سیاست خارجی ترکیه تغییر میکند؟
اخیرا سه مقام مطلع ترکیه در مصاحبه با سایت میدل ایست آی اعلام کردهاند که این کشور در اوایل سالجاری میلادی، حرکتی استراتژیک برای پیوستن به بریکس انجام داده است.
به گزارش سرویس سیاسی جهان صنعت نیوز؛ بلوک سیاسی- اقتصادی که به گفته برخی تحلیلگران در دهههای آینده نقشی قابل توجه در اقتصاد جهانی ایفا خواهد کرد. حتی برخی کارشناسان پا را فراتر نهاده و معتقدند که بریکس به عنوان رقیبی جدی برای گروه هفت (هفت قدرت اقتصادی بزرگ جهان) نشاندهنده یک تغییر قابل توجه در فرآیندهای جهانی است و اگر ترکیه نیز عضو این بلوک شود، نخستین کشور متحد ناتو خواهد بود که به بریکس میپیوندد.
البته در این میان هر چند که گفته شده موضوع عضویت ترکیه در بریکس در نشست این بلوک در نیژنی نووگراد روسیه بررسی خواهد شد اما در اعلامی تاملبرانگیز، مسکو گفته که قرار نیست هر درخواستی برای عضویت در بریکس مورد موافقت اعضا قرار بگیرد.
نقشه ترکیه برای عضویت در بریکس
سال گذشته میلادی بود که بریکس اعلام کرد قصد دارد اعضای خود را دو برابر کند. در همین رابطه کشورهایی از جمله ایران، عربستان، امارات و مصر به صورت رسمی عضو این بلوک اقتصادی- سیاسی شدند. از سوی دیگر رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه هر چند پیش از این برای پیوستن به بریکس ابراز علاقه کرده بود اما مذاکراتی رسمی هم در این رابطه انجام نداده بود.
به همین دلیل طبق گفته یک مقام ترکیهای، پس از آنکه بریکس تصمیم به توسعه اعضای خود گرفت، وزارت خارجه این کشور ارزیابی خود را از منافع و هزینههای بالقوه عضویت در بریکس کلید زد. در چنین شرایطی هر چند که علاقه ترکیه برای پیوستن به یک بلوک اقتصادی با رهبری چین و روسیه، نگرانی و انتقاد کشورهای اروپایی را برانگیخته اما ترکها مدعی هستند که عضویت آنها در بریکس مانعی جدی ندارد زیرا نیازمند تعهدات یا توافقات سیاسی- اقتصادی خاصی نیست.
به گفته برخی مقامات دولت اردوغان، آنکارا، بریکس را جایگزین ناتو یا اتحادیه اروپا نمیداند. با این حال در شرایطی که موضوع پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا در محاق قرار دارد، به طور طبیعی آنکارا مایل است سایر فرصتها برای پیوستن به بلوکهای اقتصادی را از دست ندهد.
گفتنی است یکی از مقامات دولتی ترکیه به میدلایست آی گفته که متحدان ما اغلب نگرانیهای امنیتی ترکیه را نادیده میگیرند. این در حالی است که ما علاقه داریم از پلتفرمهای چند جانبه که حامل منافعی برای آنکاراست استفاده کنیم. از سوی دیگر حیاتی اونلو، استاد دانشگاه دفاع ملی ترکیه نیز استدلال کرده که علاقه آنکارا برای پیوستن به بریکس، بیانگر موضوع مخالفت این کشور با غرب نیست بلکه ترکیه میخواهد شبکهای از روابط مکمل بینالمللی را برای غلبه بر مشکلات اقتصادی خود به کار بگیرد.
به گفته اونلو، نهادهای سنتی جهانی مانند سازمان ملل و سازمان تجارت جهانی دیگر منسوخ شده و در مقابل آنها ائتلافهای جدیدی مانند آکوواس (اتحاد امنیتی شامل استرالیا، هند، ژاپن و ایالاتمتحده) یا بریکس و بریکس پلاس در حال گسترش هستند.
علاوه بر این لئون روزمارین، کارشناس مسائل روسیه در دانشگاه نورث ایسترن آمریکا نیز به میدل ایست آی میگوید: ترکیه با ایجاد همکاری با کشورهای غربی قصد دارد تا نقش منحصربهفردی را ایفا میکند که هر کشوری نمیتواند به آن دست یابد.
در واقع پیگیری ترکیه برای پیوستن به بریکس با سیاست این کشور در حفظ روابط تجاری با روسیه، حتی پس از جنگ اوکراین همخوانی دارد یعنی اگر ترکیه به بریکس بپیوندد، لزوما یک حرکت ضد غربی انجام نداده زیرا هند و برزیل نیز به عنوان متحدان غرب از همان ابتدای عضو این آن بودهاند.
البته نباید از این نکته نیز غافل شد که برخی کارشناسان و مقامات ترکیه با پیوستن ترکیه به بریکس چندان موافقتی ندارند. به عنوان مثال یکی از مقامات ترکیه گفته که نیمی از تجارت سالانه ما با اتحادیه اروپاست و ترکیه به غیر از چین تجارت قابلتوجهی با سایر اعضای بریکس ندارد. این مقام ترکیهای همچنین با زیر سوال بردن نفوذ سیاسی بریکس تاکید کرده که تاثیر این بلوک محدود باقی میماند، هر چند که مشارکت قدرتهای متوسط مانند ترکیه میتواند وزن و اهمیت آن را افزایش دهد.
اخبار برگزیدهسیاسیلینک کوتاه :