طرح اصلاح قانون مهریه؛ احیای حقوق زنان یا چالش جدید در قانون؟!

جهان صنعت نیوز – طرح اصلاح قانون مهریه که شامل حبس‌زدایی و قضازدایی است، در مجلس تصویب شده و اکنون در مرحله اجرا قرار دارد. این قانون علاوه بر تعیین هزینه‌هایی برای ثبت مهریه‌های سنگین، امکان دریافت مهریه از طریق اداره ثبت بدون نیاز به طی مراحل دادرسی را فراهم می‌کند و پرداخت حق ثبت مهریه را میان زوجین تقسیم می‌کند.

آغاز اجرای طرح اصلاح قانون مهریه

از ابتدای مهرماه، طرح اصلاح قانون مهریه براساس ماده ۱۳۷ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به اجرا درآمده است. این طرح دو محور اصلی «حبس‌زدایی» و «قضازدایی» را دنبال می‌کند. به موجب این قانون، مردان دیگر به دلیل مهریه زندانی نمی‌شوند و زنان نیز می‌توانند بدون طی مراحل دادرسی، مهریه خود را از طریق بخش اجراییات دادگاه خانواده مطالبه کنند.

در صورتی که مرد توانایی مالی داشته باشد، دارایی‌های وی توقیف و به عنوان مهریه به زن پرداخت می‌شود. در غیر این صورت، پرداخت مهریه به‌صورت اقساطی انجام خواهد شد.

تعیین حق ثبت برای مهریه‌های سنگین

یکی از مهم‌ترین تغییرات این قانون، تعیین «حق ثبت» برای مهریه‌های بالاتر از ۱۴ سکه است. این حق ثبت، که براساس ارزش مهریه محاسبه می‌شود، با هدف جلوگیری از ثبت مهریه‌های سنگین طراحی شده است. مطابق این قانون:

• مهریه تا ۱۴ سکه مشمول حق ثبت نمی‌شود.
• مهریه بین ۱۴ تا ۱۰۰ سکه: چهار دهم درصد قیمت سکه‌ها.
• مهریه بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ سکه: ۲ درصد قیمت سکه‌ها.
• مهریه بیش از ۲۰۰ سکه: ۱۵ درصد قیمت سکه‌ها.

این هزینه میان عروس و داماد به صورت مساوی تقسیم شده و به صندوق «تهیه جهیزیه برای افراد نیازمند» واریز می‌شود. این موضوع نگرانی‌هایی را در میان خانواده‌ها ایجاد کرده است که چرا باید هزینه‌های خیرخواهانه از زوجین دریافت شود.

هزینه دادرسی برای اجرای مهریه

اجرای مهریه از طریق اداره ثبت، کم‌هزینه‌تر از مسیر دادرسی است. هزینه دادرسی برای مهریه براساس مبلغ تعیین‌شده، بین ۲.۵ تا ۵.۵ درصد مبلغ مهریه محاسبه می‌شود. از سوی دیگر، هزینه اجرای مهریه در اداره ثبت نیم‌عشر دولتی، معادل یک‌بیستم کل مبلغ مهریه است. این هزینه در اداره ثبت تنها در پایان فرایند و در صورت تأخیر زوج در پرداخت، دریافت می‌شود.

با این حال، در روش دادگاه، زوجه باید هزینه دادرسی را از ابتدا بپردازد. در صورت عدم توانایی مالی، زن می‌تواند درخواست اعسار ارائه دهد تا از پرداخت این هزینه‌ها معاف شود.

پیشنهاد جایگزین: شروط ضمن عقد به جای مهریه سنگین

به‌جای تعیین مهریه‌های سنگین، زنان می‌توانند شروط ضمن عقد را در سند ازدواج قید کنند. این شروط که با توافق زوجین قابل ثبت است، تضمین‌های حقوقی مناسبی به زنان می‌دهد. از جمله شروط مهم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. حق طلاق: زن می‌تواند حق طلاق را به‌عنوان شرط ضمن عقد دریافت کند، که این وکالت بلاعزل خواهد بود.
2. اجازه خروج از کشور: این شرط امنیت ذهنی زن را تضمین می‌کند و از مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری می‌کند.
3. حق ادامه تحصیل و اشتغال: زنان می‌توانند حق تحصیل و اشتغال را در سند ازدواج ثبت کنند.
4. انتقال تا نصف دارایی زوج: در صورت طلاق، زن می‌تواند تا نصف اموال مرد را به دست آورد.
5. حق انتخاب محل سکونت: زن می‌تواند حق انتخاب مسکن و شهر محل زندگی را به عنوان شرط ضمن عقد ثبت کند.
6. خودداری از ازدواج مجدد زوج: این شرط مرد را از ازدواج مجدد بدون رضایت زن منع می‌کند.
7. حق حضانت فرزندان: زوجین می‌توانند توافق کنند که حضانت فرزندان پس از جدایی چگونه تعیین شود.

این شروط به زنان کمک می‌کند تا حقوق خود را بدون نیاز به مهریه‌های سنگین تضمین کنند.

اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیده