سهم شرکت موتوژن در کاهش ناترازی انرژی الکتریکی

سیستم‌های سرمایشی در تابستان و در پیک بار شبکه مورد استفاده‌ قرار می‌گیرند کاهش مصرف انرژی و افزایش راندمان سیستم‌های سرمایشی باعث کاهش چشم‌گیر تقاضا در پیک بار و کاهش ناترازی انرژی الکتریکی می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر بیش از ۲۰ میلیون دستگاه کولر آبی در کشور وجود اشته و در حدود ۱۶ هزار مگاوات و یا به عبارتی۲۳% از تقاضای پیک بار را به خود اختصاص می‌دهند. در حالت کلی، الکتروموتور القایی تک‌فاز دو سرعته از نوع فاز شکسته (SP) و با خازن کمکی (CR/CRS)  با راندمان کم در کولرهای آبی استفاده شده‌ است.  به منظور مدیریت مصرف و کاهش ناترازی انرژی الکتریکی، سازمان ملی استاندارد با ویرایش استاندارد الکتروموتورهای الکتریکی در سال ۱۴۰۲، تولیدکننده‌ها را ملزم به تولید الکتروموتورهای کولری با گرید انرژی A کرده است. مطابق با گزارش ساتبا، کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای و کاهش ۳۰% آب مصرفی از دیگر مزایای استفاده از الکتروموتورهای کولری راندمان بالا است.

تولید الکتروموتورهای کولرهای آبی در شرکت موتوژن از سال ۱۳۵۲ تحت لیسانس شرکت وستینگهاوس آغاز شده و این شرکت با بیش از ۵۰ ساله تجربه به عنوان بزرگترین تولیدکننده الکتروموتورهای کولری در ایران به شمار می‌رود. شرکت موتوژن با طراحی و احداث خط تولید الکتروموتورهای کولری القایی و BLDC با گرید انرژی A سهم خود در را کاهش ناترازی‌ انرژی الکتریکی ایفا کرده است. در ادامه به توضیح الکتروموتورهای BLDC و بررسی طرح جایگزیی پرداخته شده است.

الکتروموتورهای کولری BLDC  موتوژن

شرکت موتوژن با بررسی‌ روند جهانی تکنولوژی و شرایط کاری کولرهای آبی، الکتروموتورهای BLDC روتور بیرون را به عنوان بهترین جایگزین الکتروموتورهای کولری القایی موجود معرفی و تولید کرده که در آن علاوه بر استفاده از یک الکتروموتور BLDC با راندمان بالا، از بلورهای سانتیفیوژ با دسیک محرک در وسط (Direct Drive) استفاده شده است. این کار باعث حذف تلفات پولی و تسمه و افزایش راندمان کلی سیستم شده به طوری که استفاده از الکتروموتورهای با گرید A با ساختار تسمه و پولی (Belt Drive) باعث کاهش ۳۰% مصرف انرژی الکتریکی می‌شود در حالی که استفاده الکتروموتورهای BLDC روتور بیرون با گرید A باعث کاهش بیش از ۶۵% انرژی الکتریکی مصرفی نسبت به الکتروموتورهای فاز شکسته موجود می‌شود. الکتروموتورهای BLDC به طور کامل به دست کارشناسان مجرب شرکت موتوژن طراحی و تولید شده است. از سایر مزایای این الکتروموتورها می‌توان به ۶ سرعت متغیر، لرزش و نویز صوتی بسیار پائین، حفاظت در مقابل ولتاژ و جریان، مجهز به اصلاح کننده ضریب توان (PFC) و حفظ دبی هوا در شرایط مختلف کانال اشاره کرد. این محصول در سال ۱۳۹۹ موفق به اخذ گواهی محصول برتر ایرانی در جشنواره ملی نوآوری محصول برتر ایرانی شده است. در حال حاضر، شرکت موتوژن با سرمایه‌‍گذاری‌انجام شده، توانایی تولید ۲ میلیون دستگاه در سال از این محصولات را دارد.

مقایسه جایگزینی الکتروموتورهای BLDC با موجود

برای بررسی میزان کاهش تقاضا انرژی الکتریکی با جایگزینی ۱ میلیون دستگاه الکتروموتور BLDC روتور بیرون شرکت موتوژن با الکتروموتورهای موجود  ۳ سناریو بررسی می‌شود:

سناریو اول- پیک بار: تمامی کولرها در دور تند (بالاترین توان مصرفی) مشغول کار هستند.

سناریو دوم – میان‌باری: ۵۰% کولرها در دور تند و ۵۰% در دور کند مشغول کار هستند.

سناریو سوم – کم‌باری: ۳۰% کولرها در دور تند و ۷۰% در دور کند مشغول کار هستند.

برای این منظور، ۳ تیپ الکتروموتور BLDC و القایی SP  با توان‌ها ۱.۳، ۱.۲ و ۳.۴ اسب بخار بر روی کولرهای آبی متناظر نصب شده و مصرف آنها در شرایط یکشان استخراج شده است. سپس به نسبت فروش این الکتروموتورها توان متوسط مصرفی برای دو نوع الکتروموتور القایی SP و BLDC محاسبه و نتایج این بررسی در جدول ۱ آمده است.

میزان کاهش مصرف انرژی الکتریکی به ازای تعویض ۱ میلیون دستگاه الکتروموتور کولری
سناریو	نوع الکتروموتور	کل مصرف (MW)	کاهش مصرف (MW)	درصد کاهش
اول	SPالقایی	۱,۰۹۷	۷۱۳	۶۵.۰۱%
	BLDC	۳۸۴
دوم	SPالقایی	۸۰۰	۵۵۲	۶۹.۰۰%
	BLDC	۲۴۸
سوم	SPالقایی	۶۸۱	۴۸۷	۷۱.۵۷%
	BLDC	۱۹۴

متوسط توان مصرفی (در ۳ تیپ توانی) الکتروموتورهای BLDC در سناریو اول برابر ۳۸۴ وات بوده که بیانگر ۶۵% کاهش نسبت به الکتروموتورهای القایی SP (1097 وات) است. همچنین، برای سناریو دوم و سوم نیز متوسط توان مصرفی الکتروموتورهای BLDC به ترتیب برابر ۲۴۸ و ۱۹۴ وات بوده که به ترتیب بیانگر ۶۹% و ۷۱.۵%  کاهش است.

مشاهده می‌شود، جایگزینی ۱ میلیون دستگاه الکتروموتورهای BLDC شرکت موتوژن با الکتروموتورهای القایی SP در  سناریو اول، دوم و سوم به ترتیب باعث کاهش ۷۱۳، ۵۲۲ و ۴۸۷ مگاوات تقاضا انرژی الکتریکی می‌شود

باتوجه به نتاج حاصله، جایگزینی ۱ میلیون دستگاه الکتروموتور BLDC موتوژن با نوع القایی علاوه بر کاهش ۷۱۳ مگاوات تقاضا انرژی الکتریکی در پیک بار،  سالانه کاهش ۱ میلیوات کلیوات‌ساعت انرژی الکتریکی، ۱۷۰ هزار تن آب مصرفی و ۴۸۰ تن انتشار گاز کربن دی‌اکسید را در پی خواهد داشت.

 

 

 

صنعت و معدن