بحران در روابط فراآتلانتیکی؛ ترامپ، اروپا را به کجا میبرد؟

با آغاز دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ، اروپا با چالشهای کمسابقهای در روابط فراآتلانتیکی مواجه شده است.
جهان صنعت نیوز – با گذشت تنها چند هفته از تحلیف دونالد ترامپ، رهبران اروپایی دیگر امید چندانی به بهبود روابط با واشنگتن ندارند. اگرچه پیش از آغاز ریاستجمهوری او، تلاشهایی برای آمادهسازی اروپا در برابر سیاستهای تهاجمی ترامپ انجام شده بود، اما تحولات اخیر نشان میدهد که وضعیت حتی بدتر از بدبینانهترین پیشبینیهاست. از پیشنهاد بحثبرانگیز اشغال گرینلند تا روابط نزدیک با مسکو و حمایت از گروههای راست افراطی در اروپا، دولت ترامپ به وضوح نشان داده که اولویتهایش با منافع سنتی متحدان اروپایی همسو نیست.
آیا اروپا میتواند در برابر چهار سال حملات ترامپ مقاومت کند؟
در یازده هفتهی بین انتخابات آمریکا در نوامبر و مراسم تحلیف دونالد ترامپ در ۲۰ ژانویه، اروپا در تب و تاب یافتن راههایی برای «محافظت از خود در برابر ترامپ» بود. حالا این ایده چقدر سادهلوحانه به نظر میرسد!
در گزارشهای رسمی و نشستهای پرتنش، مقامات اروپایی بهدقت راههایی را بررسی کردند که چگونه میتوانند از سیاست «عظمت دوبارهی آمریکا» در برابر خود دفاع کنند. اما هیچکدام از این برنامهها موفق نبودند. در پاریس، برلین و بروکسل انتظار میرفت که ترامپ همان شکایتهای قدیمیاش را تکرار کند: انتقاد از مازاد تجاری اروپا، سرزنش اروپاییها بهخاطر هزینههای کم دفاعی و اعتراض به نحوه مقرراتگذاری اتحادیهی اروپا برای شرکتهای بزرگ فناوری.اما آنچه که واقعاً رخ داد، فراتر از بدترین کابوسهای اروپا بود: ترامپ پیشنهاد اشغال گرینلند را مطرح کرد. مقامات آمریکایی اوکراین را برای دسترسی به منابع معدنیاش تحت فشار قرار دادند. واشنگتن روابط دوستانهای با مقامات عالیرتبهی روسیه برقرار کرد، درحالیکه برخی از رهبران آمریکایی از یک حزب راست افراطی آلمان که سیاستمداران نزدیک به نازیها دارد، حمایت کردند.
تنش در کنفرانس امنیتی مونیخ
رهبران اروپایی امید داشتند که دیدار با اعضای جدید تیم ترامپ در کنفرانس امنیتی مونیخ در ۱۴ فوریه بتواند از این تنشها بکاهد. اما برعکس، شرایط بدتر شد.
جی. دی. ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا، بهجای سخنرانی دربارهی چگونگی همکاری بهتر میان متحدان قدیمی در دوران تهدیدات روسیه، اروپا را بهشدت مورد حمله قرار داد. او اروپاییها را به سرکوب آزادی بیان، عدم کنترل بر مهاجرت و سانسور سیاستمداران ملیگرا متهم کرد.
درحالیکه اروپا سه سال گذشته را نگران حمله روسیه به اوکراین و احتمال گسترش آن به کشورهای بالتیک سپری کرده است، ونس در سخنرانی خود چنین تهدیدهایی را کماهمیت جلوه داد و گفت که بزرگترین خطر برای اروپا، عوامل داخلی آن است.
واکنشها به سخنان ونس از شگفتزدگی و خشم تا وحشت گسترده متغیر بود. مسئله تنها تحقیر اروپاییها توسط یک متحد قدیمی نبود، بلکه این واقعیت که اروپاییها حالا باید در تصمیمات امنیتی خود بر روی حمایتی از سوی آمریکا حساب کنند که ممکن است اصلاً وجود نداشته باشد.
ونس حتی تهدید کرد که آمریکا ممکن است حمایت خود از ناتو را متوقف کند، اگر اروپا بخواهد پلتفرم اجتماعی X (تحت مالکیت ایلان ماسک، از نزدیکان ترامپ) را مقرراتگذاری کند. اگر این تهدید اولیه تنها یک هشدار به حساب میآمد، سخنرانی او در مونیخ کاملاً آشکارا بهعنوان حملهای علیه اتحاد فراآتلانتیکی تلقی شد.
انتقادهای نادرست و بیاساس
بسیاری از انتقادهای ونس از اروپا بر مبنای اطلاعات نادرست یا برداشتهای افراطی از اینترنت بود.
اروپا قوانین سختگیرانهتری نسبت به آمریکا در مورد آزادی بیان دارد، اما این قوانین اغلب برای محدود کردن محتواهای خطرناک مانند تبلیغات تروریستی، ویدئوهای خشونتآمیز و اخبار جعلی روسیه به کار میروند. حتی لیبرالهای آمریکایی نیز بر این باورند که این نوع نظارتها ضروری است.
ادعای او مبنی بر «سانسور» احزاب راست افراطی نیز با واقعیت سازگار نبود؛ چرا که در بسیاری از کشورها، این احزاب در حال حاضر در دولت حضور دارند. حزب «آلترناتیو برای آلمان» (AfD) در انتخابات ۲۳ فوریهی آلمان احتمالاً بیش از ۲۰٪ آرا را کسب خواهد کرد.
انتقاد از سیاستهای مهاجرتی اروپا نیز غیرواقعی بود. برخی احزاب میانهرو به دلیل سیاستهای نادرست در این حوزه، در انتخابات شکست خوردهاند، که این نشاندهندهی عملکرد سالم دموکراسی است.
سخنرانی ونس و نفرت از اتحادیهی اروپا
یکی از بخشهای سخنان ونس که واکنشهای شدیدی را در بروکسل برانگیخت، اشارهی او به «کمیسارهای اتحادیهی اروپا» بود که تداعیکنندهی نوعی انزجار سنتی از اتحادیهی اروپا در میان طرفداران ترامپ است.
اتحادیهی اروپا مسئول مذاکرات تجاری ۲۷ کشور عضو است و بر سیاستهایی نظارت دارد که جمهوریخواهان آمریکا بهشدت با آنها مخالفاند.
همکاری میان دولت بایدن و کمیسیون اروپا در موضوع تحریمهای روسیه، قدرت بیشتری به بروکسل داده بود، اما اگر ترامپ این همکاری را متوقف کند، تأثیرات آن برای اروپا بسیار جدی خواهد بود.
اروپا باید چه کند؟
پیش از کنفرانس مونیخ، بسیاری از سیاستمداران اروپایی نگران این بودند که شاید آمریکا دیگر آن متحد مطمئنی که انتظار داشتند، نباشد. بسیاری از آنها امیدوار بودند ونس را متقاعد کنند که اروپا باید در مذاکرات صلح بین روسیه و اوکراین حضور داشته باشد.
حالا اما، پس از سخنرانی ونس، این نگرانی وجود دارد که آیا آمریکا حتی تمایلی به حمایت از اروپا دارد یا نه.
در شرایطی که اروپا پیشتر نگران چگونگی مدیریت تهدیدهای روسیه بود، اکنون این قاره باید تصمیم بگیرد که چگونه با تهدید جدیدی از سوی آمریکا مقابله کند.
اخبار برگزیدهسیاسیلینک کوتاه :