شکاف عظیم زیر ترکیه تا ایران؛ هشدار برای زلزلههای آینده؟

دانشمندان یک شکاف عظیم 1500 کیلومتری زیر ترکیه که تا شمال غرب ایران امتداد دارد را کشف کردند .
جهان صنعت نیوز، تیمی بینالمللی از محققان دانشگاه گوتینگن، شکافی ۱۵۰۰ کیلومتری را از جنوب شرقی ترکیه تا شمال غرب ایران کشف کردند. این شکاف ناشی از بقایای اقیانوس باستانی نئوتتیس است که همچنان به صفحه عربی متصل بوده و پوسته زمین را در زیر رشتهکوههای زاگرس به سمت پایین میکشد. مدلسازیهای زمیندینامیکی محققان نشان میدهد که این فرآیند باعث ایجاد فرونشست و انباشت رسوبات در منطقه شده و میتواند به پیشبینی زمینلرزههای بزرگ کمک کند.
کشف شکاف عظیم زیر ترکیه تا ایران توسط دانشمندان
یک تیم بینالمللی از پژوهشگران دانشگاه گوتینگن آلمان، شکاف عظیمی به طول ۱۵۰۰ کیلومتر را در زیر ترکیه کشف کردهاند که تا شمال غرب ایران امتداد دارد. این شکاف، به گفته دانشمندان، نتیجه کشیده شدن پوسته زمین توسط بقایای اقیانوس باستانی نئوتتیس است که زمانی صفحه عربی و اوراسیا را از هم جدا میکرد.
دکتر رناس کُشنو، پژوهشگر بخش زمینشناسی ساختاری و زمینگرمایی دانشگاه گوتینگن، توضیح داد: «این صفحه اقیانوسی قدیمی همچنان به صفحه عربی متصل است و با کشیدن پوسته زمین به سمت پایین، یک فرورفتگی عمیق و مملو از رسوبات در زیر رشتهکوههای زاگرس ایجاد کرده است.»
مدلسازی زمیندینامیکی و تحلیل دانشمندان
محققان با استفاده از مدلهای زمیندینامیکی، فرآیندهای ایجاد این شکاف و تأثیر بار رشتهکوههای زاگرس بر پوسته زمین را شبیهسازی کردهاند. این یافتهها که در ژورنال معتبر Solid Earth منتشر شده، نشان میدهد که صفحه اقیانوسی نئوتتیس، علیرغم نابودی بخش بزرگی از آن، همچنان بخشی از پوسته زمین را به سمت پایین میکشد و باعث نشست و انباشت رسوبات میشود.
دکتر کُشنو این فرایند را به «کندن برگهای از یک تقویم» تشبیه کرده و تأکید کرده است که این جدایی آرام اما مداوم ادامه دارد. به گفته پروفسور یوناس کلی، این پژوهش درک بهتری از عملکرد پوسته سخت زمین ارائه میدهد و میتواند به پیشبینی زلزلههای بزرگ در آینده کمک کند.
نقش زاگرس و تأثیرات منطقهای
رشتهکوههای زاگرس که از شرق ترکیه تا جنوب شرقی ایران و خلیج عمان امتداد دارند، نتیجه برخورد صفحات تکتونیکی عربی و اوراسیا در دوران باستان هستند. یافتههای اخیر نشان میدهد که در بخشهای جنوبی، به ویژه در ایران، شکاف عمیقتر است، در حالی که در نزدیکی ترکیه، این شکاف کمعمقتر شده و احتمالاً ناشی از پارگی صفحه اقیانوسی در این منطقه و کاهش نیروی کششی آن است.
دانشمندان اکنون در حال بررسی تأثیرات این پارگی بر حرکتهای زمینشناسی ترکیه و مناطق اطراف هستند.
لینک کوتاه :