تهران و شریف؛ پیشتازان دانشگاهی ایران در «کیو اس»
در رتبه‌بندی کیو اس ۲۰۲۵ نام موسسات ایرانی ۹۰ بار در زمینه‌های گوناگون علمی آمده است و این میزان نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
جهان صنعت نیوز، به نقل از پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، رتبه‌بندی «کیو. اس.» در ویرایش ۲۰۲۵ خود نام ۱۷ مؤسسه ایرانی را در سیاهه مؤسسه‌های برتر جهان در زمینه‌های گوناگون علمی آورده است. نام این مؤسسه‌های ایرانی، روی هم، ۹۰ بار در زمینه‌های گوناگون علمی آمده است.
در نمودار زیر روند سالانه شمار موضوع مؤسسه ایرانی در نظام رتبه‌بندی جهانی موضوعی «کیو. اس.» گزارش شده است. منظور از مؤسسه موضوع شمار جایگاه‌های جهانی مؤسسه‌های ایرانی است. برای نمونه، اگر ۱۰ مؤسسه ایرانی هر یک در دو زمینه موضوعی جایگاه جهانی به دست آورده‌اند؛ شمار موضوع مؤسسه ۲۰ محاسبه می‌شود.مؤسسه‌های ایرانی در ۲۱ زمینه از ۵۵ زمینه موضوعی «کیو. اس.» جایگاه جهانی به دست آورده‌اند. دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف، به ترتیب، با برتری در ۱۸ و ۱۲ زمینه علمی عملکرد برجسته‌تری در برابر دیگر مؤسسه‌های ایرانی داشته‌اند. در جدول زیر شمار جایگاه‌های جهانی هر یک از مؤسسه‌های ایرانی در نظام رتبه‌بندی جهانی موضوعی «کیو. اس.» گزارش شده است.
نظام رتبه‌بندی جهانی موضوعی «کیو. اس.» مؤسسه‌های پیشرو جهان را در ۵۵ زمینه علمی، بر پایه پنج شاخص آوازه دانشگاهی، آوازه شغلی، سرانه استناد، شاخص «اچ»، و شبکه بین‌المللی پژوهش ارزیابی می‌کند. در ویرایش ۲۰۲۵ میلادی، «کیو. اس.» داده‌های بیش از ۱۶ میلیون مقاله و دیدگاه‌های ۱۵۱ هزار دانشگاهی و ۱۰۰ هزار کارفرما را تحلیل کرده است. این ۵۵ زمینه علمی در پنج حوزه موضوعی گسترده سازماندهی شده‌اند: هنر و علوم انسانی (دربردارنده ۱۳ زمینه)، مهندسی و فناوری (دربردارنده هشت زمینه)، علوم زیستی و پزشکی (دربردارنده نُه زمینه)، علوم طبیعی (دربردارنده نُه زمینه)، و علوم اجتماعی و مدیریت (دربردارنده ۱۶ زمینه). وزن هر یک از شاخص‌ها در زمینه‌های گوناگون علمی متفاوت است (در انتهای گزارش وزن شاخص‌ها آمده است).
نظام رتبه‌بندی جهانی موضوعی «کیو. اس.» در ویرایش ۲۰۲۵ میلادی، روی هم، ۱۸۳۳۳ جایگاه جهانی را به مؤسسه‌ها در زمینه‌های گوناگون علمی اختصاص داده است که سهم ایران ۹۰ جایگاه بوده است. در جدول زیر رتبۀ جهانی مؤسسه‌های ایرانی در زمینه‌های گوناگون علمی، رتبه و امتیازشان در شاخص‌های ارزیابی این نظام رتبه‌بندی گزاش شده است.
بر پایه ویرایش ۲۰۲۵ میلادی «کیو. اس.»، ۱۸۳۳۳ جایگاه جهانی در زمینه‌های گوناگون علمی تعریف شده که ایالات متحده با کسب ۳۲۴۵ جایگاه بهترین دستاورد را داشته است و پس از آن کشورهای انگلستان (با کسب ۱۶۶۲ جایگاه)، چین (با کسب ۱۲۳۰ جایگاه)، استرالیا (با کسب ۸۳۷ جایگاه)، و آلمان (با کسب ۷۹۹ جایگاه) در رتبه‌های بعدی هستند. از دیدگاه شمار جایگاه‌های کسب شده، ایران در رتبه ۴۳ جهان جای گرفته است.
در میان کشورهای منطقه، ترکیه با کسب ۱۹۲ جایگاه در رتبه نخست است و ایران در رتبه ششم جای گرفته است. در جدول زیر شمار جایگاه‌های جهانی کسب شده توسط کشورهای منطقه در زمینه‌های گوناگون علمی گزارش شده است.بر پایه گزارش «کیو. اس.»، دانشگاه‌های «ملبورن»، «سیدنی»، و «بریتیش کلومبیا» با برتری در ۵۲ زمینه علمی عملکرد درخشان‌تری در برابر دیگر مؤسسه‌های جهان داشته‌اند. دانشگاه «مک‌گیل» نیز توانسته است در ۵۱ زمینه علمی جایگاه جهانی به دست آورد. گفتنی است که «کیو. اس.» نظام رتبه‌بندی دیگری برای ارزیابی مؤسسه‌ها در حوزه‌های موضوعی گسترده دارد که در گزارش دیگری از گزارش‌های سامانه نما تحلیل شده است.
پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) با ساخت و بروزرسانی ابزارهایی حرفه‌ای برای ارزیابی و سنجش علم، فناوری، و نوآوری کشور می‌کوشد تا در زمینه‌های در پیوند با مأموریت‌هایش به سیاست‌گذاران برای برنامه‌ریزی‌های درست و کارآمد یاری رساند. این گزارش نیز از انتشارات سامانه جایگاه علم، فناوری، و نوآوری ایران در جهان (نما) است که به پایش و گزارشِ پیرامونِ ۹۰ شاخص گوناگون از ۵۵ نهاد جهانی در حوزه‌های علم، فناوری، و نوآوری می‌پردازد و در نشانی NEMA.IRANDOC.AC.IR در دسترس همگان است.
منبع: مهر
اجتماعی و فرهنگیلینک کوتاه :