کشف اکسیر حیات!
جهان صنعت نیوز – اکونومیست در سرمقاله این هفته خود با عنوان «داروهای همهکاره» به بررسی یکی از برترین داروهایی که طی چند دهه گذشته توسط انسان کشف شده است، پرداخت. داروهای GLP-1، که ابتدا برای دیابت و سپس برای چاقی استفاده شدند، اکنون به عنوان یکی از مؤثرترین دستههای دارویی برای بهبود بیماریهای قلبی، کلیوی و حتی آلزایمر و اعتیاد مطرح شدهاند. این داروها با کاهش التهاب و اثرگذاری بر گیرندههای بدن و مغز، نویدبخش بهبود سلامت بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان هستند. با وجود قیمت بالای کنونی و عوارض جانبی مانند تهوع و پانکراتیت، انتظار میرود با پیشرفت تحقیقات و کاهش هزینهها، استفاده از این داروها گستردهتر شده و تغییرات عمیقی در اقتصاد، صنعت و جامعه ایجاد کنند.
داروهای همهکاره
هر روز به نظر میرسد خبرهای هیجانانگیز بیشتری به گوش میرسد. ابتدا این داروها دیابت را هدف قرار دادند، سپس با تنها یک تزریق در هفته، چاقی را تحت کنترل درآوردند. اکنون مشخص شده است که این داروها برای درمان بیماریهای قلبی-عروقی و کلیوی موثر هستند و برای آلزایمر و اعتیاد نیز در حال آزمایش هستند. اگرچه هنوز در مراحل اولیه قرار داریم، اما آگونیستهای گیرنده GLP-1 تمام ویژگیهای لازم برای تبدیل شدن به یکی از موفقترین دستههای دارویی در تاریخ را دارا هستند. با ارزانتر و سادهتر شدن این داروها، انتظار میرود زندگی بیش از یک میلیارد نفر بهطور چشمگیری بهبود یابد و این تغییرات عمیقی بر صنعت، اقتصاد و جامعه خواهد گذاشت.
انقلاب سماگلوتاید: داروی معجزهآسا در نبرد جهانی با چاقی
در سه سالی که از تأیید استفاده از سِماگلوتاید برای درمان چاقی میگذرد، این دارو به شدت در آمریکا مورد توجه قرار گرفته است. پس از دههها تلاش ناموفق برای یافتن “داروهای معجزهآسا”، این داروها واقعاً مؤثر هستند. استفاده از این داروها محدود به اینفلوئنسرهای علاقهمند به ظاهر و سرمایهگذاران ثروتمند نیست؛ اکنون از هر هشت بزرگسال آمریکایی، یک نفر از داروهای GLP-1 استفاده کرده است. شرکت نُوو نوردیسک، سازنده سماگلوتاید با برندهای Ozempic برای دیابت و Wegovy برای کاهش وزن، و شرکت الی لیلی، سازنده تیرزپاتاید، که جایگزین مؤثرتری است، از سال ۲۰۲۱ تاکنون در مجموع حدود ۱ تریلیون دلار به ارزش بازار خود افزودهاند.
اکنون این تحول فراتر از آمریکا گسترش یافته است. با وجود اینکه بیش از دو پنجم مردم جهان دچار اضافه وزن یا چاقی هستند، تقاضا برای داروهای GLP-1 بسیار زیاد است. شرکتهای داروسازی در حال رقابت برای تولید نسخههای قرصی این داروها هستند که ارزانتر از تزریقات بوده و عوارض جانبی کمتری خواهند داشت. نسخههای ژنریک این داروهای قدیمیتر نیز وارد بازار شدهاند. سِماگلوتاید قرار است در سال ۲۰۲۶ در برزیل، چین و هند از ثبت اختراع خارج شود؛ در چین هشت داروی مشابه در دست تولید است. این مسئله به موقع است، زیرا با افزایش درآمدها در جهان در حال توسعه و سبک زندگی کمتحرکتر، اندازه دور کمر مردم به سرعت در حال رسیدن به سطح کشورهای غربی است.
سماگلوتاید و تیرزپاتاید؛ دارویی برای قلب، مغز و حتی مبارزه با اعتیاد؟
کنترل چاقی بسیار تاثیرگذار خواهد بود، اما داروهای GLP-1 وعدههای بیشتری دارند. مطالعات نشان دادهاند که بیماران چاقی که از سماگلوتاید استفاده میکنند، کمتر دچار حملات قلبی و سکته میشوند؛ و به شکل شگفتانگیزی این مزایا تا حد زیادی مستقل از میزان وزنی است که کاهش یافته است. تیرزپاتاید خواب آپنه را بهبود میبخشد. آزمایشات نشان دادهاند که آگونیستهای GLP-1 بیماریهای مزمن کلیوی در بیماران دیابتی را کاهش میدهند؛ و نشانههایی وجود دارد که این داروها ممکن است از کوچک شدن مغز و زوال شناختی در آلزایمر نیز جلوگیری کنند. مطالعات پروندههای پزشکی نشان داده است که این داروها ممکن است در درمان اعتیاد نیز کمک کنند؛ افرادی که در آمریکا از داروهای GLP-1 استفاده میکنند، کمتر در معرض اوردوز مواد افیونی یا سوءمصرف حشیش یا الکل قرار گرفتهاند. حتی محققان به طور آهسته درباره اثرات ضدپیری این داروها صحبت میکنند.
چگونه یک دسته از داروها میتوانند اینقدر مؤثر باشند؟
این داروها نه تنها در روده عمل میکنند، بلکه به گیرندههایی در سراسر بدن و مغز متصل میشوند. این داروها به نظر میرسد که التهاب را کاهش میدهند و با مکانیزمهایی که به میل و احساس پاداش مرتبط هستند، تعامل دارند. با هر کشف جدید، محققان بیشتر در حال درک نحوه عملکرد بیماریها و پیوندهای بین بدن و مغز هستند.
طبیعتاً نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد. اگرچه آگونیستهای GLP-1 برای دیابت به مدت ۲۰ سال استفاده شدهاند، اما برخی از یافتههای جدید بر اساس مطالعات مشاهدهای است و نیاز به تکمیل توسط آزمایشات تصادفی دارند. ممکن است بیماران مجبور باشند تمام عمر خود از این داروها استفاده کنند، و مزایای بلندمدت آنها هنوز به طور کامل مشخص نشده است.
اثرات منفی این داروی شگفت انگیز
این موضوع هزینهها را نیز نامشخص میکند. در حال حاضر، این داروها گران هستند: تیرزپاتاید بیش از ۵۰۰ دلار در ماه در آمریکا قیمتگذاری شده است. عوارض جانبی فوری آنها که میتواند شامل تهوع، پانکراتیت، اسهال و تحلیل عضلانی باشد، ممکن است ناخوشایند باشد؛ اثرات مصرف طولانیمدت آنها نیز نامعلوم است. برخی نگران هستند که زندگی روزمره به شدت پزشکی شود و اینکه آیا مردم با دانستن اینکه درمانی وجود دارد، در خوردن زیادهروی خواهند کرد یا خیر.
با این حال، با گذشت زمان، آزمایشها و نوآوریها، مزایا روشنتر خواهد شد و هزینهها کاهش خواهد یافت. عادات سالم و توصیههای بهداشتی عمومی همچنان مهم خواهند بود. اما پزشکان مدتهاست که ناامید شدهاند زیرا برای بسیاری از افراد چاق هیچ چیزی کارساز نبوده است. اگر این داروها به وعدههای اولیه خود عمل کنند، دریغ کردن چنین داروهایی از بیماران میتواند نامعقول و ظالمانه باشد. این داروها ممکن است برای اعتیاد نیز همان امیدواری را به همراه داشته باشند.
چشم انداز هیجان انگیز
اگر از دور به این ماجرا نگاه کنیم، چشمانداز هیجانانگیزی پیش رو داریم. در سال ۲۰۱۹، بیماریهای قلبی، سکته، دیابت، آلزایمر و بیماریهای کلیوی در میان ده علت اصلی مرگومیر جهانی بودند. تا سال ۲۰۵۰، با پیر شدن جمعیت جهان و بهبود مراقبتهای بهداشتی در کشورهای در حال توسعه، این بیماریها تأثیر بیشتری خواهند داشت. سال گذشته بیش از ۱۰۰ هزار آمریکایی در اثر اوردوز مواد افیونی جان خود را از دست دادند و ۱۸۰ هزار نفر بر اثر مصرف الکل جان باختند.
برای بیماران، استفادههای جدید از داروهای GLP-1 به معنای زندگی طولانیتر، سالمتر، مولدتر و حتی شادتر خواهد بود. در دنیای فراوانی، مردم حتی با علم به اینکه رفتارشان در درازمدت مضر است، تسلیم امیال خود میشوند. اگرچه آگونیستهای GLP-1 ممکن است لذت آنی را کاهش دهند، اما نوید پایان امیال مداوم و بهبود سلامت طولانیمدت را میدهند.
آیا داروهای GLP-1 میتوانند اقتصاد جهانی را دگرگون کنند؟
هزینه کل تجویز این داروها ممکن است بسیار زیاد باشد. اما برای دولتها این داروها برخی از هزینههای دیگر را کاهش میدهند: هزینه مستقیم درمان چاقی تنها در آمریکا سالانه ۲۶۰ میلیارد دلار است؛ سوءمصرف مواد بار سنگینی بر سیستم قضایی دارد. دولت ممکن است درآمد کمتری از مالیات بر الکل کسب کند، اما درآمد مالیات بر درآمد افزایش خواهد یافت زیرا نیروی کار سالمتر میشود.
همانطور که قرصهای ضدبارداری به زنان کمک کرد تا در تحصیل و کار فعالتر باشند، داروهای GLP-1 نیز ممکن است با افزایش بهرهوری و آزادی، تغییرات اقتصادی و اجتماعی عمیقی را به همراه داشته باشند. برخی از مدلهای کسبوکار ممکن است دگرگون شوند. اگر میل کنترل شود، شرکتهای فستفود، تبلیغکنندگان و حتی موادفروشان ممکن است تمرکز خود را از کمیت به کیفیت تغییر دهند. هنجارهای اجتماعی میتوانند تغییر کنند. در غرب، لاغری به عنوان ایدهآل زیبایی تلقی میشود، زیرا برای بسیاری دستیابی به آن دشوار است، در حالی که افراد چاق با تبعیض و دستمزد کمتر مواجه میشوند. اگر لاغری آسانتر شود، این وضعیت ممکن است تغییر کند. چاقی و اعتیاد کمتر به عنوان ضعف اخلاقی تلقی خواهند شد و بیشتر به عنوان بیماریهایی که میتوان درمان کرد. انقلاب GLP-1 تازه آغاز شده و نوید آن بسیار وسوسهانگیز است.
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :