فشار تورم بر صنعت دارو؛ درمان بحران یا بحران درمان؟

جهان صنعت نیوز –  افزایش تورم و بالا رفتن هزینه‌های زندگی بیش از هر چیزی تأثیر خود را بر صنعت دارو و درمان گذاشته است؛ به‌نحوی که صدای تولیدکنندگان، داروسازان، پزشکان و هر عامل دخیل در این فرآیند بلند شده است. بیماران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از افزایش قیمت دارو و هزینه‌های مربوط به ویزیت و آزمایش خبر می‌دهند.

در هفته‌های اخیر، قیمت برخی داروها افزایش یافته است و تأثیر منفی آن بر بیماران مشهود است. اگرچه ناهماهنگی میان سازمان غذا و دارو و سازمان‌های بیمه‌گر باعث اعمال قیمت‌های جدید و فشار بر بیماران شده، اما ابعاد دیگری از این موضوع نیز وجود دارد؛ از جمله قیمت‌گذاری‌های دستوری بر داروها و خدمات درمانی که نه تنها تأثیر چندانی در بهبود وضعیت دارو نداشته بلکه صدای اعتراض مصرف‌کننده و تولیدکننده را درآورده و همگی در ضرر هستند.

افزایش قیمت دارو و عواقب آن

علت اصلی کسری‌ها در صنعت دارو، کمبود منابع مالی و افزایش شدید تورم در اقتصاد کشور است که در مراحل مختلف تولید، واردات، پخش و خدمات اثرگذار است. نوسانات قیمت ارز نیز باعث ایجاد مشکلات در تسویه مالی و تأمین داروهای خاص می‌شود. این مسائل می‌تواند عواقب زیادی در پی داشته باشد؛ از جمله کاهش قدرت خرید بیماران در مواجهه با قیمت‌ها و ترجیح آن‌ها به عدم خرید دارو. از دیگر تبعات آن، افزایش دلالی در بازار دارو، شکل‌گیری بازار سیاه و حتی افزایش داروهای تقلبی است. در نهایت، این مشکلات می‌توانند به ورشکستگی و تعطیلی داروخانه‌ها منجر شوند، به‌ویژه که بسیاری از داروخانه‌ها با انبوهی از چک‌های برگشتی و بدهی‌های سنگین مواجه هستند. این وضعیت به‌طور عمده ناشی از سیاست‌گذاری‌های غلط است چرا که دارو در ایران، تنها کالایی است که هم‌پای تورم افزایش قیمت نداشته است.

یکی از پیامدهای مهم این افزایش قیمت‌ها، بروز روندهای نگران‌کننده‌ای چون درمان و تجویز خودسرانه دارو توسط بیماران سرپایی است. این پدیده می‌تواند تهدیدات جدی برای سلامت عمومی به‌وجود آورد و موجب تشدید مشکلات بهداشتی و درمانی در جامعه شود. در درمان‌های خودسرانه، احتمال تشخیص نادرست بیماری یا عدم تشخیص صحیح آن وجود دارد. بسیاری از بیماران بر اساس علائم خود، داروهایی را به‌طور تصادفی یا سرچ در اینترنت مصرف می‌کنند که این امر می‌تواند موجب تأخیر در تشخیص دقیق بیماری‌ها و شروع درمان‌های مناسب شود. همچنین مصرف خودسرانه داروها می‌تواند منجر به مقاومت دارویی در بدن شود. به‌ویژه در مورد آنتی‌بیوتیک‌ها، مصرف بی‌رویه و خودسرانه می‌تواند باعث مقاومت باکتری‌ها به داروها و کاهش اثر درمانی آن‌ها شود. این پدیده نه تنها درمان بیماری‌ها را دشوارتر می‌کند، بلکه می‌تواند خطر شیوع بیماری‌های مقاوم به دارو را افزایش دهد که چالشی جدی برای سلامت عمومی است.

وضعیت قیمت و تأمین دارو از این هم بحرانی‌تر می‌شود

با افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها، بسیاری از خانواده‌ها قادر به تأمین هزینه‌های درمان خود نیستند. هزینه‌های درمانی که پیش از این برای اقشار مختلف جامعه قابل تحمل بود، اکنون به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. بیماران مجبورند از درمان‌های ضروری و فوری خود چشم‌پوشی کنند یا درمان‌های جایگزین کم‌هزینه‌تری را انتخاب کنند که غالباً تأثیر کمتری دارد. این وضعیت موجب ایجاد فشارهای روانی و اجتماعی شدید بر افراد و خانواده‌ها می‌شود. از طرفی، بسیاری از بیمه‌ها قادر به پوشش هزینه‌های واقعی درمانی نیستند. حتی در بسیاری از مواقع، بیمه‌ها قادر به پرداخت به‌موقع هزینه‌ها نبوده و بیماران باید پیش از دریافت پوشش بیمه‌ای، خودشان هزینه‌های درمان را پرداخت کنند.

حل این مشکلات تنها منوط به حل مشکل کمبود منابع مالی و قیمت‌گذاری‌های دستوری است. بدیهی است که اگر مسائل مربوط به دارو، کمبود نقدینگی و قوانین و مقررات ابلاغی برطرف نشود، وضعیت از این نیز بدتر خواهد شد. در صورتی که در سیاست‌ها و قوانینی که در چند سال اخیر مصوب شده است تجدیدنظر صورت نگیرد، اوضاع به مراتب وخیم‌تر از وضعیت فعلی خواهد شد.

 

اجتماعی و فرهنگیاخبار برگزیده