صد شوک تورمی؛ هفت حقیقت کلیدی برای مهار تورم
گزارش صندوق بین‌المللی پول با بررسی ۱۰۰ دوره تورمی در ۵۶ کشور از دهه ۱۹۷۰، هفت حقیقت کلیدی برای مهار تورم ارائه کرده است؛ از تأثیر سیاست‌های پولی سختگیرانه و کنترل نرخ ارز تا هزینه‌های کوتاه‌مدت اقتصادی که در بلندمدت منجر به ثبات و رشد پایدار می‌شود.
محمد اصغرزاده-جهان صنعت نیوز: تورم، یکی از چالش‌های پایدار و پیچیده اقتصاد جهانی، بار دیگر به‌عنوان موضوعی اساسی در گزارش صندوق بین‌المللی پول (IMF) در مرکز توجه قرار گرفته است. این گزارش که در سپتامبر ۲۰۲۳ منتشر شده، به بررسی و تحلیل ۱۰۰ دوره تورمی بزرگ در ۵۶ کشور از دهه ۱۹۷۰ پرداخته است. پژوهش مذکور با بازنگری دوره‌های بحرانی نظیر شوک‌های نفتی ۱۹۷۳ و ۱۹۷۹ تلاش می‌کند به سه پرسش کلیدی پاسخ دهد:
۱. مدت زمان لازم برای بازگشت تورم به سطح پیش از شوک چقدر بوده است؟
۲. چه سیاست‌هایی در مهار تورم موفق عمل کرده‌اند؟
۳. این سیاست‌ها چه تأثیری بر رشد اقتصادی و اشتغال داشته‌اند؟
این تحقیق به سیاست‌گذاران دیدگاهی جامع و عملی برای مقابله با تورم ارائه کرده و هفت حقیقت کلیدی را شناسایی کرده است که به‌عنوان راهنمایی ارزشمند در این مسیر دشوار عمل می‌کند.
حقیقت اول: تورم ماندگار است، به‌ویژه پس از شوک‌های تجاری
بر اساس این مطالعه، شوک‌های تجاری مانند افزایش قیمت نفت، موجب ایجاد تورم‌های ماندگار و بلندمدت شده‌اند. در کمتر از ۶۰ درصد از موارد، تورم توانسته ظرف پنج سال به سطح پیش از شوک بازگردد. حتی در این موارد نیز، بازگشت به شرایط عادی به‌طور میانگین بیش از سه سال به طول انجامیده است. این یافته نشان می‌دهد که برای کنترل تورم، سیاست‌های پایدار و مستمر ضروری هستند.
حقیقت دوم: «جشن‌های زودهنگام» و بازگشت تورم
یکی از چالش‌های مهم در دوره‌های تورمی، توقف زودهنگام سیاست‌های ضدتورمی است. در حدود ۹۰ درصد از مواردی که تورم دوباره افزایش یافته یا همچنان بالا باقی مانده است، کاهش اولیه تورم رخ داده اما به دلیل سیاست‌های نیمه‌کاره یا بازگشت شوک‌های خارجی، تورم مجدداً اوج گرفته است. این یافته بر اهمیت تداوم و سخت‌گیری در اجرای سیاست‌ها تأکید می‌کند.
حقیقت سوم: سیاست‌های پولی سختگیرانه، کلید اصلی مهار تورم
مطالعات نشان می‌دهد که کشورهایی که در مهار تورم موفق بوده‌اند، از سیاست‌های پولی سختگیرانه بهره گرفته‌اند. در این کشورها، نرخ بهره واقعی کوتاه‌مدت به‌طور میانگین یک درصد افزایش یافته است. در مقابل، کشورهایی که سیاست‌های انبساطی اتخاذ کرده‌اند، با افزایش فشارهای تورمی مواجه شده و نتوانسته‌اند تورم را کنترل کنند.
حقیقت چهارم: ثبات و پیوستگی در سیاست‌گذاری
ثبات در سیاست‌گذاری پولی یکی دیگر از عوامل کلیدی موفقیت در مهار تورم است. کشورهایی که سیاست‌های سختگیرانه را به‌طور مستمر و بدون تغییرات شدید دنبال کرده‌اند، توانسته‌اند تورم را مهار کنند. این ثبات، مانع از تغییرات ناگهانی در نرخ بهره یا رشد پولی شده و موجب ایجاد اعتماد در بازارها شده است.
حقیقت پنجم: کنترل نرخ ارز اسمی
حفظ پایداری نرخ ارز اسمی یکی دیگر از عوامل موفقیت در کاهش تورم بوده است. کشورهایی که از کاهش شدید ارزش پول ملی خود جلوگیری کرده‌اند و سیاست تثبیت نرخ ارز را دنبال کرده‌اند، توانسته‌اند اثرات منفی شوک‌های خارجی را بهتر مدیریت کنند. این موضوع بر اهمیت هماهنگی بین سیاست‌های ارزی و پولی تأکید دارد.
حقیقت ششم: مهار رشد اسمی دستمزدها
کاهش نرخ رشد دستمزدهای اسمی به‌عنوان ابزاری مؤثر در کنترل تورم معرفی شده است. کشورهایی که موفق به مهار رشد اسمی دستمزدها شده‌اند، توانسته‌اند فشارهای تورمی را کاهش دهند، بدون اینکه تأثیر منفی بر رشد واقعی دستمزدها داشته باشند. این استراتژی به‌ویژه در کشورهایی با بازار کار پویا کارآمد بوده است.
حقیقت هفتم: تأثیر کوتاه‌مدت بر رشد اقتصادی، اما بدون زیان بلندمدت
هرچند سیاست‌های سختگیرانه پولی و مالی در کوتاه‌مدت منجر به کاهش رشد اقتصادی شده‌اند، اما در بلندمدت به دلیل ثبات اقتصاد کلان و اعتبار سیاست‌ها، این کشورها از مزایای بیشتری بهره‌مند شده‌اند. این یافته نشان می‌دهد که هزینه‌های کوتاه‌مدت این سیاست‌ها در برابر مزایای بلندمدت آن قابل قبول است.
نتیجه‌گیری: مسیری دشوار، اما ضروری
گزارش صندوق بین‌المللی پول تأکید می‌کند که کنترل تورم به سیاست‌گذاری‌های دقیق، هماهنگ و مستمر نیاز دارد. هرچند این مسیر پرهزینه و دشوار است، اما دستاوردهای بلندمدت آن شامل ثبات اقتصادی، رشد پایدار و افزایش اعتبار بین‌المللی، ارزش تلاش‌های انجام‌شده را دارد. این هفت حقیقت به‌عنوان نقشه راهی برای سیاست‌گذاران در مواجهه با چالش‌های اقتصادی، از اهمیت بسیاری برخوردار است.
اقتصاد کلانپیشنهاد ویژه
لینک کوتاه :