خیزش بورس از آوار تحریم‌ها
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در دوره‌های تشدید تحریم‌ها، بورس ایران همواره رشد چشمگیری را تجربه کرده و از نرخ دلار پیشی گرفته است.
جهان صنعت نیوز– تحریم‌های اقتصادی همواره یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر بازار سرمایه و نرخ ارز در ایران بوده‌اند. این تحریم‌های مخرب، در برخی دوره‌ها شدت بیشتری داشته‌اند. دو دوره مهم از تشدید تحریم‌ها عبارت اند از: نخست، بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ که تحریم‌های بین‌المللی به اوج خود رسید و دوم، دوره اول ریاست جمهوری دونالد ترامپ که با خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها همراه بود. عملکرد بازار سرمایه در قله‌های تحریم، به عنوان یکی از اصلی‌ترین ارکان اقتصاد، اهمیت خاصی دارد که در ادامه این عملکرد را زیر ذره‌بین تاریخی خود قرار می‌دهیم.
تحریم شیر مرغ و جان آدمیزاد
در این دوره، شاخص کل بورس رشد قابل‌توجهی را تجربه کرد. این شاخص از ۲۳,۷۵۶ واحد در سال ۱۳۹۰ به ۷۹,۰۱۵ واحد در سال ۱۳۹۲ رسید که رشد ۲۳۲ درصدی را نشان می‌دهد. در همین بازه زمانی، نرخ دلار آزاد نیز افزایشی شدید را تجربه کرد و از ۱,۱۱۰ تومان به ۳,۰۱۷ تومان رسید که نشان‌دهنده رشد ۱۷۲ درصدی است. این اعداد نشان می‌دهند که هرچند دلار افزایش چشمگیری داشته، اما شاخص کل بورس با سرعت بیشتری رشد کرده است. در این دوره، اطلاعاتی از تغییرات شاخص کل هم‌وزن در دسترس نیست، اما رفتار کلی بازار سرمایه نشان‌دهنده هجوم نقدینگی به بازار سرمایه بوده است.
دوره دوم: خداحافظ برجام!
دوره دوم تشدید تحریم‌ها، از ۱۱ دی ۱۳۹۶ تا ۱ بهمن ۱۳۹۹ است که با خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها همراه شد. در این دوره، شاخص کل بورس از ۷۹,۴۸۷ واحد به ۱,۴۳۶,۳۹۳ واحد رسید که رشد خیره‌کننده ۱,۷۰۷ درصدی را نشان می‌دهد. شاخص کل هم‌وزن نیز از ۱۷,۲۷۱ واحد به ۴۳۱,۹۶۹ واحد رسید که معادل رشد ۲,۴۰۰ درصدی است. از سوی دیگر، نرخ دلار آزاد نیز در این دوره افزایش یافت و از ۴,۲۸۸ تومان در دی ۱۳۹۶ به ۲۲,۷۴۷ تومان در بهمن ۱۳۹۹ رسید که رشدی معادل ۴۳۰ درصد را ثبت کرد.
مقایسه دو دوره تحریمی نشان می‌دهد که در هر دو بازه زمانی، افزایش تحریم‌ها منجر به رشد قابل‌توجه بورس و نرخ دلار شده است. در دوره اول (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲)، شاخص کل بورس ۲۳۲ درصد و نرخ دلار ۱۷۲ درصد افزایش یافت، در حالی که در دوره دوم (۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹)، رشد شاخص کل بورس به ۱,۷۰۷ درصد و افزایش شاخص کل هم‌وزن به ۲,۴۰۰ درصد رسید و دلار آزاد نیز تا صعود ۴۳۰ درصدی را تجربه کرد. این ارقام نشان می‌دهند که در هر دو دوره، بازار سرمایه عملکردی بهتر از نرخ ارز داشته است، اما شدت رشد بازار در دوره دوم تحریم‌ها به‌مراتب بیشتر بوده است.
دلایل این رشد چشمگیر بورس در دوره دوم می‌تواند شامل افزایش تورم، هجوم نقدینگی به بازار سرمایه، کاهش ارزش پول ملی و سیاست‌های حمایتی دولت از بورس باشد. از سوی دیگر، افزایش نرخ دلار نیز به دلیل محدودیت‌های تجاری، کاهش درآمدهای ارزی و افزایش انتظارات تورمی رخ داده است.
تحریم‌ها با بورس چه کردند؟
بررسی عملکرد بورس و نرخ دلار در دوره‌های تحریمی نشان می‌دهد که هر دو متغیر به‌طور مستقیم تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گرفته و افزایش داشته‌اند. اما در هر دو دوره، بورس رشدی فراتر از نرخ دلار را تجربه کرده است. در دوره نخست، افزایش شاخص کل بورس نزدیک به ۶۰ درصد بیشتر از افزایش نرخ دلار بود، درحالی‌که در دوره دوم، بورس تقریباً چهار برابر سریع‌تر از نرخ دلار رشد کرد. این روند نشان می‌دهد که در شرایط تحریمی، بازار سرمایه همواره به‌عنوان یکی از گزینه‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری مطرح شده و عملکرد بهتری نسبت به نرخ ارز داشته است.
بورسپیشنهاد ویژهلینک کوتاه :
در مورد میزان حقوق و همسان سازی و عیدی بازنشستگان و مبلغ و زمان پرداخت آنها و و اخبار مربوط به بازنشستگان ، این عزیزان محترم و سالمند که بر گردن شما و همه حق دارند، چرا اینقدر اخبار کذب می نویسید ، چرا هر روز با اعصاب و روان آنها بازی میکند ؟ ! .