اروپا قدرت صنعتی خود را از دست می‌دهد؟
مایکل اسپنس، برنده نوبل اقتصاد، در تحلیل خود از وضعیت اقتصادی آلمان تأکید می‌کند که این کشور برای حفظ جایگاه خود در زنجیره تأمین جهانی، نیازمند تحول دیجیتال است، اما ضعف سیاست‌های اتحادیه اروپا و چالش‌های داخلی، مانعی جدی در این مسیر محسوب می‌شود.
جهان صنعت نیوز – مایکل اسپنس، اقتصاددان برجسته و برنده نوبل، در یادداشتی درباره آینده اقتصادی آلمان در سال ۲۰۲۵، از کاهش رشد بهره‌وری، افزایش هزینه‌های انرژی، افت صادرات و بحران نیروی کار به‌عنوان عوامل اصلی ضعف اقتصادی این کشور یاد می‌کند. او معتقد است که آلمان برای بازگشت به مسیر رشد، باید در خط مقدم تحول دیجیتال قرار گیرد، اما تحقق این هدف بدون همکاری با اتحادیه اروپا دشوار خواهد بود. وابستگی شدید به صادرات و افزایش رقابت خارجی، به‌ویژه در صنایع خودروسازی و ماشین‌آلات، چالش‌هایی جدی برای این اقتصاد صنعتی ایجاد کرده است. علاوه بر این، سیاست‌های نظارتی اتحادیه اروپا در زمینه فناوری دیجیتال، مانع پیشرفت آلمان در حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی و پردازش ابری شده است. اسپنس تأکید دارد که تنها راه‌حل، تغییر ساختار اقتصادی، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های دیجیتال و ایجاد سیاست‌های مهاجرتی مناسب برای جذب نیروی متخصص است.
چالش‌های اقتصادی آلمان در ۲۰۲۵؛ نیاز فوری به تحول دیجیتال
مایکل اسپنس، برنده جایزه نوبل اقتصاد و استاد بازنشسته دانشگاه استنفورد، در یادداشتی به تحلیل وضعیت اقتصادی آلمان در سال ۲۰۲۵ پرداخته و تأکید کرده است که این کشور برای حفظ جایگاه خود در اقتصاد جهانی، به تحول دیجیتال نیاز دارد. به گفته او، چالش‌های داخلی و ضعف سیاست‌های اتحادیه اروپا، روند این تحول را دشوار کرده است.
آلمان، دوباره «مرد بیمار اروپا»؟
آلمان که یک‌بار در دهه ۱۹۹۰ «مرد بیمار اروپا» نامیده شد، اکنون بار دیگر با کاهش رشد اقتصادی و رکود مواجه شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که کندی رشد بهره‌وری، افزایش قیمت انرژی پس از جنگ اوکراین و کاهش تقاضا برای صادرات، از عوامل کلیدی این ضعف اقتصادی هستند. از طرفی، صنعت آلمان که به‌شدت وابسته به صادرات است، با کاهش رشد جهانی و افزایش رقابت در حوزه‌هایی مانند خودروسازی و ماشین‌آلات صنعتی، به‌شدت آسیب دیده است.
بحران نیروی کار و چالش‌های جمعیتی
مانند بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، آلمان با بحران نیروی کار نیز روبه‌رو است. نرخ باروری این کشور ۱.۳۵ فرزند به ازای هر زن است که بسیار پایین‌تر از حد جایگزینی ۲.۱ محسوب می‌شود. این مسئله، همراه با افزایش طول عمر، فشار زیادی بر سیستم‌های تأمین اجتماعی و بهداشت وارد کرده است. در حال حاضر، تعداد نیروی کار آلمان در حدود ۴۴ میلیون نفر ثابت مانده است و اگر تغییرات جدی در سیاست‌های مهاجرتی یا مشارکت نیروی کار ایجاد نشود، این رقم در دهه آینده کاهش خواهد یافت.
تجربه اصلاحات دهه ۲۰۰۰ و نیاز به تغییر ساختار اقتصادی
در دهه ۱۹۹۰، آلمان با چالش‌هایی مشابه روبه‌رو شد، اما با اجرای اصلاحات اقتصادی و همکاری بین دولت، صنعت و نیروی کار، توانست جایگاه خود را در اقتصاد جهانی تثبیت کند. یکی از راهکارهای آن دوران، انتقال بخش‌هایی از تولید به کشورهای ارزان‌تر اروپای شرقی و تمرکز بر بخش‌های با ارزش‌افزوده بالا در زنجیره تأمین جهانی بود. اسپنس تأکید می‌کند که تکرار این موفقیت امروز مستلزم آن است که آلمان در خط مقدم تحول دیجیتال قرار گیرد.
بازارهای دیجیتال و نقش اتحادیه اروپا
آلمان ظرفیت‌های بالایی در زمینه نوآوری و فناوری دارد. شرکت‌هایی مانند بیون‌تک که در زمینه واکسن و درمان سرطان پیشرو است، و ۴۶ استارتاپ یونیکورن (استارتاپ‌های با ارزش بالای یک میلیارد دلار) نشان می‌دهند که این کشور پتانسیل بالایی در فناوری دیجیتال دارد. اما مشکل اصلی، عدم یکپارچگی در سیاست‌های اتحادیه اروپا است.
تحول دیجیتال معمولاً در بازارهای یکپارچه و بزرگ با سرعت بیشتری رخ می‌دهد، زیرا بازگشت سرمایه‌گذاری‌های اولیه در نوآوری، زمانی که بازار هدف گسترده‌تر باشد، بیشتر خواهد بود. به همین دلیل، آلمان بدون همکاری با اتحادیه اروپا، نمی‌تواند در این مسیر پیشرفت کند.
شکاف فناوری دیجیتال میان اروپا، آمریکا و چین
یکی از بزرگ‌ترین موانع برای تحول دیجیتال آلمان، شکاف فناوری میان اتحادیه اروپا و دو قدرت بزرگ جهان، آمریکا و چین است. برخلاف ایالات متحده و چین که در توسعه هوش مصنوعی، پردازش ابری و رایانش کوانتومی پیشرو هستند، اروپا در این زمینه عقب افتاده است. در حال حاضر، غول‌های فناوری مانند مایکروسافت، آمازون و گوگل مراکز داده بزرگی در آلمان و سایر کشورهای اروپایی راه‌اندازی کرده‌اند، اما هیچ شرکت بومی در اروپا نمی‌تواند با آن‌ها رقابت کند.
نقش سیاست‌های نظارتی در عقب‌ماندگی دیجیتال اروپا
یکی از مشکلات اساسی اتحادیه اروپا، تمرکز بیش‌ازحد بر کاهش ریسک و امنیت داده‌ها در سیاست‌گذاری‌های دیجیتال است، درحالی‌که این قاره از نظر سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری دیجیتال عقب مانده است. به گفته اسپنس، اتحادیه اروپا باید در سیاست‌های تنظیم مقررات خود بازنگری کند تا فضای بهتری برای رشد نوآوری‌های دیجیتال ایجاد شود.
تحول صنعت خودرو و انرژی‌های تجدیدپذیر؛ تهدید رقابتی چین
یکی از مهم‌ترین چالش‌های اقتصادی آلمان، افزایش رقابت از سوی چین در صنایع کلیدی مانند خودروهای الکتریکی و انرژی‌های تجدیدپذیر است. چین با سرمایه‌گذاری عظیم در فناوری‌های مرتبط با باتری خودروهای الکتریکی و انرژی خورشیدی، به تهدیدی جدی برای صنعت خودروسازی آلمان تبدیل شده است.
به گفته اسپنس، شرکت‌های آلمانی برای رقابت در این زمینه، باید ساختارهای سازمانی قدیمی را کنار بگذارند و روی مهندسی نرم‌افزار در مقیاس وسیع تمرکز کنند. همچنین، برای تأمین نیروی انسانی متخصص در حوزه‌های فناوری دیجیتال، اروپا به سیاست‌های مهاجرتی کارآمدتری نیاز دارد.
آیا آلمان می‌تواند از این بحران عبور کند؟
با وجود چالش‌های گسترده، اسپنس نسبت به آینده آلمان محتاطانه خوش‌بین است. پیشرفت‌های جدید در حوزه هوش مصنوعی و پردازش ابری ممکن است به کاهش فاصله اروپا با آمریکا و چین کمک کند. اما این اتفاق تنها در صورتی رخ خواهد داد که اتحادیه اروپا، دولت
اخبار برگزیدهاقتصاد کلانلینک کوتاه :