انواع معدن سنگ در ایران؛ معرفی و بررسی ۰ تا ۱۰۰

انواع معدن سنگ در ایران وجود‌ دارد که هر یک از آنها میتواند در صنایع مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. از معادن سنگ آهک، رس، لوح، ماسه سنگ و زغال سنگ گرفته تا معادن سنگ های مرمریت، گرانیت، کریستال(چینی)، تراورتن و مرمر که برای تولید سنگ های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر یک از این معادن میتوانند برای هر کشور علاوه بر تامین نیاز های داخلی، نیازهای برون مرزی را نیز پوشش داده و به عنوان منبعی عظیم برای درآمدزایی بشمار آیند.

 انواع معادن سنگ ساختمانی در ایران

در بین انواع معدن سنگ در ایران، سهم معادن سنگ ساختمانی حدود یک چهارم کل معادن است. تغییر سلایق و استفاده بیشتر از یک سنگ موجب محبوبیت بیشتر آن و شناخته شدن سنگ و معدن آن، به عنوان سنگ و معدن شاخص در هر برهه از زمان است. این محبوبیت میتواند فراتر از یک شهر و یک استان رود و  حتی در کشور های دیگر نیز سنگ فرآوری شده یا کوپ خام آن مورد استفاده قرار گیرد. فراوانی معادن سنگ ساختمانی که تاکنون در ایران شناخته شده‌اند، به طور تقریبی به شرح زیر است:

• معادن سنگ مرمریت در ایران: ۵۴ درصد
• معادن سنگ گرانیت در ایران: ۲۰ درصد
• معادن سنگ چینی یا کریستال در ایران: ۱۵ درصد
• معادن سنگ تراورتن در ایران: ۱۰ درصد
• معادن سنگ مرمر در ایران: ۱ درصد

معادن مرمریت (Marble)

در بین سنگ های ساختمانی، انواع معدن سنگ در ایران، معادن سنگ مرمریت هستند. تقریبا میتوان گفت: در تمام استان های کشور ایران معادن مرمریت وجود دارندکه بیشتر آنها مورد بهره برداری قرار نگرفته اند. معادن سنگ مرمریت، بیشتر در استان های لرستان، مرکزی، یزد، اصفهان،کرمان، خراسان، آذربایجان، هرمزگان، فارس و… مورد بهره برداری قرار گرفته اند. برخی از انواع معادن مرمریت در ایران عبارتند از :

• معادن سنگ لاشتر (سنگ مرمریت لاشتر یا پیتراگری)، استان اصفهان
• معادن مرمریت دهبید، استان فارس
• معادن مرمریت (شبه گرانیت) دبل بلک
• معادن مرمریت مشکی نجف آباد، استان اصفهان
• معادن مرمریت آباده، استان یزد
• معادن مرمریت هرسین، استان کرمانشاه
• معادن مرمریت خوی، استان آذربایجان غربی
• معادن مرمریت ارسنجان، استان فارس
• معادن مرمریت جوشقان، استان اصفهان
• معادن مرمریت خوبسنگان، استان اصفهان
• معادن مرمریت مهکام، استان اصفهان
• معادن مرمریت نظرآباد کرج، استان البرز
• معادن مرمریت محلات، استان مرکزی
• معادن مرمریت جیرفت، استان کرمان
• معادن مرمریت گوهره خرم آباد، استان لرستان

مرمریت ها نیز سنگ های مقاوم و با تنوع رنگی بالایی هستند که به دلیل داشتن برخی ترکیبات هنگام تشکیل خود، قابل استفاده در مکان های مرطوب نیستند. بهتر است از سنگ های مرمریت در محیط های داخلی ساختمان و محیط های عاری از رطوبت استفاده شود. تنها سنگ مرمریت که قابل استفاده در داخل و بیرون از ساختمان است، سنگ مرمریت لاشتر بوش همرچرمی و مرمریت(شبه گرانیت) دبل بلک با فرآوری بوش همرچرمی است.

معادن گرانیت (Granite)

گرانیت ها از جمله مقاوم ترین سنگ های موجود در کره زمین هستند. معادن سنگ گرانیت در ایران بیشتر در استان های اصفهان، آذربایجان، خراسان، یزد، همدان، زاهدان و … قرار دارند. برخی از معروف ترین سنگ های گرانیت در بین انواع معدن سنگ در ایران، عبارتند از:

• معادن سنگ گرانیت مشکی نطنز، استان اصفهان
• معادن سنگ گرانیت نهبندان، استان خراسان جنوبی
• معادن گرانیت تویسرکان، استان همدان
• معادن گرانیت
• تایباد، در استان خراسان رضوی
• معادن گرانیت تکاب، استان آذربایجان غربی
• معادن گرانیت خرمدره، استان زنجان

گرانیت ها نیز مانند سنگ های مرمریت تنوع نسبتا بالایی از رنگ و طرح دارند. معادن سنگ های گرانیت تقریبا در سراسر دنیا وجود دارند و یا با توجه به پیشرفت صنایع و حمل ونقل آسان، این سنگ ها به همه کشور ها وارد شده است.

شباهت ها و تفاوت گرانیت و مرمریت

کاربرد: گرانیت قابل استفاده در محیط داخلی و بیرونی ساختمان، مرمریت قابل استفاده در فضای داخلی می‌باشد.

استحکام و مقاومت: هردو سنگ مقاوم اند اما برخی از سنگ های گرانیت مقاوم تر از مرمریت ها و برخی مقاومت کمتری نسبت به برخی دیگر دارند.

ثبات رنگ: برخی از سنگ ها با توجه به نوع فرآوری (در صورت استفاده از مواد شیمیایی در طی پرداخت سنگ)، ممکن است دچار تغییر رنگ شوند.

جذب آب: جذب آب برخی از سنگ های گرانیت کمتر از مرمریت است.

قیمت: قیمت برخی از سنگ های گرانیت گران تر از برخی از مرمریت ها می‌باشد.

تخلخل: میزان خُلل و فرج سنگ های گرانیت و مرمریت کم است.

فرآوری و پرداخت سنگ: هر دو سنگ در قالب فرآوری‌های مختلف قابل تولید هستند اما ساب پذیری مرمریت بیشتر و تعداد فرآوری آن نیز به طبع بیشتر است. در فرآوری هردو سنگ میتوان از مواد شیمیایی استفاده نکرد. ازجمله فرآوری‌هایی که در طی انجام آن از مواد شیمیایی استفاده نمی‌شود، میتوان از فرآوری سنگ بوش همر، بوش همرچرمی، سندبلاست، سندبلاست چرمی و … نام برد.

معادن چینی یا کریستال (crystal stone) 

سنگ چینی یا کریستال از دیگر سنگ های ساختمانی هستند که معادن آنها در ایران حدود ۱۵ درصد از کل معادن سنگ های ساختمانی هستند. سنگ های چینی تم رنگی روشن داشته و میزان خطوط و رگه های طوسی یا سایر رنگ ها در آنها متفاوت است. مقاوم ترین سنگ های سفید را میتوانید از خانواده سنگ های چینی یا کریستال انتخاب کنید. سنگ های کریستال انواع گوناگونی دارند که هریک برای کاربردهای مختلف قابل استفاده است. برخی از رایج ترین سنگ های چینی یا کریستال، از بین انواع معدن سنگ در ایران، عبارتند از:

• معادن سنگ چینی یا کریستال نیریز، استان فارس
• معادن سنگ چینی یا کریستال قروه، استان کردستان
• معادن سنگ چینی یا کریستال لایبید، استان اصفهان
• معادن سنگ چینی یا کریستال ازنا، استان لرستان
• معادن سنگ چینی یا کریستال سیرجان، استان کرمان
• معادن سنگ چینی یا کریستال الیگودرز، استان لرستان

تقریبا تمام سنگ های چینی بخصوص سنگ های چینی نیریز، قابل استفاده در هرنوع شرایط آب و هوایی هستند. سنگ چینی نیریز در قالب فرآوری های مختلف از جمله فرآوری سنگ سندبلاست چرمی، سندبلاست، بوش همر، بوش همرچرمی، صیقلی، اتوبانی و … تولید می‌شود که با توجه به فضای و نوع کاربرد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. سنگ های چینی نیز مانند سنگ های مرمر دارای کریستال های ریز هستند که میتوانند درخشش و زیبایی خاصی در فضا ایجاد کنند. ضمن اینکه با انجام نورپردازی، در فرآوری هایی همچون چرمی یا صیقلی، انعکاس نور جذابی از سطح سنگ را شاهد خواهیم بود.

معادن تراورتن (travertine)

تراورتن از جمله سنگ های پرطرفدار در سال های اخیر بوده است. معادن سنگ تراورتن در ایران دارای کیفیت و رنگ های متنوع هستند که قیمت و کاربرد هریک از این سنگ ها را متفاوت ساخته است. طیف رنگی تراورتن ها از رنگ های کرم مایل به سفید تا شکلاتی و قهوه ای تیره، متفاوت است. به طور کلی استحکام و مقاومت تراورتن نسبت به گرانیت و مرمریت کمتر است و با توجه به میزان خُلل و فُرج موجود در سطح سنگ تراورتن، میزان جذب آب آنها نیز تقریبا زیاد است. همین امر موجب میشود که برخی از سنگ های تراروتن به هیچ عنوان برای استفاده در محیط های مرطوب و بیرون از ساختمان توصیه نشوند.

• معادن سنگ تراورتن عباس آباد، استان مرکزی
• معادن سنگ تراورتن تکاب، استان آذربایجان غربی
• معادن سنگ تراورتن ابیانه، استان اصفهان
• معادن سنگ تراورتن آتشکوه، استان مرکزی
• معادن سنگ تراورتن دره بخاری، استان مرکزی
• معادن سنگ تراورتن حاجی آباد، استان مرکزی

قیمت سنگ های تراورتن علاوه بر میزان استحکام و مقاومت و نوع فرآوری آنها، به رنگ و سورت آنها نیز بستگی دارد. به طوری که هرچه سنگ تراروتن به رنگ سفید نزدیک تر و یکدست تر باشد، قیمت آن نیز بیشتر است. سنگ های تراورتن عباس آباد و تراورتن آتشکوه، سفید ترین سنگ های تراورتن در بین انواع معدن سنگ در ایران، هستند.

معادن مرمر ( onyx stone و onyx marble)

معادن سنگ مرمر کمترین سهم از معادن کل کشور را دارند. این معادن نیز تنوع بالایی داشته و سنگ های آن در رنگ های مختلف هستند. سنگ های مرمر سنگ های مقاومی هستند که بیشتر برای استفاده در فضای داخلی و سرپوشیده و بدون رطوبت مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از رایج ترین معادن سنگ های مرمر از بین انواع معدن سنگ در ایران عبارتند از:

• معادن سنگ مرمر پرتقالی کاشمر، استان خراسان رضوی
• معادن سنگ مرمر کرمان
• معادن سنگ مرمر سبزشاهین دژ
• معادن سنگ مرمر جوشقان اصفهان
• معادن سنگ مرمر سبزعباس آباد جلفا
• معادن سنگ مرمر سبز آب باریکه آذرشهر
• معادن سنگ مرمرخلج خراسان
• معادن سنگ مرمر صورتی نقده
• معادن سنگ مرمر سبز توران پشت یزد و …

احتمالا شما نیز سنگ های مرمر بخصوص با رنگ سفید یا سبز را در اماکن مقدس همچون حرم ها مشاهده کرده اید. این سنگ ها بدلیل فراوانی کمتر و همچنین زیبایی منحصر به فرد خود، قیمت نسبتا بالایی دارند. در دکوراسیون داخلی مکان های لوکس از جمله مراکز خرید و پاساژهای تجاری، ویلا ها و خانه های لاکچری و … از سنگ های مرمر با رنگ های خاص بیشتر استفاده می‌کنند.

 

** این نوشته توسط جهان صنعت نیوز نوشته نشده و انتشار آن به منزله تایید محتوا نیست

خواندنی