جنگ تجاری ترامپ آغاز شد | رقابت برای بقا در عصر جدید حمایت‌گرایی

جهان صنعت نیوز – دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، با اعلام تعرفه‌های سنگین بر واردات از کانادا، چین و مکزیک، تنش‌های تجاری را به سطحی جدید رسانده است. این اقدام، سه شریک تجاری اصلی آمریکا را مجبور به واکنش کرده است. کانادا با اعمال تعرفه‌های تدریجی، مکزیک با لفاظی تند و چین با رویکردی محتاطانه تلاش دارند ضربه‌های اقتصادی را کاهش دهند. در حالی که کانادا و مکزیک روی محصولات کلیدی رأی‌دهندگان ترامپ تمرکز کرده‌اند، چین به سازمان تجارت جهانی شکایت کرده و در حال بررسی اقدامات متقابل است. با این حال، هر سه کشور از درگیری اقتصادی تمام‌عیار خودداری کرده‌اند و امیدوارند که فشار داخلی در آمریکا، ترامپ را وادار به عقب‌نشینی کند.

آغاز دوران جدید حمایت‌گرایی؛ آیا ترامپ اقتصاد جهانی را وارد بحران می‌کند؟

دونالد ترامپ در ۱ فوریه ۲۰۲۵ تعرفه‌های جدیدی را بر واردات از کانادا، چین و مکزیک اعمال کرد و این کشورها را به تهدید منافع اقتصادی آمریکا متهم کرد. این تعرفه‌ها که از ۴ فوریه اجرایی می‌شوند، حتی سختگیرانه‌تر از اقدامات ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری او هستند.

این تصمیم، موجی از اقدامات متقابل را از سوی سه شریک تجاری اصلی آمریکا برانگیخته است. هرچند این کشورها اهداف مشابهی دارند، اما استراتژی‌های متفاوتی را در پیش گرفته‌اند:

• کانادا: پاسخ محتاطانه اما هدفمند
• مکزیک: لفاظی تند و تهدید به مقابله‌به‌مثل
• چین: واکنش حساب‌شده و شکایت رسمی به سازمان تجارت جهانی

کانادا: سیاستی ترکیبی از سخت‌گیری و احتیاط

تعرفه جدید ۲۵٪ ترامپ بر واردات از کانادا، شامل همه محصولات غیر از نفت (که تعرفه آن ۱۰٪ تعیین شده) است. در واکنش، جاستین ترودو اعلام کرد که کانادا نیز تعرفه‌ای معادل ۲۵٪ بر ۱۵۵ میلیارد دلار واردات از آمریکا اعمال می‌کند.

اما این اقدام در دو مرحله انجام می‌شود:

1. مرحله اول (۳۰ میلیارد دلار): شامل کالاهایی مانند مرکبات، کره بادام‌زمینی، بوربون و موتورسیکلت‌ها که تولید آن‌ها در ایالت‌های کلیدی آمریکا متمرکز است.
2. مرحله دوم (۱۲۵ میلیارد دلار): شامل خودروها و کامیون‌ها که بخش مهمی از زنجیره تأمین دو کشور را تشکیل می‌دهند. این مرحله ۲۱ روز به تعویق افتاده است تا شرکت‌ها فرصت پیدا کنند تأمین‌کنندگان جایگزین بیابند.

چرا کانادا صادرات نفت به آمریکا را متوقف نکرد؟

کانادا می‌توانست صادرات ۴ میلیون بشکه نفت روزانه به آمریکا را متوقف کند، اما این اقدام نه‌تنها اقتصاد آمریکا را دچار بحران می‌کرد، بلکه ضربه‌ای جدی به اقتصاد کانادا، خصوصاً ایالت آلبرتا وارد می‌ساخت.

مکزیک: پاسخ تهاجمی و تهدید به مقابله‌به‌مثل

مکزیک نیز مشمول تعرفه ۲۵٪ جدید شده است. در واکنش، کلودیا شین‌بام، رئیس‌جمهور مکزیک، در شبکه اجتماعی X به ترامپ حمله کرد و آمریکا را به نقش داشتن در قاچاق اسلحه به کارتل‌های مواد مخدر متهم کرد.

مکزیک قصد دارد تعرفه‌های تلافی‌جویانه‌ای را روی محصولات کلیدی اعمال کند که بر رأی‌دهندگان ترامپ تأثیر مستقیم دارد:

1. موتورسیکلت‌ها (ویسکانسین، ایالت جمهوری‌خواه)
2. بوربون و کرن‌بری (کنتاکی و ویسکانسین)
3. پرتقال‌ها (فلوریدا)

با این حال، مکزیک از اعمال تعرفه بر ذرت آمریکا خودداری کرده زیرا خوراک دام‌های مکزیکی وابسته به واردات ذرت از آمریکاست. همچنین، مالیات بر تراکنش‌های مالی با آمریکا را نیز اعمال نکرده است تا از تحریم‌های احتمالی علیه بانک‌های مکزیکی جلوگیری کند.

چین: استراتژی محتاطانه

چین با تعرفه ۱۰٪ جدید مواجه شده است که به تعرفه‌های قبلی اضافه می‌شود. علاوه بر این، ترامپ معافیت‌های تعرفه‌ای برای کالاهای کوچک چینی را لغو کرده که تأثیر قابل‌توجهی بر شرکت‌های تجارت الکترونیکی چین دارد.

در واکنش، چین تنها اعلام کرده است که “اقدامات متقابل ضروری” را اجرا خواهد کرد و به سازمان تجارت جهانی شکایت کرده است—اقدامی که بیشتر نمادین است تا عملی.

با این حال، پکن ابزارهای قوی‌تری نیز در اختیار دارد، از جمله:

1. کنترل صادرات عناصر نادر که برای صنایع فناوری حیاتی هستند
2. کاهش ارزش یوان برای جبران تأثیر تعرفه‌ها

جنگ تجاری یا عقب‌نشینی؛ چه اتفاقی خواهد افتاد؟

هر سه کشور از یک الگوی مشابه پیروی می‌کنند:

1. اعتراض شدید لفظی
2. اعمال اقدامات تلافی‌جویانه محدود و محاسبه‌شده
3. اجتناب از اقدامات افراطی که به اقتصادشان آسیب بزند
4. حفظ گزینه‌های تلافی‌جویانه برای آینده

آن‌ها امیدوارند که فشار داخلی در آمریکا، ترامپ را مجبور به عقب‌نشینی کند.

چه کسی بیشتر ضرر می‌کند؟

۱. مکزیک: بیشترین آسیب : ۴۰٪ از تولید ناخالص داخلی مکزیک وابسته به صادرات است که ۸۰٪ آن به آمریکا می‌رود. تخمین زده می‌شود که اقتصاد مکزیک در سال ۲۰۲۵ بین ۲٪ تا ۴٪ کوچک شود.

۲. کانادا: آسیب جدی اما کمتر از مکزیک : ۷۷٪ صادرات کانادا به آمریکا می‌رود. احتمال کاهش ۲٪ تا ۳٪ تولید ناخالص داخلی و از دست رفتن تا ۲.۴ میلیون شغل وجود دارد.

۳. آمریکا: کمترین آسیب را خواهد دید اما همچنان در معرض خطر است. قیمت کالاهای اساسی در آمریکا افزایش پیدا خواهد کرد. از سوی دیگر ، این شرایط واکنش منفی وال استریت و سرمایه‌گذاران و در نتیجه کاهش بازار سهام آمریکا را به همراه خواهد داشت.

اقتصاد کلانپیشنهاد ویژه