روایت ۸ روزِ ناباورانه بی آب و غذا

به گزارش سرویس اجتماعی جهان صنعت نیوز؛ ۶ اسفند بارندگی‌های شدید در ۱۱ شهرستان سیستان‌و‌بلوچستان منجر به وقوع سیلاب شد و بیش از ۱۱۰ هزار نفر از مردم روستاهای جنوب این استان دچار وضعیت بحرانی شدند. با گذشت ۸ روز هنوز راه‌ها بسته‌ است، آب آشامیدنی پیدا نمی‌شود، خوراکی مغازه‌ها تمام شده و ۶ روستا برق و گاز ندارند. در برخی روستاها، کپسول گاز پیدا نمی‌شود و مردم با هیزم آشپزی می‌کنند، اما همان هم روشن نمی‌شود. مردم فقیر هستند، خانه‌هایشان خشت و گلی است و سیل وضعیت‌شان را وخیم‌تر کرده است. از سوی دیگر شرکت نفت سهمیه سوخت ساکنان را کاهش داده است. این در حالی است که برای کمک به محصوران در سیل باید صدها کیلومتر طی کنند. قایق به تعداد کافی نیست. هنوز مسوولان برای این وضعیت بحرانی چاره‌اندیشی نکرده‌اند. مردم از نظر روحی به ‌هم ریخته‌اند، به‌ ویژه زنان و بچه‌های کوچک. می‌گویند تا امروز که هشت روز از سیل گذشته، چرا هیچ مسوولی نیامده؟

تقریبا تمام ۴۵۰ روستا درگیر سیلی شدند که نتیجه چهار شبانه‌روز بارش شدید بود. براساس گزارش هواشناسی موج جدید بارشی از سه‌شنبه پانزدهم اسفند ماه بلوچستان را دوباره تحت ‌تاثیر خود قرار می‌دهد. اگر آب پیش از ورود سامانه بارشی جدید سدهای جنوب سیستان‌و‌بلوچستان تخلیه نشود، فاجعه‌ای دیگر رخ می‌دهد، این در حالی است که بسیاری از کارشناسان منطقه بر این باورند که همواره در سال‌های اخیر سیل در استان بارها تکرار شده است، اما مسوولان ذی‌ربط همچنان غافلگیر می‌شوند و مطالبات واقعی مردم در میان هیاهو توزیع آب معدنی، کنسرو لوبیا و تن‌ماهی گم می‌شود. به گفته اهالی منطقه یکی از اصلی‌ترین مطالبات آنها اصلاح زیرساخت جاده‌ها است. وقوع سیل در استان سیستان‌و‌بلوچستان امر جدیدی نیست، اما تکرار غافلگیری مسوولان جالب است!

آب نداریم!

«‌اسماعیل جدگال» رییس شورای بخش پیرسهراب یکی از بخش‌های شهرستان چابهار در استان سیستان‌و‌بلوچستان درخصوص وضعیت مناطق سیل‌زده به «جهان‌صنعت» گفت: با اینکه هواشناسی دو‌ روز قبل هشدار سیل داده بود، اما ساکنان منطقه و همچنین مسوولان غافلگیر شدند. شهرستان دشتیاری دارای ۴۵۰ روستا است که در این یک ۸ روز بخش باهوکلات با ۱۹ هزار جمعیت و دیگر بخش‌های آن به طور کلی به زیر آب رفتند. روستای «لانیاری» حدود پنج روز در محاصره سیلاب بود. در حال حاضر بیش از ۱۱۰ هزار تن محصور سیلاب هستند.

وی افزود: هلال‌احمر و ارتش در این چند روز به منطقه «پلان» چابهار رفتند، ولی اغلب کمک‌ها از طرف مردم بود. کسانی که قایق‌های ماهیگیری داشتند به ‌سرعت خودشان را رساندند و برگزاری انتخابات با سیل هم‌زمان شد. مردم احساس کردند انتخابات بیشتر از سیل بلوچستان اهمیت داشت، به همین دلیل نارضایتی‌هایی در مردم ایجاد شده است. حتی قرار بود بالگرد بیاید، اما یک بالگرد هم نفرستادند. آنها اعلام کردند به دلیل بارندگی امکان پرواز بالگرد وجود ندارد. قایق‌های اهالی روستا به داد سیل‌زده‌ها رسیده است. منطقه بسیار وسیع است و به جای وجود ۵۰تا قایق تنها ۱۰ قایق که نیمی از آنها سوخت‌بر بودند به داد مردم رسیدند. امدادرسانی بسیار ضعیف بوده است.

