بار تورم بر دوش اقشار ضعیف

محمد اصغرزاده مرغملکی- جهان صنعت نیوز: افزایش نرخ تورم در ایران طی ماه‌های اخیر نه‌تنها بر قدرت خرید مردم تأثیر گذاشته، بلکه فشارهای اقتصادی بر طبقات مختلف جامعه را به شدت تشدید کرده است. طبق آمارهای رسمی، دهک‌های پایین درآمدی بیشترین آسیب را از تورم متحمل شده‌اند، به‌ویژه در بخش خوراکی‌ها که سهم عمده‌ای در سبد مصرفی این اقشار دارد. در حالی‌که نرخ تورم برای دهک اول جامعه به ۳۷.۴ درصد رسیده، مرفه‌ترین اقشار جامعه، یعنی دهک دهم، با تورم ۳۴.۵ درصد روبه‌رو هستند. این اختلاف نشان‌دهنده این است که افزایش قیمت‌ها بیش از همه به طبقات ضعیف فشار وارد کرده و آن‌ها را با مشکلات معیشتی بیشتری مواجه کرده است. در کنار این، کم‌تحرکی دستمزدها، محدودیت‌های شغلی و بحران‌های مالی دیگر، مانند هزینه‌های بالای بدهی و نرخ‌های بهره، وضعیت اقتصادی طبقات کم‌درآمد را بحرانی‌تر کرده است. در این شرایط، طبقات ثروتمند با بهره‌برداری از دارایی‌های خود از جمله ملک و سهام، نه‌تنها متضرر نمی‌شوند، بلکه در بسیاری از موارد از این وضعیت سود می‌برند. این شکاف اقتصادی، نیازمند سیاست‌گذاری‌های دقیق و کارآمد برای مهار نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی است.

سهم طبقات مختلف از تورم

بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد که دهک‌های اول و اقشار ضعیف جامعه بیشترین فشار تورمی را متحمل شده‌اند. بر اساس آمارهای منتشرشده، نرخ تورم دهک اول ۳۷.۴ درصد است که ۲.۱ درصد بیشتر از تورم عمومی برآورد شده است. این در حالی است که تورم دهک دهم، به‌عنوان مرفه‌ترین بخش جامعه، ۳۴.۵ درصد گزارش شده که ۰.۶ درصد کمتر از تورم نقطه‌به‌نقطه کل است. افزایش نرخ تورم در میان دهک‌های پایین جامعه نشان‌دهنده آن است که شرایط نابسامان اقتصادی بیشترین آسیب را به کیفیت زندگی طبقات متوسط و ضعیف وارد کرده است.

خوراکی‌ها و فشار تورمی بر اقشار ضعیف

تورم اقلام خوراکی طی ماه‌های اخیر با شتاب بیشتری در حال افزایش است. نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها در دی‌ماه ۳۴.۷ درصد بوده که در بهمن‌ماه افزایش یافته و به ۳۶.۵ درصد رسیده است. نکته قابل‌توجه، شدت فشار تورمی خوراکی‌ها بر دهک‌های ضعیف جامعه است؛ به‌طوری‌که تورم خوراکی‌ها برای دهک اول ۷.۲ درصد و برای دهک دهم ۶.۴ درصد برآورد شده است. ازآنجاکه بخش بزرگی از درآمد اقشار متوسط و ضعیف صرف تأمین اقلام خوراکی می‌شود، وزن و ضریب اهمیت این اقلام در سبد هزینه‌ای آن‌ها نسبت به دهک‌های بالاتر بیشتر است. بنابراین، سهم طبقات ضعیف از فشار تورمی در بخش خوراکی‌ها به‌مراتب بیشتر از گروه‌های مرفه جامعه است.

اقشار ضعیف و تورم

فشار تورمی بر اقشار ضعیف به دلیل چند عامل اصلی شدت می‌گیرد. یکی از این عوامل، سهم بالای هزینه‌های اساسی مانند مسکن، مواد غذایی و بهداشت در سبد مصرفی این گروه‌هاست. وقتی تورم افزایش می‌یابد، قیمت این اقلام ضروری نیز به طور مستقیم بالا می‌رود، در حالی که درآمد افراد کم‌درآمد معمولاً ثابت یا با نرخ کمتری افزایش می‌یابد. این شکاف بین افزایش هزینه‌ها و عدم تطابق آن با افزایش درآمد باعث می‌شود که اقشار ضعیف نتوانند نیازهای ابتدایی خود را به راحتی تأمین کنند. علاوه بر این، نوسانات تورم باعث کاهش قدرت خرید پول می‌شود، که این امر به طور خاص بر افرادی که ذخایر مالی محدودی دارند، تأثیر منفی می‌گذارد. همچنین، اقشار ضعیف معمولاً دسترسی کمتری به ابزارهای مالی برای محافظت از خود در برابر تورم دارند، مانند سرمایه‌گذاری در دارایی‌های بادوام که از ارزش پول محافظت می‌کنند. در نتیجه، این ترکیب از عوامل باعث می‌شود که فشار تورمی به طور نامتناسبی بر این گروه‌ها وارد شود و زندگی روزمره آنها را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلان