خیابان ولیعصر در انتظار یک طرفه شدن

جهان صنعت نیوز:  همه چیز در حال تغییر است. ناگهان چشم باز می کنی طویل ترین خیابان خاورمیانه چنارهایش ساقط شده اند. پلک میزنی همان شاهراه تجریش تا راه آهن تکه پاره شده و هر قسمتش به صلاح دید مجریان شهرداری و راهنمایی و رانندگی یک طرفه شده است. پلک میزنی شهری که در آن به دنیا آمدی، بزرگ شدی و عاشق سنگ فرش هایش شدی شکل دیگری شده است. تهران مدام در حال تغییر است. هر چند پایتختی است که باید به بلوغ رسیده باشد اما شبیه نوجوانی سرکش است که نه تنها در مسیر اهداف طلایی توسعه پیدا نمی کند بلکه صاحب اختیارهایی دارد که هر روز با تصمیمات خام  او را تضعیف می کنند.

تصمیم های که هر چند ادعای مطالعه و بررسی های عمیق پشتوانه آنها است اما شواهد نشان دهنده آن است که اگر مطالعه و پژوهشی انجام شده به قدر حاجت کافی نبوده است. از همین رو است که راه رفتن در شهر مدام شگفت زده تان می کند. یک روز خیابان ویلا ناگهان یک طرفه می شود  مدتی بعد به سیاق سابق خود باز می گردد. این دست تغییرات ناگهانی به نظر می رسد حاصل آزمون و خطاهایی است که قربانی آن همواره شهروندانی هستند که در بی خبری روزگار خود را سپری می کنند. شواهد این روزها بیان گر آن است که همان طور که حسین ایمانی جاجرمی، جامعه شناس شهری به «جهان صنعت» گفته بود؛ پژوهش و مطالعات شهری هیچ جایگاه قابل اتکایی در سیستم مدیریت شهری ندارند.

شهروندان همیشه بی خبر

این جای خالی اما زمانی با همه  وجود لمس می شود که طرحی، در نهایت بی خبری جامعه ناگهان اجرایی می شود. در پی اجرای طرح آنگاهی که جامعه را دچار چالش کرد بار دیگر بر سر میزهای مطالعاتی خود می نشینند و این بار تصمیم به عقب نشینی می گیرند. به همان سادگی که طرح آغاز شد و هزینه بر دست جامعه گذاشت؛ به همان سادگی هم شرایط به قبل بازمی گردد. اما هزینه ای که شهروندان پرداخت کرده اند جبران نمی شود. نه تنها جبران نمی شود بلکه باید بر طبل شادانه بکوبند که مسئولان در نهایت زیان بار و بی ثمر بودن طرح را پذیرفته اند. همین پذیرش اشتباه و بازگشت به شرایط قبل این روزها خود جای امیدواری دارد.

اما آیا طرح یک طرفه شدن بخش هایی از خیابان ولیعصر هم به همین سرنوشت دچار خواهد شد؟ باید به نظاره تغییر شرایط نشست و بعد از آسیب هایی جدی که شهروندان و کسبه منطقه متحمل شدند؛ ناگاه تصمیم گیران اعلام کنند خیابان به همان شرایط قبل بازخواهد گشت. این در حالیست که البته هموراه این قدرت پذیرش تصمیمات اشتباه و بازگشت به شرایط قبل بین مجریان شهری حاکم نیست.  از همین رو شاید اگر یک طرفه شدن بخش های تازه ای از خیابان ولیعصر اجرایی شود باری دیگر بازگشت به شرایط عادی را تجربه نکنیم. هیچ تضمینی وجود ندارد خیابان ولیعصر به شرایط قبلی بازگردد.

تکرار داستان یک دهه قبل

چنین تصمیم هایی از سوی مدیران شهری پایتخت به تازگی آغاز نشده بلکه دقیقا یک دهه قبل درست در همین روزهای تابستانی مسیر خیابان ولیعصر تا پارک وی یک طرفه شد. تا امروز نه تنها این خیابان به شرایط قبل بازنگشته است بلکه تصمیم بر آن شده تا ادامه راه نیز تا تجریش یکطرفه شود. به طور قطع این ناگهان یک طرفه شدن خیابان ولیعصر تعداد قابل توجهی از کسبه منطقه را دچار مشکلات اقتصادی خواهد کرد. از دیگر سو روند ترافیکی منطقه نیز دچار مشکل خواهد شد و ساکنین باید مصائب بسیاری را متحمل شوند. پاسخ این هزینه ها را در نهایت چه کسی خواهد داد همچنان روشن نیست.

اما اولین بار در سال ۸۸ که تصمیم بر یکطرفه شدن خیابان ولیعصر گرفته شد ماجرا چه بود. طرح یکطرفه کردن خیابان ولیعصر از تقاطع شهید بهشتی تا پارک‌وی، در درون طرح جامع ترافیک کشور تهیه شد و افرادی از جمله دکتر افندی‌زاده، دکتر شریعت و دکتر عراقی، مطالعاتی را در زمینه حمل و نقل ترافیک شهری و کشور انجام داده و همچنین با کمک گرفتن از ده‌ها کارشناس مربوطه، چنین طرحی برنامه‌ریزی شده و به مرحله اجرا درآمده است. در طرح جامع ترافیک، تلاش بر آن است تا تهران و ایران از لحاظ حمل و نقل و ترافیک به شهرهای پیشرفته دنیا نزدیک شده و با الگوبرداری و بهره‌گیری از تجربیات دیگر کشورها، طرحی مناسب و کارآمد برای مشکل ترافیک و حمل و نقل کشور و تهران تدوین شود.