خورشید ایران، در سایه کندی توسعه

جهان صنعت نیوز – ایران با داشتن ۳۰۰ روز آفتابی در سال و فراهم بودن زیرساخت‌های لازم، هنوز نتوانسته تولید برق خورشیدی خود را به بیش از ۸۰۰ مگاوات برساند، در حالی که کشورهای همسایه با سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر به پیشرفت‌های قابل توجهی دست یافته‌اند. مشکلاتی همچون عدم مالکیت قطعی زمین و قیمت‌های غیررقابتی برق باعث شده که سرمایه‌گذاران تمایلی به توسعه نیروگاه‌های خورشیدی نداشته باشند. این در حالی است که سایر کشورها با اجرای پروژه‌های مشترک و سرمایه‌گذاری‌های سنگین، سهم قابل توجهی از نیاز انرژی خود را از طریق مزارع خورشیدی تامین می‌کنند.

رشد جهانی مزارع خورشیدی؛ ایران از قافله عقب مانده است

توسعه مزارع خورشیدی در جهان با سرعت بالایی پیش می‌رود و کشورهای بسیاری از جمله همسایگان ایران، پروژه‌های عظیمی را در این حوزه آغاز کرده‌اند. ایران نیز با دارا بودن زیرساخت‌های لازم و ۳۰۰ روز آفتابی در سال، فرصت مناسبی برای تولید انرژی خورشیدی دارد، اما میزان تولید برق خورشیدی در کشور هنوز از ۸۰۰ مگاوات فراتر نرفته است. این در حالی است که کشورهای همسایه مانند عربستان، ترکیه و قطر با سرمایه‌گذاری‌های کلان به دنبال جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر هستند.

سرمایه‌گذاری‌های عظیم همسایگان ایران در انرژی‌های تجدیدپذیر

کشورهای همسایه ایران سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی در حوزه انرژی خورشیدی انجام داده‌اند. عربستان سعودی با همکاری شرکت‌های خورشیدی چین و با صرف بودجه‌ای بالغ بر ۳ میلیارد دلار، به دنبال افزایش تولید نیروی تجدیدپذیر خود است. ترکیه نیز با استفاده از پتانسیل آفتابی مناطق جنوب شرقی آناتولی، ۱۲ گیگاوات برق خورشیدی تولید می‌کند که ۶ درصد از برق این کشور را تامین می‌کند. قطر نیز با ساخت نیروگاه الخرسعه که شامل بیش از ۱.۸ میلیون پنل خورشیدی است، معادل ۱۰ درصد از نیاز الکتریکی خود در اوج مصرف را تامین می‌کند.

ورود قطر به پروژه‌های انرژی خورشیدی در عراق

قطر علاوه بر فعالیت‌های داخلی، در پروژه‌های بین‌المللی نیز حضور دارد. این کشور به‌تازگی با شرکت «توتال انرژی» فرانسه برای ساخت یک مزرعه خورشیدی بزرگ در جنوب عراق به توافق رسیده است. این مزرعه، که قرار است بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ به بهره‌برداری برسد، توان تامین برق ۳۵۰ هزار خانه در بصره را خواهد داشت و وابستگی عراق به گاز برای تولید برق را کاهش خواهد داد.

چالش‌های پیش روی انرژی خورشیدی در ایران

با وجود اینکه ایران نیز هدف‌گذاری کرده تا ۱۲ هزار مگاوات برق از منابع تجدیدپذیر مانند انرژی بادی و خورشیدی تولید کند، اما به دلیل کندی توسعه در این بخش، هنوز پیشرفت قابل توجهی مشاهده نمی‌شود. هاشم اورعی، رییس انجمن انرژی‌های بادی، می‌گوید: «با ادامه روند کنونی، دستیابی به ظرفیت ۱۰ هزار مگاواتی ممکن است ۲۰۰ سال به طول بیانجامد.» وی به چالش‌های سرمایه‌گذاران نیز اشاره می‌کند و معتقد است که عدم قطعیت در واگذاری زمین و قیمت‌های غیررقابتی برق، اصلی‌ترین موانع بر سر راه توسعه انرژی خورشیدی در ایران هستند.

مشکلات زمین و قیمت‌های غیررقابتی برق

یکی از مسائل مهم در مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، مسئله زمین است. داود مددی، رییس هیات‌مدیره انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر، معتقد است که به دلیل واگذاری موقت زمین، بسیاری از سرمایه‌گذاران از ورود به این حوزه خودداری می‌کنند و خواستار حل این مشکل هستند. علاوه بر این، قیمت‌های غیررقابتی برق و بدهی‌های انباشته دولت به پیمانکاران برق، جذابیت سرمایه‌گذاری در بخش تجدیدپذیر را کاهش داده است و بر زیان سرمایه‌گذاران افزوده است.

راه‌حل‌های پیشنهادی برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر

پیام باقری، رییس سندیکای صنعت برق، معتقد است اولین گام برای جذب سرمایه‌گذار، خروج دولت و وزارت نیرو از بازار برق است. وی تاکید می‌کند که دولت باید به جای رقابت با بخش خصوصی، بر نظارت بر این حوزه تمرکز کند. همچنین باقری بر لزوم شفافیت و ارائه تصویر واقعی از صنعت برق تاکید دارد و معتقد است که قیمت‌گذاری واقعی برق می‌تواند به حل بسیاری از مشکلات و تسریع سیاست‌گذاری‌ها کمک کند. او همچنین بر ایجاد سازوکاری برای تسویه به‌موقع مطالبات پیمانکاران تاکید می‌کند تا با پرداخت به موقع، مشکلات شرکت‌های کوچک و متوسط نیز کاهش یابد.

اخبار برگزیدهنفت و پتروشیمی