رییس شورای بخش پیرسهراب با اشاره به اینکه تمام زیرساخت‌های منطقه مانند جاده‌ها، پل و غیره تخریب شده‌اند، بیان کرد: متاسفانه با اینکه ۸ روز از وقوع سیل گذشته، اما هنوز بسیاری از راه‌ها بسته است. همین موضوع امدادرسانی را کند کرده است. بسیاری از روستاها لوله‌کشی گاز ندارند و مردم از کپسول استفاده می‌کنند. حالا که راه‌ها بسته است، هیچ کپسول گازی هم وجود ندارد و مردم با هیزم آشپزی می‌کنند. هیزم‌ها به ‌دلیل باران کم هستند و همان‌ مقدار هیزم هم مرطوب شده و قابل اشتعال نیست. بیشتر مردم منطقه از قشر فرودست هستند و خانه‌هایشان را با خشت و گل ساخته‌اند. سیل شدید همین خانه‌ها را هم تخریب کرده و سرویس بهداشتی و چاه‌های فاضلاب به‌ صورت کامل از آب پر و تخریب شده است. مردم الان به مواد غذایی نیاز دارند که به ‌صورت کامل تمام شده و مهم‌ترین بحث، بازگشایی راه‌های روستایی است. آب لوله‌کشی برخی روستاها از سد تامین می‌شد، ولی فعلا دسترسی به آب سالم قطع شده و مردم از آب گل‌آلود باران استفاده می‌کنند. همین شرایط باعث شده تا بیماری‌هایی مثل اسهال افزایش پیدا کند. امیدواریم وبا شایع نشود.

او ادامه داد: در چنین شرایطی چندین بیمار در روستاها وجود داشتند که به سختی به بیمارستان رسیدند. یک زن باردار در یکی از روستاها حالش بد شد و قایق هم وجود نداشت، به همین دلیل مردان باک‌های پلاستیکی ۲۰ لیتری را به یکدیگر گره زدند و آن زن را به سختی به جاده رساندند. این زن به بیمارستان رسید، اما یک ‌نفر از اهالی باهوکلات تشنج کرده بود که به‌ دلیل بسته بودن راه‌ها دیر به بهداری رسید و فوت کرد. به فرمانداری و بخشداری زنگ زدیم، آنها گفتند بالگرد نداریم. قایق‌ها را از دریا آورده بودند، ولی فاصله با روستا ۱۰۰ کیلومتر است. بیمارستان چابهار تا این منطقه هم به همین میزان فاصله دارد، اما باید روستاها هرچه سریع‌تر تخلیه شوند، زیرا همان‌طور که گفتم خانه‌ها نیز تخریب شده‌اند.
جدگال درخصوص کاهش ظرفیت بنزین در منطقه گفت: به دلایل نامعلوم شرکت نفت سهمیه ماهانه ۲۰۰ لیتری را به ۱۵۰ لیتر کاهش داد، این در حالی است که فاصله روستای دشتیاری به زاهدان هزار و پانصد کیلومتر است. همین امر منجر به دردسرهای جدیدی در استان شده است، چراکه حمل‌ونقل عمومی در شهرستان دشتیاری وجود ندارد. با ۱۵۰ لیتر آن هم در چنین شرایط بحرانی‌ای به هیچ جا نمی‌رسیم و ۱۵۰ لیتر تنها برای ۳ روز است. مسوولان باید بدانند سوخت‌بری در دشتیاری وجود ندارد و در استان‌های همسایه است، اما در حال حاضر استان سیستان‌و‌بلوچستان در شرایط بحرانی است. به جای کاهش بنزین باید کمی همکاری کنند.

عکس یادگاری مسوولان با سیل‌زده‌ها

«زهرا محمدی» مدیرعامل موسسه مردم‌نهاد دست یاری به دشتیاری درخصوص حضور مسوولان در منطقه به «جهان‌صنعت» گفت: طبق معمول مسوولان زیادی در منطقه حضور پیدا کردند، اما تنها به یک عکس و چندین شعار بسنده کرده و بدون هیچ رخدادی منطقه را ترک کردند. در این ۸ روز هیچ گزارش عملکردی‌ای از مسوولان ارائه نشده است. آمار دقیقی هم درخصوص آسیب‌ها و حتی امدادرسانی وجود ندارد. آنها تنها یک عکس یادگاری با مصیبت‌زدگان می‌گیرند و به سرعت منطقه را ترک می‌کنند.

وی افزود: در حال حاضر مدیریت بحران و کمک‌ها از سوی نهادهای مردمی است، اما کمکی از سوی ارگان‌های دولتی نشده و تنها هلال‌احمر به داد مردم رسیده است. همین امر منجر به افزایش نارضایتی ساکنان منطقه شده است. اگرچه در حال حاضر حضور نیروهای مردمی لزومی ندارد و اگر بخواهیم اقدامی اساسی برای منطقه انجام دهیم، باید رودخانه‌ها را لایروبی کنیم تا آب رودخانه‌ها و روان‌آب‌ها هدایت شوند. الان رودخانه دچار رسوب شدید شده است. تا جایی که به ‌یاد دارم هیچ لایروبی‌ای برای آن نشده و دایک حفاظتی ایجاد نشده است. این موضوع باعث می‌شود در زمان وقوع سیل با مشکل روبه‌رو شویم. باید به جای کمک‌های هیجانی بعد از فروکش کردن سیل زیرساخت منطقه را دریابیم.

بی‌توجهی به مطالبات اصلی مردم

برای جلوگیری از تکرار سیل چه باید کرد؟! «محمد بلوچ‌زهی» روزنامه‌نگار استان سیستان‌وبلوچستان به «جهان‌صنعت» گفت: متاسفانه از زمان وقوع سیل در منطقه نه‌تنها خط‌های تلفن دچار اختلال شده، بلکه اینترنت در برخی ساعات به ‌طور کلی قطع است. موضوع مهم این است که در چنین مواقعی همواره به دلیل رفتارهای هیجانی و توزیع آب معدنی، کنسرو تن‌ماهی و لوبیا مطالبات واقعی مردم به انحراف کشیده شده است. این در حالی است که باید این سوال مطرح شود که چرا طی سال‌های اخیر سیل در منطقه تکرار می‌شود!؟ پاسخ آن بسیار روشن است. احداث سیل‌بندها و بندهای خاکی مانع ورود سیلاب به مناطق در معرض خطر می‌شود و این موضوع یکی از اصلی‌ترین مطالبه ساکنان است. در سیل سال ۹۸ هم سیستان‌و‌بلوچستان به زیر آب رفت، اما بعد از فروکش سیل مسوولان رسیدگی به روستاها را به فراموشی سپردند، این در حالی بود که بر اثر سیل‌بندهای خاکی به طور کلی از بین رفت. طی سال‌های اخیر کم‌کاری دولت‌ها منجر به تکرار وقوع سیل در استان شده است، اما در سیل اخیر ورود دیرهنگام دولت برای مدیریت بحران، حضور نهادهای مردمی را در استان برجسته کرده است.

وی افزود: در حال حاضر اصلی‌ترین خواسته مردم توزیع آب معدنی نیست، بلکه اصلاح زیرساخت‌های روستاها مانند ایمنی چاه‌های آب و جاده‌ها در اولویت است، زیرا بعد از هر بارندگی‌ای چاه‌های آب تخریب می‌شوند و طبیعتا عواقب بسیار جدی‌ای برای روستاییان دارد. نابودی چاه‌های آب ساکنان را در معرض بیماری‌هایی مانند وبا قرار می‌دهد. بیش از ۱۰۰ مدرسه تخریب و دچار آب‌گرفتگی شده است. به جای توزیع آب معدنی باید مدارس را ایمن‌سازی کرد، زیرا کودکان آینده‌ساز مملکت هستند.

بلوچ‌زهی با اشاره به اینکه طبیعت استان دستخوش تغییر شده است، بیان کرد: متاسفانه طی سال‌های اخیر شاهد تخریب کوه‌ها، قطع درختان، برداشت بی‌رویه شن و ماسه از کف رودخانه‌ها هستیم که منجر به وقوع سیل در منطقه شده است. در گذشته هر ۱۰ سال یک‌بار سیل داشتیم، ولی در حال حاضر ۲ سال یک‌بار شده است، بنابراین یکی از مواردی که باید بیشتر به آن توجه کرد اصلاح جاده‌ها و احداث پل روی آنها است. مردم همواره برای تردد در رنج مضاعفی قرار دارند، چراکه هنگام بارندگی بسیاری از روستاهای کوهستانی مانند اطراف سر باز جاده‌ها غیرقابل تردد می‌شوند، به ‌گونه‌ای که روستاها خبر نداشتند، اما در این میان دولت‌ها نیز مقصرند، زیرا باید از تشکیل روستاها در حریم رودخانه‌ها جلوگیری می‌کردند.

او ادامه داد: کمبود امکانات و تجهیزات در استان همواره به یکی از چالش‌های بزرگ منطقه تبدیل شده است. استان سیستان‌و‌بلوچستان یکی از پراکنده‌ترین جغرافیای کشور را دارد، بنابراین برای رسیدگی بهتر باید تجهیزات، ماشین‌آلات و حتی نیروی امدادی و درمانی بیش از استان‌های دیگر تقویت شود. کم‌کاری مسوولان طی سال‌های گذشته منجر به انباشت مشکلات در استان شده است. نه‌تنها جاده‌ها دچار ایرادات آشکاری است، بلکه ضعف کمبود نیروی انسانی در بدنه سازمان محیط‌زیست مشکلات زیادی را ایجاد کرده است. محیط‌زیست تسلط کافی بر تمامی استان‌ها ندارد و دود آن به چشم دولت‌ها می‌رود. با وقوع هر سیلی احتمال حمله گاندوها به کودکان تشدید می‌شود. طبیعتا سازمان محیط‌زیست نیکشهر با ۵ نیرو نمی‌تواند در برابر معضلات محیط‌زیستی و گاندوها اقدام موثری انجام دهد.

اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهویدئو