چگونه میتوان اختلال کمتوجهی-بیشفعالی (ADHD) را بدون دارو مدیریت کرد؟
افزایش تشخیص ADHD در جهان و ارائه راهکارهای جایگزین دارویی برای مدیریت بهتر این اختلال در حال بررسی است.
جهان صنعت نیوز – اختلال کمتوجهی-بیشفعالی (ADHD) که با علائمی مانند بیتوجهی، بیشفعالی و تکانشگری شناخته میشود، اکنون در بسیاری از کشورها با سرعت بیشتری در کودکان و بزرگسالان تشخیص داده میشود. این افزایش به دلیل آگاهی بیشتر از علائم و تأثیرات آن بهویژه در زنان و دختران است. در حالی که داروها برای مدیریت ADHD موثر هستند، متخصصان راهکارهای غیر دارویی مانند محیطهای حمایتی و سازگار با نیازهای افراد را به عنوان جایگزین یا مکمل درمان پیشنهاد میکنند. این تغییر رویکرد با هدف ارائه کمکهای مؤثرتر و با توجه به تفاوتهای فردی در تفکر و رفتار صورت میگیرد.
ADHD؛ اختلالی با افزایش سریع تشخیصها در کودکان و بزرگسالان
اختلال کمتوجهی-بیشفعالی (ADHD) یکی از اختلالات روانشناختی است که در آن فرد با مشکلاتی در تمرکز، بیشفعالی و تکانشگری مواجه است. این وضعیت بهویژه در جوامع امروزی با افزایش حواسپرتی ناشی از عوامل محیطی، پیچیدهتر و سختتر شده است. بسیاری از افراد مبتلا به ADHD توصیف میکنند که گویی درون یک دستگاه پینبال با دهها توپ قرار دارند و افکارشان در ذهنشان بهطور همزمان در حال برخورد و درگیری هستند. این اختلال منجر به از دست رفتن تمرکز و اختلال در کارهای روزمره، از دست دادن روابط و حتی افزایش اضطراب و افسردگی میشود.
روند رو به رشد تشخیصهای ADHD در جوامع جهانی
با توجه به آمارها، میزان تشخیص ADHD در میان کودکان و بزرگسالان در کشورهای مختلف با سرعت در حال افزایش است. در ایالات متحده، سهم افرادی که در کلینیکها و بیمارستانها به تازگی با ADHD تشخیص داده شدهاند، بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲، حدود ۶۰ درصد افزایش داشته است. در انگلستان نیز، تجویز داروهای ADHD توسط خدمات بهداشت ملی طی سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ دو برابر شده است. این آمارها نشاندهنده افزایش آگاهی و توجه بیشتر به این اختلال در بین متخصصان و جامعه است.
عوامل مؤثر بر افزایش تشخیصها و تأثیرات آن بر زنان و دختران
یکی از دلایل اصلی افزایش تشخیص ADHD، شناسایی بهتر علائم در زنان و دختران است. دختران مبتلا به ADHD معمولاً تمایل دارند که علائم خود را پنهان یا به اصطلاح «ماسک» کنند، مسئلهای که سالها در تحقیقات ADHD نادیده گرفته شده است. همچنین، بسیاری از علائم ADHD در زنان و مردان بالغ به شکل متفاوتی ظاهر میشود؛ فعالیت بیش از حد جسمی کودکان مبتلا به ADHD ممکن است در بزرگسالی به بیقراری ذهنی و مشکلاتی مانند اضطراب تبدیل شود که تشخیص را چالشبرانگیز میکند.
تغییرات محیطی و راهکارهای جایگزین برای مدیریت ADHD
اگرچه داروها میتوانند در مدیریت علائم ADHD موثر باشند، برخی متخصصان بر این باورند که رویکردهای غیر دارویی، مانند تغییر محیط و ایجاد ساختارهای حمایتی، میتوانند تأثیر بسزایی در بهبود کیفیت زندگی افراد داشته باشند. پژوهشها نشان دادهاند که تغییرات مثبت در محیط زندگی، مانند ایجاد یک محیط حمایتی در خانواده یا مدرسه، میتواند عملکرد تحصیلی و رفتاری کودکان مبتلا به ADHD را بهبود بخشد. همچنین، در محیطهای کاری، انعطاف در انتخاب ساعات کار و امکان انجام وظایف از خانه، میتواند به افراد بزرگسال مبتلا به ADHD کمک کند تا بهرهوری و تمرکز خود را افزایش دهند.
آیا ADHD یک اختلال است یا بخشی از تنوع نورولوژیکی؟
در سالهای اخیر، برخی متخصصان به این نتیجه رسیدهاند که شاید بهتر باشد ADHD را نه بهعنوان یک اختلال، بلکه بهعنوان بخشی از طیف گسترده تنوع نورولوژیکی در نظر گرفت. آنها معتقدند که این اختلال ممکن است تنها یک نقطه در طیف وسیعی از شیوههای متفاوت تفکر و رفتار باشد که همگی در واقع طبیعی هستند. این دیدگاه باعث شده است که مداخلات و راهکارهای غیر دارویی مانند تقویت محیط حمایتی و ابزارهای مدیریت زندگی روزمره، برای افراد مبتلا به ADHD مورد توجه بیشتری قرار گیرد.
چالشهای تشخیص و ضرورت استفاده از رویکردهای جایگزین
تشخیص ADHD همچنان با چالشهایی روبروست، چرا که این اختلال را نمیتوان بهراحتی با یک معیار واحد سنجید. وابستگی تشخیص به معیارهای ذهنی باعث میشود که گاهی اوقات علائم آن در دختران و بزرگسالان نادیده گرفته شود. به همین دلیل، برخی دانشمندان پیشنهاد میکنند که با توجه به مشکلات شناختی، رفتاری و احساسی خاص هر فرد، کمکهای بیشتری بدون نیاز به برچسبهای تشخیصی فراهم شود.
آیا مداخلات محیطی میتوانند جایگزین دارو شوند؟
تاکنون، مشخص نیست که آیا مداخلات محیطی به تنهایی میتوانند به موفقیت داروها برسند، اما ممکن است برای بسیاری از افرادی که به دلیل شرایط محیطی به داروهای ADHD روی آوردهاند، یک گزینه مناسب باشند. تنظیمات مدرسه و محیط کار که به نیازهای افراد مبتلا به ADHD توجه دارند، میتواند بهطور قابل توجهی به آنها در افزایش تمرکز و بهبود عملکرد کمک کند.
اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیدهلینک کوتاه :