اصفهان و تهران در محاصره فرونشست
فرونشست زمین در ایران به بحران جدی تبدیل شده و با تهدیدی روزافزون، اماکن تاریخی و تاسیسات اساسی را در اصفهان، شیراز، تهران و سایر شهرها به خطر انداخته است.
جهان صنعت نیوز – بحران فرونشست زمین در ایران، با تخریب زیرساخت‌ها و اماکن تاریخی به چالشی جدی تبدیل شده و نرخ بالای این پدیده در اصفهان، تهران و شیراز از زنگ خطر بزرگ‌تری حکایت دارد. برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی و خشکسالی سبب شده است که در مناطق مختلف ایران، از جمله مناطق شمالی کشور، شاهد رشد فرونشست زمین باشیم؛ موضوعی که در صورت عدم مدیریت موثر، تا پنج سال آینده به بحران فراگیرتری منجر خواهد شد.
بحران فرونشست در ایران؛ تهدیدی جدی برای زیرساخت‌ها و اماکن تاریخی
فرونشست زمین به‌عنوان یک بحران زیست‌محیطی جدی، ایران و دیگر نقاط جهان را تحت تاثیر قرار داده و برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی مهم‌ترین علت این پدیده محسوب می‌شود. در حال حاضر، برخی از مراکز حساس و تاریخی در ایران، از جمله ورزشگاه نقش جهان، میدان نقش جهان، فرودگاه اصفهان، مناطقی از شیراز و شهرهای مختلف تهران و کرج تحت تاثیر فرونشست قرار گرفته‌اند، اما تاکنون اقدامات موثری در این زمینه صورت نگرفته است.
آمار نگران‌کننده در اصفهان
تحقیقات مشاوران شهری نشان می‌دهد که فرونشست در اصفهان به سطوح نگران‌کننده‌ای رسیده است؛ به طوری که سالانه برخی از نقاط این استان تا ۱۸ سانتی‌متر دچار فرونشست می‌شوند. مناطق مرکزی اصفهان به شدت تحت تاثیر این پدیده قرار گرفته و نتایج تحقیقات حاکی از وجود “پنج سال حیاتی” برای کنترل این بحران است. محدودیت مصرف آب کشاورزی و ایجاد شرایط نفوذپذیری آب سطحی به سفره‌های زیرزمینی می‌تواند مانع گسترش این بحران شود. با این حال، بدون مدیریت بحران و کاهش مصرف آب، چهار تهدید ثانویه در انتظار این استان خواهد بود.
تهدید زیرساخت‌ها و آثار تاریخی اصفهان
با گسترش فرونشست در اصفهان، زیرساخت‌های شهری و برخی آثار تاریخی در معرض خطر جدی قرار دارند. طبق گزارشات، ۳۸۵ مرکز آموزشی و ۲۸۰ مسجد، از جمله بناهای تاریخی میدان نقش جهان در پهنه فرونشست واقع شده‌اند و نشانه‌های ترک و شکاف در این مناطق به وضوح قابل مشاهده است. این تهدید به دلیل ادامه مصرف منابع آب زیرزمینی و افزایش شکاف‌های زمین در شمال اصفهان شدت گرفته است و در صورتی که به موقع اقدام نشود، این آثار فرهنگی و میراثی در معرض خطر نابودی قرار خواهند گرفت.
بحران فرونشست در سایر استان‌ها
فرونشست به دیگر استان‌های کشور نیز سرایت کرده است. در استان‌هایی چون تهران، شیراز و مشهد، با ادامه برداشت آب‌های زیرزمینی، شاهد افزایش شدت فرونشست زمین هستیم. به گفته کارشناسان، مناطق ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۱۰ و ۱۱ تهران، مناطقی در شمال غرب مشهد و منطقه ۷ شیراز بیشترین تاثیر را از این پدیده پذیرفته‌اند. شدت فرونشست در استان‌های تهران و فارس به طور قابل توجهی بالاتر از سایر مناطق است و برخی مناطق مانند رفسنجان و بهرمان با فرونشستی بیش از ۳۸ سانتی‌متر در سال، وضعیت بسیار خطرناکی را تجربه می‌کنند.
افزایش فعالیت گسل‌ها؛ تهدیدی مضاعف
به گفته مهدی زارع، زلزله‌شناس، فرونشست زمین نه تنها باعث تخریب سطحی مناطق شهری می‌شود بلکه به گسل‌های زلزله نیز فشار مضاعفی وارد می‌کند و احتمال وقوع زلزله‌های زودهنگام را افزایش می‌دهد. با افزایش برداشت آب‌های زیرزمینی، گسل‌های تهران و اطراف آن، نظیر دشت‌های ورامین و شهریار، تحرک بیشتری نشان می‌دهند که این موضوع در آینده می‌تواند تعداد زلزله‌ها را افزایش دهد و ساکنان این مناطق را در معرض تهدیدات جدی‌تری قرار دهد.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهلینک کوتاه :