نرخ بهره واقعی؛ دو راهی رکود یا رونق؟

جهان صنعت نیوز – فردا، مراسم تنفیذ ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان برگزار می‌شود و او رسماً به عنوان رئیس دولت چهاردهم آغاز به کار خواهد کرد. در شرایطی که بازارهای داخلی به رکود دچار شده‌اند و نرخ بهره واقعی به دلیل انتظارات تورمی و نرخ بهره اسمی نوسانات زیادی را تجربه کرده است، سرمایه‌گذاران به عملکرد دولت جدید چشم دوخته‌اند. در سال‌های اخیر، نرخ بهره واقعی به دلیل انتظارات تورمی بالا و نرخ بهره اسمی پایین، منفی بوده است، اما با کاهش نسبی انتظارات تورمی و افزایش نرخ بهره اسمی، این نرخ به نزدیکی صفر یا مثبت نزدیک شده است. تحولات آینده اقتصادی ایران بستگی به اصلاحات اقتصادی دولت جدید و تحولات سیاسی بین‌المللی، از جمله انتخابات آمریکا، دارد که می‌تواند تأثیرات زیادی بر نرخ بهره و رکود بازارها بگذارد.

آغاز ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان و تأثیرات اقتصادی بر بازارها

اقتصاد کلان : مراسم تنفیذ ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان فردا برگزار می‌شود و او به طور رسمی به عنوان رئیس دولت چهاردهم فعالیت‌های خود را آغاز خواهد کرد. این تحول سیاسی در حالی صورت می‌گیرد که بازارهای داخلی ایران در رکود به سر می‌برند و در یک و نیم سال اخیر هیچ بازاری نتوانسته است از تورم پیشی بگیرد.

نرخ بهره واقعی، که به عنوان یک متغیر کلیدی در اقتصاد ایران شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر تحت تأثیر انتظارات تورمی و نرخ بهره اسمی قرار داشته است. به دلیل بالا بودن انتظارات تورمی و سرکوب نرخ بهره اسمی، نرخ بهره واقعی منفی بوده است. اما با کاهش نسبی انتظارات تورمی و افزایش نرخ بهره اسمی، نرخ بهره واقعی به یکی از دوره‌های استثنایی با نرخ مثبت یا نزدیک به صفر رسیده است. این شرایط، به تشدید رکود بازارها در سال گذشته و سه‌ماهه نخست امسال منجر شده است.

آینده بازارها به تحولات انتظارات تورمی و نرخ بهره اسمی وابسته است. دولت جدید می‌تواند با انجام اصلاحات اقتصادی و بهبود روابط بین‌المللی، انتظارات تورمی را کاهش دهد. از سوی دیگر، تحولات سیاسی بین‌المللی، مانند احتمال بازگشت دونالد ترامپ به قدرت در انتخابات آمریکا، می‌تواند انتظارات تورمی را افزایش دهد.

نرخ بهره اسمی نیز به تدریج از اوج‌های سال گذشته فاصله گرفته است. اقتصاد سیاسی ایران به طور سنتی با نرخ‌های بهره بالا مخالف است، اما هرگونه تحریک جدی انتظارات تورمی ممکن است نرخ بهره را دوباره افزایش دهد.

در مجموع، نرخ بهره واقعی در کوتاه‌مدت احتمالاً مثبت یا نزدیک به صفر باقی خواهد ماند که این وضعیت به معنای ارسال سیگنالی رکودی برای بازارها است. تغییرات در انتظارات تورمی و تحولات سیاسی بین‌المللی می‌تواند این مسیر را در نیمه دوم سال تغییر دهد. بنابراین، آینده اقتصادی ایران، به ویژه در زمینه نرخ بهره و رکود بازارها، به شدت وابسته به عملکرد دولت جدید و تحولات خارجی خواهد بود.