پدیده «ایذه-باغملکی» در انتخابات مجلس

به گزارش جهان صنعت نیوز، تنها ۳ روز تا برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم و خبرگان رهبری باقی مانده، اما اغراق نیست اگر بگوییم حس و حال شهروندان و حال و هوای حاکم بر جامعه هنوز هم چندان انتخاباتی نیست و از این حیث، تفاوت چندانی با ۳ هفته پیش و حتی ۳ ماه پیش ندارد.

صادق زیبا کلام، استاد علوم سیاسی در گفتگو با «جهان صنعت» در تحلیل انتخابات مجلس از پدیده‎‌ای به نام «ایذه-باغملکی» یاد می‌کند که در آن معیار انتخاب مردم مسائل ملی نیست. 

پدیده «ایذه-باغملکی»

زیبا کلام در خصوص این پدیده گفت: باید به یک پدیده خاص انتخاباتی اشاره کنم که در کشور ما وجود دارد؛ این پدیده که اتفاقا به‌ویژه در انتخابات مجلس به‌نحوی آشکارتر بروز می‌یابد، پدیده‌ای است که من نامش را پدیده «ایذه-باغملک» گذاشته‌ام. هیچ‌وقت هم نه به ایذه رفته‌ام، نه به باغملک! ظاهرا در شهرستان ایذه و حوزه انتخابیه ایذه-باغملک، ایذه‌ای‌ها سعی می‌کنند به کاندیداهایی رای بدهند که اهل ایذه باشد و باغملکی‌ها هم تلاش می‌کنند کاندیداهایی پیروز شوند که اهل باغملک هستند؛ هیچ فرقی هم ندارد آن کسی که ایذه‌ای یا باغملکی است، اصلاح‌طلب باشد یا اصولگرا.

وی ادامه داد: اتفاقا چندسال پیش، از یکی از دانشجویانم که اتفاقا دانشجوی زحمتکش و توانمندی هم بود، برو و با نگاهی مبتنی ‌بر جامعه‌شناسی انتخاباتی، روی الگوهای مشارکت انتخاباتی همشهریانت و نهایتا شهروندان چند حوزه انتخابیه اطراف زادگاهت کار کن و در عین حال، روی این پدیده «ایذه-باغملک» هم کار کن و ببین از این حیث، اوضاع چگونه است. آنچه برایم بسیار عجیب بود، این بود که ما در سراسر کشور ۱۵۰ تا ۲۰۰ حوزه انتخابیه داریم که شهروندان در آن، بیشتر با همین الگوی «ایذه-باغملکی» در انتخابات حضور می‌یابند و در عین حال که توجه نمی‌کنند فلان کاندیدا چه گرایش سیاسی را دنبال می‌کند، بسیار به این مساله توجه دارند که کاندیدایی که می‌خواهند به او رای بدهند، به قومیت خودشان نزدیک هست یا نه! چه برسد به اینکه بخواهند به این فکر کنند که آن کاندیدا در مسائل کلان مملکتی و ملی و مسائل سیاست خارجی چه نگاهی دارد، دیدگاهش در ارتباط با مسائل بین‌المللی و بحران‌های منطقه‌ای چیست و حتی چه نظری درباره آزادی‌های مدنی و مسائل فرهنگی و اجتماعی و غیره دارد! مهم این است که ایذه‌ای یا باغملکی انتخاب شود. همین وضعیت به عنوان مثال در حوزه انتخابیه تفرش هم حاکم است و تفرشی‌ها می‌خواهند به کاندیدای تفرشی رای بدهند و…

وی ادامه داد: متاسفانه این معیار انتخاب در بسیاری از حوزه‌های انتخابیه در انتخابات مجلس است که البته کمک شایانی هم به حاکمیت می‌کند، چراکه نظام در نهایت لازم نیست بگوید بر فرض آن ۶۵ درصدی که در فلان حوزه انتخابیه پای صندوق رای رفته‌اند، به خاطر اختلافات خودشان، تفرشی یا فراهانی بودن کاندیدای پیروز رای داده‌اند یا برای حمایت از نظام؛ همین نرخ ۶۰ تا ۷۰ درصدی در این حوزه‌های انتخابیه را با آن ۱۰ تا ۱۵ درصدی که در تهران و کلانشهرها مشارکت می‌‌کنند، جمع و در نهایت اعلام می‌کند در مجموع حدود ۴۰ درصد پای صندوق‌های رای آمدند و مشارکت قابل‌قبول بود.

فکر می‌کنم آنچه در انتخابات گذشته شاهد بودیم، در انتخابات پیش‌رو نیز کمابیش تکرار شود و بعد هم بگویند زیباکلام، دیدی چه مشارکتی شکل گرفت! بنابراین فکر می‌کنم اگرچه در شهرهای بزرگ خبری از انتخابات نخواهد بود و در نهایت، میانگین کل کشور تقریبا مشابه انتخابات مجلس یازدهم خواهد بود. بعد هم می‌آیند در صداوسیما، نرخ مشارکت در چند کشور توسعه‌یافته غربی را اعلام می‌کنند و می‌گویند در حالی که بر فرض نرخ مشارکت در انتخابات ایالات متحده، ۳۰ درصد بوده، در ایران ۴۰ درصد مشارکت داشتیم و وضع ما از آمریکا بهتر است. در نهایت هم مجلسی تشکیل می‌شود که ساکت‌تر، ناکارآمدتر و مطیع‌تر از مجلس کنونی خواهد بود!