، چندان دور به نظر نمیرسند.
جای تعجب نیست که تحلیلگران از «بحرانهای پی در پی»، «جهنم» و «بینظمی نوین جهان» صحبت میکنند.
بیتوجهی اقتصاد جهانی به تنشهای بینالمللی
در حال حاضر اقتصاد جهان به ریش این مشکلات میخندد. در آغاز سال ۲۰۲۳ تقریبا تمامی اقتصاددانان پیشبینی کردند که سالی پر از رکود اقتصادی در سراسر جهان پیش رو است؛ اما تولید ناخالص داخلی جهانی حدود ۳ درصد رشد داشت. نشانههای اولیه نوید بخش رشد مشابهی در سال جاری هستند.
اطلاعات دریافتی از گلدمن ساکس Goldman Sachs نشان میدهد فعالیتهای اقتصادی بینالمللی تقریبا به اندازه سال ۲۰۱۹ رونق دارند. یک سنجش هفتگی از تولید ناخالص داخلی که توسط سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، یک باشگاه متشکل از کشورهای عمدتاً ثروتمند، انجام میشود، نتایج مشابهی را نشان میدهد. همچنین، یک شاخص فعالیت جهانی که بر اساس نظرسنجی از مدیران خرید به دست آمده است، به رشد قابل قبولی در سراسر جهان اشاره دارد.
کاهش نرخ بیکاری در کشورهای ثروتمند
بازارهای کار قویتر نیز شدهاند. نرخ بیکاری در کشورهای ثروتمند همچنان زیر ۵ درصد است. سهم افراد در بازه سن کار که واقعاً مشغول به کار هستند، که بهترین مقیاس سنجش قدرت بازار کار است، در بالاترین سطح خود قرار دارد. بازارهای کار سالم، وضعیت مالی خانواده ها را که تحت تاثیر تورم قرار گرفته بودند، بهبودبخشیده است.
درآمد واقعی خانوارها در کشورهای گروه جی ۷ (متشکل از کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا) در سال ۲۰۲۲، ۴ درصد کاهش یافت، اما اکنون دوباره در حال افزایش است.
درست است که وضعیت در برخی کشورها به این خوبی نیست. رشد اقتصادی در چین ناامیدکننده است. برخی آمارها از اروپا نیز نگرانکننده هستند. آلمان، که با پیامدهای ناشی از قیمت بالای انرژی و رقابت در صنعت خودروسازی مشهور خود از سوی صادرات خودروهای برقی چینی مواجه است، ممکن است در رکود به سر ببرد. اما با این وجود، نشانههای قویتری وجود دارد.
در ژانویه، کل اشتغال غیرکشاورزی در آمریکا به میزان ۳۵۳۰۰۰ نفر افزایش یافت؛ رقمی چشمگیر که تقریباً از تمام انتظارات فراتر بود.
تاثیر اندک تنشهای دریای سرخ بر اقتصاد جهانی
تا کنون شواهدی مبنی بر تاثیر تنشهای دریای سرخ بر خارج کردن اقتصاد جهانی از ریل وجود ندارد. اطلاعات دریافتی از مؤسسه مدیریت پروژه آمریکا نشان میدهد تولیدکنندگان با طولانی شدن زمان تحویل مواجه هستند. این موضوع به دلیل تغییر مسیر کشتیها از دریای سرخ به دماغه امید نیک است که باعث افزایش طول سفر بین شانگهای و روتردام از ۱۱۰۰۰ مایل به ۱۴۰۰۰ مایل میشود.
با این حال در تمامی اقتصادهای جهان، هزینه باربری کشتیها بخش کوچکی از هزینه نهایی محصولات است. حتی بدبینترین اقتصاددانان نیز تاثیر درگیریها در دریای سرخ را بر اقتصاد ناچیز میدانند.
دلیل تاثیر نپذیرفتن اقتصاد جهان از بینظمیهای کنونی چیست؟
نرخ بهره بالا تورم در کشورهای ثروتمند را از نقطه اوج بیش از ۱۰ درصد به حدود ۶ درصد رسانده است. این موضوع نه تنها قدرت خرید مردم را افزایش میدهد، بلکه باعث بهبود روحیه آنان نیز میشود. در واقع، اعتماد به نفس مصرف کنندگان در کشورهای پیشرفته پس از رسیدن به پایینترین حد خود در سال ۲۰۲۲، اکنون به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. افزایش هزینههای استقراض نیز با این واقعیت که بخش زیادی از بدهیهای خانوار و شرکتها با نرخ بهره ثابت هستند، خنثی شده است.
همچنین یک امکان انگیزهبخش دیگر نیز وجود دارد: به نظر می رسد پس از این همه تحولات شگفتانگیز جهانی، دنیا دیگر مانند گذشته به این هرج و مرجها توجهی نمیکند. این با شواهد آکادمیک، از جمله مقاله اخیر دو پژوهشگر در بانک مرکزی فدرال، مطابقت دارد که نشان می دهد بیثباتی اقتصادی پس از گذشت چندین ماه تاثیرش را از دست میدهد.
همچنان باید گوش به زنگ بود
اقتصاددانان خبره همواره گوش به زنگ هستند. ممکن است تاثیر نرخ بهره بالاتر بر رشد اقتصادی دیرتر نمایان شود. اگر جنگ روسیه و اوکراین و یا تنشها در دریای سرخ شدت گیرد، میتواند منجر به موج جدیدی از شوک در بازار انرژی و تشدید تورم شود. با تصمیم شی جین پینگ برای حمله به تایوان، همه این پیشبینیها باطل خواهند شد.
با این حال و از سوی دیگر، کاهش تورم و افزایش احتمالی بهرهوری به دلیل وجود هوش مصنوعی تولیدکننده، میتوانند باعث شتاب در رشد ناخالص داخلی شوند. همچنین، اقتصاد جهانی پیش از این انعطافپذیری خود را نشان داده است.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :