داستان روسیه و چین؛ دشمنِ دشمنِ من، دوستِ من است
به گزارش سرویس سیاسی جهان صنعت نیوز؛ ولادیمیر پوتین رییس‌جمهوری روسیه در حالی روز پنجشنبه گذشته به چین سفر کرد که نیروهای کشورش در حال پیشروی به سمت خارکیف هستند. از سوی دیگر شی جین پینگ رییس‌جمهوری چین نیز به تازگی از سفر به ۳ کشور اروپایی فرانسه، مجارستان و صربستان بازگشته است.
در همین رابطه سوال مهم و کلیدی این است که دوران جدید همکاری میان پوتین و شی برای جهان و به ویژه کشورهای غربی چه معنایی خواهد داشت؟
چرا‌که روس‌ها همچنان برای فروش نفت و گاز و سرپا نگه داشتن اقتصاد جنگی خود متکی به پکن هستند و از سوی دیگر چینی‌ها نیز که تحت فشار تحریم‌های آمریکا و طرح ریسک‌زدایی غرب از اقتصاد این کشور قرار دارند به دنبال تقویت مناسبات خود با سایر بازیگران قدرتمند هستند.
در چنین شرایطی کارشناسان در مطالبی جداگانه برای اندیشکده شورای آتلانتیک به تحلیل و بررسی اهمیت موضوع سفر پوتین به پکن پرداخته‌اند.
اتحاد روسیه و چین در برابر دشمن مشترک
جان ای. هربست، مدیر ارشد مرکز اوراسیای شورای آتلانتیک و سفیر سابق ایالات‌متحده در اوکراین در مطلبی برای این اندیشکده نوشت: پوتین و شی هر دو براساس دشمنی مشترک با ایالات‌متحده به یکدیگر نزدیک شده‌اند. به همین دلیل است که پوتین در سفرش به چین که با هیاتی بزرگ هم همراه بود، می‌خواست که همتای چینی خود را به ادامه حمایت از مسکو در جنگ اوکراین متقاعد کند.
در این میان هرچند که پیشروی روسیه به سمت خارکیف ادامه دارد و بسته کمک‌های نظامی اوکراین نیز با تاخیری ۶ ماهه در کنگره آمریکا تصویب شده اما فعلاً روس‌ها موفقیت چشمگیری در میدان نبرد به دست نیاورده‌اند. به همین دلیل هم شاهد بودیم که هر دو رهبر در بیانیه مشترک خود همچنان درخصوص مشارکت استراتژیک و ایجاد عصر جدید در روابط دو کشور تاکید کرده و هر دو نیز آمریکا را به عنوان یک قدرت متخاصم و ویرانگر تلقی می‌کنند.
روابط محتاطانه چین با روسیه
با این حال هرچند هر دو طرف در مورد مشارکت و همکاری‌های رو به رشد صحبت کرده و مراودات تجاری روسیه و چین در طول سال‌های اخیر رشد قابل‌توجهی داشته است اما آمارها نشان می‌دهد که طی ماه‌های اخیر صادرات چین به روسیه کاهش یافته است. در واقع در شرایطی که خرید نفت و گاز چین از روسیه افزایش یافته اما کاهش برخی از اقلام صادراتی این فرضیه را مطرح می‌کند که گویا چینی‌ها درخصوص هشدارهای آمریکا مبنی بر تبعات حمایت همه‌جانبه از مسکو با احتیاط عمل کرده و قصد ندارند به صورت کامل و جدی بر سر روسیه با غرب سرشاخ شود.
از سوی دیگر هرچند پوتین از طرح صلح شی برای اوکراین استقبال کرده اما احتمالا این موضوع بخشی از تلاش وی برای متقاعد کردن چینی‌ها جهت عدم شرکت در کنفرانس سوییس بوده که قرار است از فرمول پیشنهادی ولودیمیر زلنسکی رییس‌جمهوری اوکراین در این کنفرانس رونمایی شود. زیرا مسکو از حضور چین در کنفرانس اخیر صلح اوکراین که در عربستان برگزار شد، ناراضی است.
با این حال هر دو کشور به دلیل رقابت و دشمنی با آمریکا به یکدیگر نزدیک شده‌اند چرا‌که پوتین در یک جنگ سخت به دنبال کمک بیشتر اقتصادی و نظامی چین بوده با این تفاوت که شی علاقه دارد پوتین در جنگ اوکراین برنده شود اما همچنان تلاش می‌کند تا از تحریک بیشتر غرب و به خصوص ایالات‌متحده در این زمینه خودداری کند.
چین در حال جدا شدن از آمریکا
مایکل شومان کارشناس ارشد غیر مقیم در مرکز جهانی چین شورای آتلانتیک نیز طی مطلبی درخصوص سفر پوتین به چین می‌نویسد: شی در حال جدا شدن از آمریکا و تعمیق روابط با روسیه است؛ امری که موضوع مطلوبی برای پکن نخواهد بود. در واقع دو روز پس از آنکه جو بایدن رییس‌جمهوری آمریکا تعرفه‌های جدید برای برخی از محصولات چینی اعمال کرد، شی میزبان پوتین در پکن بود؛ جایی که هر دو نفر متعهد شدند همکاری با یکدیگر را تقویت کنند.
در چنین شرایطی، نکته مهم این است که به موازات دوری چین از ایالات‌متحده، شی به دنبال تعمیق رابطه با روسیه است زیرا فکر می‌کند که در شرایط کنونی این کار به نفع کشورش خواهد بود. همچنین روسیه منزوی شده به مراتب برای وی بهتر از آمریکایی است که شی قدرت کنترل چندانی روی آن ندارد بنابراین به دنبال شریکی می‌گردد که بتواند یک بلوک رقیب جهت سلطه غرب ایجاد کند. هرچند اقتصاد چین به اندازه حجم و اندازه به هیچ عنوان تناسبی با اقتصاد روسیه که مراتب کوچک‌تر از چین است، ندارد.
نگرانی پوتین و چین
علاوه بر این، متیو کرونیگ معاون رییس‌جمهور و مدیر ارشد مرکز استراتژی و امنیت اسکوکرافت شورای آتلانتیک هم در مطلبی برای این اندیشکده می‌نویسد: پوتین و شی می‌ترسند که ایالات‌متحده هم به مسابقه تسلیحاتی شروع شده در سطح ژئوپلیتیکی جهان بپیوندد. شاید به همین دلیل است که پوتین از موضع چین در قبال تایوان حمایت می‌کند و در مقابل شی نیز تاکنون حامی روسیه در جنگ با اوکراین بوده است.
همچنین در ادامه کیمبرلی دونوان، مدیر ابتکار طرح اقتصادی در مرکز ژئواکونومیک شورای آتلانتیک و مقام ارشد سابق در وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز در مطلبی با عنوان چین دور زدن تحریم‌هاست، می‌نویسد: دیدار اخیر شی با پوتین در پکن نشان داد که چین در پی تحریم‌های غرب علیه روسیه به راه نجات و تنفس اقتصادی این کشور تبدیل شده است. زیرا از یکسو در دو سال گذشته به شریک تجاری اصلی روسیه تبدیل شده و از سوی دیگر خرید نفت از این کشور را به میزان گسترده‌ای در دستور کار قرار دارد.
همچنین دو کشور با یوآن چین و روبل روسیه با یکدیگر مبادله می‌کنند؛ امری که به آنها امکان می‌دهد تحریم‌های غرب را دور بزنند. با این تفاوت که چینی‌ها برای این کار از بانک‌های منطقه‌ای و کوچک‌تر خود استفاده می‌کنند تا موسسات بزرگ و اصلی مالی خود را که با غرب در ارتباط و تعامل مستمر هستند از تحریم‌های مستقیم و ثانویه آمریکا محافظت کنند. مساله مهم دیگر این است که مراودات اقتصادی، مالی و تجاری چین با روسیه، درآمد مورد نیاز کرملین برای ادامه جنگ اوکراین را فراهم آورده و پکن را به محور اصلی دور زدن تحریم‌های غرب تبدیل کرده است.
اخبار برگزیدهسیاسیلینک کوتاه :