سیر تا پیاز روش‌های استخدام معلمی بدون آزمون
معلمی، شغلی مهم و پُر طرفدار است که افراد زیادی به دنبال جذب در نظام آموزشی و فعالیت در این حوزه هستند. هدف از استخدام معلمان، جذب افرادی با مهارت و توانمندی‌های بالا برای تدریس و انتقال آموخته‌ها و دانش به امیدهای آینده کشور است. استخدام معلم در برخی از کشورها با آزمون‌های کتبی و شفاهی انجام می‌گیرد.
به منظور رفع کمبود معلم در برخی از رشته‌ها و مناطق آموزشی، استخدام معلم بدون آزمون در کنار روش معمول استخدامی و به عنوان یک روش جایگزین می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. متقاضیان برای استخدام معلم بدون کنکور، باید مراحلی را پشت سر گذاشته و حائز شرایطی باشند. این مقاله به بررسی مراحل، شرایط و روش‌های مختلف معلم شدن بدون آزمون استخدامی در ایران می‌پردازد.
معیارهای سنجش و ارزیابی استخدام معلم بدون آزمون
استخدام معلم بدون آزمون، گزینه‌ای عالی برای جذب متقاضیانی است که تمایل دارند بدون شرکت در آزمون استخدامی آموزش و پرورش، معلم شوند. مسئولین استخدام معلم بدون کنکور، براساس شرایط و معیارهایی می‌توانند اقدام به جذب افراد واجد صلاحیت برای شغل معلمی کنند. فرد متقاضی استخدام باید تمامی شرایط مورد نیاز برای جذب در سیستم آموزشی را در اختیار داشته و همه مراحل را با موفقیت پشت سر گذارد.
۱- شرکت در مصاحبه عمومی و تخصصی.
شرکت در مصاحبه‌های تخصصی و عمومی، یکی از مراحل استخدام معلم بدون آزمون است. در این مرحله، یک یا چندین نفر از مسئولان و یا کارشناسان آموزشی، جلسه مصاحبه‌ای را ترتیب داده و سؤالاتی را درباره مهارت‌ها، توانایی‌ها، تجربیات قبلی و دیدگاه‌های آموزشی، از فرد متقاضی استخدام در رده شغلی معلمی می‌پرسند.
مصاحبه تخصصی توسط کارشناس آموزشی برای ارزیابی توانایی‌ها و دانش تخصصی در زمینه تدریس انجام می‌گیرد.
۲- داشتن سابقه کاری و تحصیلی مرتبط.
استخدام معلم بدون کنکور می‌تواند بر اساس سابقه تحصیلی و کاری فرد متقاضی مورد توجه و بررسی قرار گیرد. تجربیات کاری گذشته، گواهینامه‌های اخذ شده، مدارک تحصیلی و دوره‌های آموزشی گذرانده شده، مواردی است که در این مرحله از استخدام، مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.
– گواهینامه تخصصی؛ نظیر گواهینامه در حوزه آموزش زبان و یا برخی دروس خاص.
– مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر مربوط به آموزش ابتدایی، متوسطه، روانشناسی تربیتی و…
داوطلبانی که این مرحله را پشت سر می‌گذارند، مهارت و تخصص بالایی در زمینه تدریس و آموزش دارند و در حرفه خود سرآمد هستند. اما ممکن است به دنبال بررسی سوابق کاری فرد، مهارت‌ها و توانایی‌های فعلی او به حاشیه رفته و نادیده گرفته شود.
۳- طی کردن دوره‌های آموزشی و کارآموزی.
یکی دیگر از مراحلی که باید برای استخدام معلم بدون آزمون توسط داوطلب پشت سر گذاشته شود، شرکت در دوره‌های آموزشی و کارآموزی است. فرد متقاضی برای استخدام در رده شغلی معلمی، باید حدود چند ماه به عنوان کارآموز در مدرسه‌ای فعالیت داشته باشد.
عملکرد فرد در این دوره، تحت نظارت و پایش مسئولان استخدامی قرار گرفته و در صورت تأیید، فرد استخدام می‌شود. داوطلب در این مرحله می‌تواند توانایی‌های خود را به اثبات رسانده و همچنین نقاط ضعف خود را برطرف کند. برای اطلاعات بیشتر به سایت مرکز مشاوره آویژه مراجعه کنید.
۴- ارائه معرفینامه یا توصیه‌نامه از محل خدمت قبلی.
این شرط نیز یکی از شروط استخدام بدون آزمون است. معرفینامه ممکن است توسط افراد و مکان‌هایی که قبلاً فرد در آنجا مشغول بوده و کار او مورد تأیید آنها قرار گرفته و یا اساتید دانشگاه فرهنگیان به او داده شود. توصیه‌نامه‌هایی این چنینی، اطلاعات خوب و کاملی از میزان توانایی و مهارت فرد و همچنین اخلاق کاری و حرفه‌ای او را در اختیار مسئولین استخدام قرار می‌دهد.
افرادی که در این مرحله موفق می‌شوند، افرادی کارآمد هستند که توانایی‌ها و مهارت‌هایشان طبق معرفینامه آنها به اثبات رسیده است. اما ممکن است دخل و تصرف‌های غیر واقعی نیز در این توصیه‌نامه‌ها صورت گرفته باشد.
۵- انجام آزمون عملی، مهارتی و پژوهشی توسط فرد متقاضی.
از دیگر شروط مهم برای استخدام، انجام آزمون عملی و مهارتی به جای آزمون تئوری است. مسئولین آموزشی ممکن است کلاس درسی شبیه‌سازی شده را ایجاد کرده و از فرد متقاضی بخواهند تا توانایی‌های خود را به نمایش بگذارد.
همچنین می‌توان از او درخواست کرد تا پروژه‌های تحقیقاتی مرتبط با آموزش و پرورش و یا برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی در مدارس را برای اثبات توانایی‌ها و مهارت‌های خود انجام دهد.
داوطلبان می‌توانند شیوه آموزش، تدریس و مهارت خود را در این مرحله ارائه کنند. این مرحله، نیازمند یک فضای شبیه سازی شده، مطابق با کلاس درس واقعی است. برای نشان دادن همه توانایی‌ها و مهارت‌های فرد این مرحله باید طی چند جلسه انجام شود.
ضوابط و شرایط استخدام معلم بدون آزمون
براساس نوع استخدام و منطقه مورد تقاضا، شرایط و ضوابط هم می‌تواند متفاوت باشد. به طور کلی افرادی که به دنبال استخدام معلمی بدون آزمون هستند، باید شرایط زیر را دارا باشند:
- داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- تعهد به نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی کشور
- گواهی عدم سوء پیشینه
- عدم اعتیاد به مواد مخدر
- داشتن شرط سنی و مدرک تحصیلی مورد نیاز
- داشتن کارت پایان خدمت سربازی یا کارت معافیت دائم برای آقایان
- داشتن سلامت جسمی و روانی کامل
روش‌های مختلف جذب معلم بدون آزمون استخدامی
در آموزش و پرورش ایران، گزینه‌ای با عنوان معلم شدن به صورت رسمی و بدون پشت سر گذاشتن آزمون استخدامی در مراکز دولتی وجود ندارد. بنابراین، استخدام افراد متقاضی شغل معلمی در وزارت آموزش و پرورش، تنها از طریق برگزاری آزمون کتبی و مصاحبه شغلی امکان‌پذیر است. افراد باید بتوانند شایستگی خود برای کسب این تصدی را در همین مرحله به اثبات برسانند.
مدارک لازم برای ثبت‌نام غیرحضوری دانشگاه فرهنگیان
برخی افراد به دلیل دشواری آزمون استخدامی آموزش و پرورش و یا عدم احراز شرایط قبولی در این آزمون، تمایل دارند که به صورت غیر رسمی، به کسوت معلمی در آیند. طرح‌هایی وجود دارد که از طریق آن می‌توان معلم شدن بدون آزمون استخدامی را تجربه کرد از این قرار است:
۱- استخدام معلم بدون آزمون از طریق دانشگاه فرهنگیان و دانشجویان دانشگاه شهید رجایی.
افرادی که به عنوان فارغ‌التحصیل دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی، دوره‌های تربیت معلم را گذرانده و برای معلم شدن تعهد خدمت دارند، می‌توانند بدون شرکت در کنکور استخدامی به عنوان معلم به خدمت گرفته شوند. دوره‌های تربیت معلم بدون کنکور، به منظور آموزش به افراد برای پرورش معلمانی توانمند برگزار می‌شود.
مراحل و زمان‌بندی ثبت‌نام دانشگاه فرهنگیان به شرح زیر است:
- ثبت‌نام در کنکور سراسری فرهنگیان
- انتخاب رشته پس از اعلام نتایج اولیه
- اعلام نتایج نهایی و دعوت به مصاحبه
- ثبت‌نام نهایی در دانشگاه فرهنگیان
برای اطلاع از زمان ثبت‌نام دانشگاه فرهنگیان، باید به سایت دانشگاه فرهنگیان و یا سازمان سنجش آموزش کشور مراجعه کرده تا بتوانید از آخرین اطلاعیه‌های منتشر شده مطلع شوید.
استخدام معلم از طریق دانشگاه فرهنگیان، کیفیت مهارت، دانش تخصصی، توانمندی و تعهد به خدمت فرد استخدام شونده را تضمین می‌کند. در مقابل، این روش می‌تواند فرایندی طولانی مدت و محدود برای استخدام این افراد باشد.
آزمون دانشگاه فرهنگیان
۲- استخدام معلم بدون آزمون از طریق جذب سرباز معلم.
افرادی که پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه، خدمت سربازی خود را به صورت سرباز معلم سپری می‌کنند، در صورت رضایتِ خود و نیازِ منطقه و محل خدمت، می‌توانند پس از پایان دوره سربازی، به عنوان معلم به خدمت گرفته شوند.
۳- معلم شدن بدون آزمون استخدامی و از طریق استعدادهای درخشان.
افرادی که با شرکت در آزمون‌ها و المپیادهای علمی، مقام کسب کرده و یا دارای معدل بالا در تحصیلات خود هستند، به عنوان نخبه شناخته می‌شوند. افراد نخبه و متقاضی استخدام معلم بدون آزمون می‌توانند پذیرش بدون آزمون مراکز آموزشی مهم مانند دانشگاه فرهنگیان را کسب کنند.
متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سایت سازمان سنجش، اطلاعات کافی را در این زمینه کسب کرده و فرایند ثبت‌نام خود را تکمیل کنند. در مرحله بعد نیز، منتظر اعلام نتایج از سوی این سازمان باشند.
۴- جذب معلم در مؤسسات غیردولتی و مراکز غیرانتفاعی.
افراد متقاضی استخدام معلم بدون آزمون در آموزش و پرورش، می‌توانند از طریق کار در مؤسسات غیرانتفاعی بدون کنکور جذب شوند. ارائه رزومه‌ای متشکل از تحصیلات و سوابق کاری و تجربیات فرد برای نشان دادن شایستگی‌های فردی، می‌تواند در این زمینه بسیار کمک کننده باشد. پس از تأیید رزومه توسط مدیر مرکز، امکان همکاری به عنوان معلم برای فرد فراهم می‌شود.
وضعیت استخدامی معلم شاغل در یک مؤسسه غیرانتفاعی، رسمی نیست، اما حقوق بیشتری طی یک سال تحصیلی (به جز تابستان) دریافت می‌کند. فرد برای استخدام رسمی، باید در آزمون استخدامی آموزش و پرورش شرکت کند.
۵- جذب معلم بدون شرکت در آزمون استخدامی از طریق نهضت سوادآموزی.
راهکار استخدام در آموزش و پرورش بدون شرکت در آزمون استخدامی، تدریس در مدارس نهضت سوادآموزی به عنوان معلم است. این کار هنوز در برخی از استان‌های کشور در حال انجام است.
قرارداد افرادی که به عنوان معلم در نهضت سوادآموزی مشغول به تدریس هستند، گاهی اوقات رسمی و گاهی قراردادی است. برای رسمی شدن قرارداد، شرکت در آزمون استخدامی ضروری است.
۶- طرح جذب معلم ویژه مناطق محروم.
گاهی اوقات برخی از مناطق محروم یا مناطقی که با کمبود معلم مواجه هستند، می‌توانند از طریق اجرای طرحی ویژه، اقدام به استخدام معلم بدون کنکور کنند.
۷- جذب معلمان حق‌التدریسی.
افرادی که به صورت حق‌التدریس مشغول به فعالیت هستند، می‌توانند بدون شرکت در کنکور و با توجه به تجربیات و سوابق کاری گذشته، در برخی از نهادهای آموزشی مشغول به کار شوند. حقوق و مزایای این دسته از معلمان، براساس تعداد ساعت آنها محاسبه و پرداخت می‌شود.
۸- جذب معلم از طریق خرید خدمت.
مدارسی که در برخی از رشته‌ها با کمبود معلم مواجه هستند، می‌توانند از این روش اقدام به جذب معلم کنند. این افراد با عقد قرارداد و به صورت پیمانکاری مشغول به کارشده و حقوق آنها براساس شرایط قرارداد پرداخت می‌شود.
مزایا و معایب استخدام معلم بدون آزمون
استخدام بدون آزمون وزارت آموزش و پرورش می‌تواند همراه با مزایا و معایبی باشد. این مزایا و معایب شامل موارد زیر است:
| مزایا |
· سرعت در جذب معلم بدون آزمون استخدامی نسبت به استخدام از طریق آزمون سراسری · ایجاد فرصت برای افراد با استعداد · امکان جذب نیروهای بومی · تمرکز بر سوابق تحصیلی، تجربیات و مهارت‌های فرد · دقت عمل و انعطاف‌پذیری بیشتر در فرایند جذب معلم بدون کنکور · تنوع در روش‌های استخدام و ایجاد رقابت بین افراد متقاضی |
| معایب |
· احتمال کاهش کیفیت در فرایند جذب معلم و روند آموزش دانش‌آموزان · احتمال عدم نیاز به رشته تحصیلی فرد جذب شده · نبود شفافیت در فرایند استخدام معلم بدون آزمون و وجود سوگیری یا تبعیض در روند استخدامی · چالش ارزیابی و نیاز به سیستمی قوی برای بررسی سوابق گذشته فرد · وجود مشکلات انگیزشی در افراد استخدام شده به دلیل نبود آزمون و شرایط رقابتی · عدم انطباق معیارهای مشخص شده برای جذب معلم بدون آزمون با استانداردهای آموزشی کشور و شخصی‌نگری این معیارها |
جدول شماره ۱- مزایا و معایب استخدام معلم بدون آزمون
سخنی از از مرکز مشاوره آویژه
استخدام معلم بدون آزمون، راه‌حلی مناسب برای رفع کمبود معلم با تجربه و با مهارت در برخی از رشته‌ها و مناطق آموزشی است. به دلیل حذف آزمون استخدامی، جذب معلم بدون کنکور باید با دقت و ریزبینی خاصی صورت گیرد. با این کار می‌توان از تضییع حقوق داوطلبان و تبعیض بین آنها، به‌گونه‌ای که به کیفیت آموزش لطمه‌ای وارد نشود، جلوگیری کرد. و نیروهایی متخصص و با کیفیت را برای تدریس انتخاب کرد.
سؤالات متداول
- شرط سنی دانشگاه فرهنگیان برای ورود چند سال است؟
حداکثر سن پذیرش برای دانشگاه فرهنگیان ۲۴ سال تمام است.
- زمان‌بندی استخدام معلم بدون آزمون چگونه است؟
هر ساله زمان ثبت‌نام برای استخدام معلم بدون کنکور، از طریق مبادی رسمی اعلام می‌شود.
- آیا حقوق معلمان استخدام شده بدون آزمون با افرادی که آزمون می‌دهند، متفاوت است؟
نوع قرارداد می‌تواند در میزان حقوق دریافتی مؤثر باشد؛ دریافتی معلمان رسمی معمولاً بیشتر از معلمان قراردادی یا پیمانی است.
- این مطلب توسط جهان صنعت نیوز نوشته نشده و انتشار آن به منزله تایید محتوا نیست
لینک کوتاه :