کاهش تنش در اوج توازن وحشت
متاسفانه امروز در شرایطی قرار گرفته ایم که منطقه در شرایط جنگی قرار دارد و به ویژه از آنجا که پس از چندین ماه نزاع جدی در منطقه، تنش میان ایران و رژیم صهیونیستی تشدید شده که از جهات گوناگون از اهمیتی دو چندان برخوردار است. این بخشی از تحلیل حشمت الله فلاحت پیشه استاد دانشگاه و رییس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس است.
به گزارش سرویس سیاسی «جهان صنعت نیوز»؛ یک استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل معتقد است که «حمله موشکی اخیر، گنبد آهنی را به لحاظ روانی و عملیاتی دچار مشکل کرده است.» حشمتالله فلاحتپیشه در تحلیل حمله موشکی و پهپادی اخیر میگوید: «توازن وحشت ناشی از حمله موشکی جمهوری اسلامی ایران میتواند منجر به کاهش تنش شود.» او که در این رابطه با «جهانصنعت» به گفتوگو نشسته همچنین معتقد است که «افکار عمومی جهان اسلام در پی حمله اخیر آسیبپذیری و شکستپذیری رژیم صهیونیستی را باور کرده است.»
آقای فلاحتپیشه باتوجه به حمله موشکی و پهپادی گسترده جمهوری اسلامی ایران علیه مواضع رژیم صهیونیستی، وضعیت کنونی را چطور ارزیابی میکنید؟! به نظر شما، تا اینجای کار، بازنده و برنده این تحولات کدامیک از طرفین درگیری و نزاع بودهاست؟!
واقعیت این است که در تمام این سالها بسیار امیدوار بودیم که جنگی در منطقه شکل نگیرد اما متاسفانه امروز در شرایطی قرار گرفتهایم که منطقه در شرایط جنگی قرار دارد و بهویژه از آنجا که پس از چندین ماه تنش و نزاع جدی در منطقه، این تنش میان دو دشمن قدیمی یعنی جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی شکل گرفته، از جهات گوناگون از اهمیتی دوچندان برخوردار است. با این همه اگر بخواهیم این بحث را در سطح کلان مورد بررسی و واکاوی قرار دهیم، باید در نظر داشته باشیم که تحلیلی که در سطح کلان در جهان و بهویژه نزد دولتهای غربی حامی رژیم صهیونیستی وجود دارد، این است که هیچیک از این کشورها حاضر نشدهاند که حق مقابلهبهمثل رژیم صهیونیستی را به رسمیت بشناسند که این مساله از جهات گوناگون حائز اهمیت و محل تامل است. در واقع در میان موضعگیری متعدد و گوناگونی که در ساعات پس از حمله اخیر موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی ایران علیه مواضع رژیم صهیونیستی شاهد بودیم، بهخصوص موضعگیری جو بایدن، رییسجمهوری ایالات متحده و دیگر مقامهای آمریکایی این مساله قابلرویت است. به بیان دقیقتر نه جو بایدن در موضعگیری که پس از خروج از جلسه بررسی وضعیت بحران اخیر داشت و نه هیچیک از سران کشورهای غربی که حتی حمله اخیر جمهوریاسلامی ایران علیه مواضع رژیم صهیونیستی را محکوم کردند، حاضر به تایید حق مقابله به مثل رژیم صهیونیستی نشدند و هیچیک از این سران کشورهای غربی حتی اشارهای هم به این مساله نداشتند که رژیم صهیونیستی میتواند دست به اقدام متقابل علیه جمهوریاسلامی ایران بزند. به عبارت دیگر، حتی برخی از این مقامها و سران کشورهای غربی از جمله شخص رییسجمهوری ایالات متحده در موضعگیریهای جانبدارانهای خود در حمایت از مواضع رژیم صهیونیستی، این مواضع را با هدف جلوگیری از گسترش و تداوم بحران اتخاذ کردند و این بحثی اساسی است که از جهات گوناگون حائز اهمیت و تاملبرانگیز است.
با این حساب، به نظر شما این حمله گسترده موشکی و پهپادی چه تاثیری بر ادامه جنگ رژیمصهیونیستی و حماس و سرنوشت تحولات ماههای گذشته باریکه غزه خواهد داشت؟!
واقعیت این است که شخصا از همان روزهای آغازین نزاع و بحرانی که در این چند ماه شاهد بودیم، بر این باور بودم که میشد بهنحوی عمل کرد که جلوی حرکت بهسمت شرایط جنگی و تشدید تنش را گرفت و به همین دلیل نیز بارها در اظهارنظرها و تحلیلهایی که در این رابطه بهدست دادم، تاکید کرده بودم که باید توازن میان دیپلماسی و میدان را حفظ کنیم و نباید اجازه دهیم که جمهوریاسلامیایران در دام جنگی بیفتد که مولفههای منافع ملی و امنیت ملی کشور را تامین نمیکند. با این همه اکنون در شرایط قرار داریم که در برابر اقدامات خصمانه رژیم صهیونیستی مقابلهبهمثل صورت گرفته و درنتیجه کشور باید در زمینه دیپلماسی فعالتر از گذشته عمل کند چراکه فضای کلی دیپلماتیک در جامعه جهانی و روابط بینالملل مبتنی بر جلوگیری از گسترش بحران است و این فضا میتواند شرایطی را فراهم کند که ضمن حفظ توازن نظامی میان جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی، عملا از گسترش جنگ نیز جلوگیری کند.معتقدم حمله موشکی و پهپادی اخیر چالش را به درون سرزمینهای اشغالی کشانده است و در نتیجه صهیونیستهای افراطی و تیم امنیتی و نظامی کابینه رژیم صهیونیستی سعی خواهند کرد که شرایط را به گونهای مدیریت کنند و فضا را به سمتی سوق دهند که امکان مقابله را فراهم کنند. هرچند نوع ارزیابیهایی که ازطریق مقامها و رسانههای رژیمصهیونیستی در خصوص میزان و شدت آسیبهای وارده به این رژیم انجام شده، به گونهای بازتاب یافته و مطرح میشود که آسیبهای وارده را تا حد ممکن اندک و حداقلی جلوه دهند تا مگر به این وسیله، بخشی از فشاری را که ازسوی افراطیون کابینه رژیم صهیونیستی برای مقابلهبهمثل علیه جمهوریاسلامیایران به بدنه دولت نتانیاهو و شخص او وارد میشود، خنثی کنند و این مطالبه افراطی برای مقابلهبهمثل را مدیریت و کنترل کنند. درواقع مقامهای رژیمصهیونیستی با القای حداقلی بودن خسارات و آسیبهای وارده به خود، این مساله را به زمینهای برای کاهش سطح تنش تبدیل کنند یا اگر احیاناً ناچار به واکنش شدند، بتوانند واکنشی حداقلی داشته باشند چراکه در چنین شرایطی اگر رژیم صهیونیستی دست به اقدامی سنگینتر بزند، بهطور طبیعی باید خود را برای ورود به جنگی تمامعیار آماده کنند. به هر حال در شرایط کنونی که تنها چند ساعتی از حمله موشکی و پهپادی جمهوریاسلامیایران علیه مواضع رژیمصهیونیستی گذشته، باوجود آنکه هنوز زمان چندانی از این حمله نگذشته اما موشکاندازهای جمهوریاسلامیایران مجدداً مجهز و آماده شلیک شده و اگر احیاناً خبری از حمله احتمالی رژیمصهیونیستی مخابره شود، بلافاصله امواج جدید موشکهای جمهوریاسلامیایران بهسوی رژیمصهیونیستی پرتاب خواهند شد و این، یعنی یک جنگ تمامعیار که قطعاً هم آمریکاییها و هم مقامهای رژیمصهیونیستی بهخوبی نسبتبه آن آگاهی دارند.
یکی از نکاتی که بهویژه در پی آغاز حمله موشکی و پهپادی اخیر مورد بحث قرار گرفت، اقدامات و تحرکات طرفین در فضای رسانهای یا به عبارتی «جنگ روایتها» بود؛ ارزیابی شما از این مساله چیست؟
نکته حائز اهمیت این است که باید در نظر داشته باشیم که تحولات در چنین شرایطی معمولا بهطور ساعتی رقم میخورد و فضا در هر لحظه ممکن است دستخوش تحولاتی اساسی شود. با این همه فضای رسانهای که در ایران شکل گرفته بود، در حال حاضر عمدتا به رژیم صهیونیستی منتقل شدهاست. درواقع اگرچه جریانهای گوناگون سیاسی و رسانهای مواضع و اظهارات متناقضی را در ارتباط با احتمال واکنش و مقابلهبهمثل رژیمصهیونیستی مطرح کرده و میکنند اما در عین حال کسانی همچون الی کوهن که از مقامهای پیشین رژیمصهیونیستی است، با رویکردی واقعبینانهتر با این تحولات مواجه شده و در تحلیل خود که مبتنیبر نگاهی واقعگرایانهتر از بسیاری از دیگر افراد بهنظر میرسد، اعلام کرده که رژیمصهیونیستی بههیچ عنوان نباید بهسمت اقدام متقابل و مقابلهبهمثل برود. چه آنکه اقدام متقابل رژیمصهیونیستی در این شرایط میتواند منجر به شکلگیری جنگی فراگیر و گسترده در منطقه شود.
ارزیابیتان از نقشآفرینی دیگر بازیگران جهانی در این رابطه چیست؟!
بهطور کلی اتفاقاتی که بهویژه پس از حمله رژیمصهیونیستی به کنسولگری جمهوریاسلامیایران در دمشق شکل گرفته، منجر به نگرانی بیشتر دیپلماتها شده است. به بیان دیگر دیپلماتهایی که تصور میکردند قادرند حوزه بحران را محدود نگاه دارند و چندان اهمیتی برای کشتار فلسطینیان قائل نبودند، اکنون به این باور رسیدهاند که امکان گسترش این بحران بهطور جدی وجود دارد بنابراین اگر دیپلماتهای میانهرو فعالتر شوند و کشورهایی همچون ایالاتمتحده نیز با تلاش و عزمی جدیتر به صهیونیستهای افراطی فشار بیاورند، امکان مدیریت بحران و جلوگیری از گسترش سطح تنش وجود دارد و حتی ممکن است که بتوان به نوعی آتشبس در فلسطین اشغالی و باریکه غزه نیز دست یافت. با این همه اگر روند تحولات بهنحوی مغایر این فضا دنبال شود و باردیگر شاهد تداوم افراطیگری صهیونیستها باشیم، طبیعتا بهسمت جنگی تمامعیار خواهیم رفت.
و درنهایت آینده تحولاتی را که در حال شکلگیری است، چگونه ارزیابی میکنید و پیشبینیتان از چگونگی کنش و واکنش طرفین در روزهای آینده از چه قرار است؟!
نوع وحشتی که در سرزمینهای اشغالی شکل گرفت، میتواند بار جدیدی را بر دوش نتانیاهو اعمال کند چراکه تا به حال ساکنان سرزمینهای اشغالی و رژیم صهیونیستی هرگز چنین وحشتی را تجربه نکردهبودند. باتوجه به اینکه کل پهپادها و موشکهای بالستیک جمهوریاسلامیایران با هدف به مراکز نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی شلیک شد، این پیام به طرف مقابل مخابره شد که اگر احیاناً رژیمصهیونیستی دست به اقدامی بزند که بهنحوی منجر به گسترش جنگ شود و سطح تنش در منطقه را افزایش دهد، آن زمان خاک رژیمصهیونیستی بهشدت آسیبپذیر خواهد بود؛ بهویژه اینکه حمله موشکی جمهوریاسلامیایران سیستم دفاعی رژیم صهیونیستی و مشخصا گنبدآهنی را هم بهلحاظ روانی و هم بهلحاظ عملیاتی بهشدت دچار مشکل کرد و در میان بیتفاوتی و نقش دوگانه برخی کشورهای عربی، افکار عمومی جهان اسلام نیز تا حد بسیاری آسیبپذیری و شکستپذیری رژیمصهیونیستی را باور کرده و این مساله میتواند جنگ احتمالی را به جنگی فراتر از جنگ میان جمهوریاسلامیایران و رژیمصهیونیستی گسترش دهد و اینها مسائلی است که میتواند در اوج توازن وحشت، منجر به نوعی کاهش تنش شود. به بیان دیگر، این واقعیتی انکارناپذیر است که اگر رژیمصهیونیستی بخواهد دست به اقدامی علیه جمهوریاسلامیایران بزند، جمهوریاسلامیایران نیز آماده واکنش است و از هماکنون موشکاندازها آماده شلیک مجدد بهسمت طرف مقابل هستند.
در نهایت باید گفت این تحولات نشان داد که باوجود آنکه نظرات مختلفی در داخل جامعه ایرانی در ارتباط با جنگ احتمالی وجود داشت اما تصمیمگیرندگان اصلی تصمیم خود را گرفتهاند و حتی برای یک جنگ تمامعیار نیز آماده هستند و این مساله طبیعتا میتواند بر مواضع آمریکا، رژیم صهیونیستی و متحدانش تاثیرگذار باشد.
اخبار برگزیدهسیاسیویدئولینک کوتاه :