تعبیر یک افسانه ترسناک اقتصادی: تورم خودبه‌خودی از بین می‌رود

جهان صنعت نیوز – اکونومیست در مقاله‌ای تحت عنوان « چرا تورم بدون رکود کاهش یافت؟» به بررسی نقش سیاست‌های انقباضی پولی بانک‌های مرکزی در کاهش تورم و نقد این ادعا که تورم بدون نیاز به چنین سیاست‌هایی به‌طور طبیعی کاهش یافته، پرداخته است.

این سؤال مطرح است که آیا واقعاً سیاست‌های آن‌ها به این کاهش منجر شده یا تورم به طور طبیعی کاهش یافته است. در حالی که تورم در کشورهای ثروتمند به طور چشمگیری کاهش یافته، برخی معتقدند که این نتیجه سیاست‌های انقباضی پولی نیست بلکه تورم خود به خود کاهش یافته است. با این حال، سیاست‌های پولی همچنان در کنترل تورم مؤثر بوده و بدون ایجاد رکود اقتصادی شدید، رشد اقتصادی را محدود کرده‌اند. آینده همچنان نامشخص است و سیاست‌گذاران باید از تجربیات گذشته درس بگیرند تا در برابر تهدیدات تورمی آینده مقاوم باشند.

تعبیر یک افسانه اقتصادی: تورم خود به خود از بین می‌رود

در کشورهای ثروتمند، افزایش سالانه قیمت‌ها در کشورهای متوسط از اوج حدود ۱۰ درصد در اوایل سال ۲۰۲۲ به کمتر از ۳ درصد در حال حاضر کاهش یافته است. جالب اینکه این کاهش بدون رکودهای عمیق اقتصادی حاصل شده است. احتمالاً فدرال رزرو به زودی به بانک‌های مرکزی اروپا خواهد پیوست و نرخ بهره را کاهش خواهد داد، بازده اوراق قرضه از تابستان به شدت کاهش یافته و بازارهای سهام نگران کاهش رشد اقتصادی در ابتدای ماه اوت نیستند. اقتصاد آمریکا در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۴ بزرگ‌تر از پیش‌بینی‌هایی بود که پیش از شیوع بیماری کووید-۱۹ صورت گرفته بود.

سیاست انقباضی پولی معمولاً باعث کاهش رشد می‌شود و در دهه ۱۹۸۰ تورم را تنها پس از رکودهای عمیق فرو نشاند. فقدان آشکار آسیب‌های اقتصادی امروز باعث احیای یک افسانه خطرناک شده است: اینکه تورم به خودی خود از بین می‌رفت.

پل کروگمن از نیویورک تایمز حتی ادعا کرده که جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، در سخنرانی خود در جکسون هول، تورم را عمدتاً به اثرات گذرای همه‌گیری نسبت داده است و روایتی قدیمی را که بانکداران مرکزی در سال ۲۰۲۱ رها کرده بودند، دوباره زنده کرده است.

فدرال رزرو در آزمون آتش: نبرد با تورم و حفظ اعتبار

این دیدگاه نه تنها اقتصاد را به اشتباه تفسیر می‌کند، بلکه سخنرانی آقای پاول را نیز نادرست برداشت می‌کند.

آقای پاول گفت که “تورم بالا گذرا نبود.” مقالات ارائه شده در جکسون هول نشان دادند که افزایش نرخ بهره چه تأثیر خردکننده‌ای بر اعتبارات وام مسکن داشته و چگونه فدرال رزرو در خطر از دست دادن اعتبار خود به دلیل افزایش تورم قرار داشت. حتی پیش‌بینی‌کنندگانی که انتظار داشتند تورم ادامه یابد، فکر نمی‌کردند فدرال رزرو اقدام کند – به این معنی که آن‌ها به تعهد بانکداران مرکزی برای ثبات قیمت‌ها ایمان خود را از دست داده بودند. این انتظار که افزایش نرخ بهره اتفاق نخواهد افتاد، خطر بدتر شدن تورم را با کاهش نرخ واقعی تعدیل شده با تورم به همراه داشت.

بدون رکود می‌توان تورم را کنترل کرد؟

سیاست پولی لازم نیست برای کاهش رشد قیمت‌ها موجب رکود اقتصادی شود؛ بلکه فقط باید رشد اقتصادی را کمتر از آنچه که می‌توانست باشد، کندتر کند. این امر در آمریکا که رشد اقتصادی سریع بوده، تا حدی به دلیل افزایش مهاجرت، و کسری بودجه‌ای حدود ۷ درصد از تولید ناخالص داخلی که نرخ‌های بالاتر را خنثی کرده، دشوار است. با این حال، کاهش بازار کار از افت شدید در تعداد فرصت‌های شغلی و افزایش اندک در نرخ بیکاری مشهود است. در اروپا نیز، با وجود ضربات متعدد از جمله جنگ در اوکراین، قضاوت درباره علل این مشکلات دشوار است. اما افزایش نرخ بهره تأثیرات مشابهی در اروپا داشته است.

برخی استدلال کرده‌اند که سیاست انقباضی پولی تنها اعتبار ناملموسی را بازگردانده و سطح واقعی نرخ‌های بهره اهمیتی نداشته است. با این حال، قواعد کلی نشان می‌داد که نرخ‌های بهره آمریکا باید به سطح فعلی برسد، همان‌طور که اکونومیست در سال ۲۰۲۲ اشاره کرده بود. درست است که قیمت‌های انرژی و مواد غذایی باعث افزایش تورم کلی شده و سپس کاهش یافته است. اما در آمریکا، منطقه یورو و بریتانیا، افزایش نرخ بهره با افزایش تورم هسته‌ای که این قیمت‌های ناپایدار را حذف می‌کند، به خوبی تنظیم شده است.

آینده‌ای نامعلوم با تهدید تورم

ضروری است که سیاست‌گذاران درس‌های درستی از همه‌گیری بگیرند، با توجه به خطراتی که ممکن است در آینده با رویدادهای مشابه مواجه شوند. بسیاری از بانک‌های مرکزی در طولانی‌مدت به اهداف تورمی که در دهه ۱۹۹۰ در سراسر جهان به تصویب رسید، به طور تقریبی دست یافته‌اند. اما آن دوره‌ای بود که در آن شوک‌های عرضه نادر بودند و دولت‌های کشورهای ثروتمند به طور کلی محتاطانه عمل می‌کردند. امروزه جنگ‌های تجاری، گذار به انرژی سبز، همه‌گیری‌های بیشتر و بدهی‌های عمومی عظیم همگی تهدیدی برای ایجاد اختلالات تورمی هستند که بانک‌های مرکزی باید با آن‌ها مقابله کنند. بنابراین چگونگی پیروزی امروز بر تورم بالا اهمیت دارد. این فقط یک شانس نبود.

اقتصاد کلانپیشنهاد ویژه