پایان بازی با سند عادی؛ فروش ملک فقط رسمی!

جهان صنعت نیوز، با اجرای قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول از تیر ۱۴۰۳، بیش از ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار سند مالکیت جدید با رنگ سبز صادر شده است. طبق این قانون، نقل‌وانتقال اسناد جدید فقط از طریق دفاتر رسمی مجاز است و معاملات عادی فاقد اعتبار قانونی خواهند بود. سازمان ثبت اسناد برای اجرای این قانون سه روش نقل‌وانتقال تعریف کرده و تاکنون هزاران پیش‌نویس توسط مشاوران املاک در سامانه جدید ثبت شده است.

صدور ۳.۲ میلیون سند سبز رنگ؛ آغاز فصل جدید ثبت رسمی معاملات املاک

صفدر کشاورز، معاون امور املاک و کاداستر سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، از صدور بیش از سه میلیون و ۲۰۰ هزار سند مالکیت جدید به رنگ سبز از زمان اجرای قانون «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» در تیرماه ۱۴۰۳ خبر داد. این قانون که بر پایه مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شد، در تلاش است نظام معاملات ملکی کشور را از معاملات عادی و غیررسمی به سمت شفافیت و رسمیت کامل هدایت کند.

سند سبز؛ شاخص رسمی بودن معامله

برای شفاف‌سازی روند اجرای قانون و تسهیل تشخیص اسناد مشمول، سازمان ثبت تصمیم گرفت اسناد مالکیت صادرشده پس از تاریخ اجرای قانون را با رنگ سبز و با هشدارهای لازم درباره الزام به ثبت رسمی طراحی کند. از این رو، کلیه نقل‌وانتقالات این اسناد صرفاً باید در دفاتر اسناد رسمی صورت گیرد و معاملات عادی میان فروشنده و خریدار از اعتبار قانونی برخوردار نخواهد بود.

سه روش رسمی برای نقل‌وانتقال اسناد سبز

براساس قانون جدید، سه مسیر قانونی برای نقل‌وانتقال اسناد سبز تعریف شده است:

۱. ثبت قرارداد در دفاتر اسناد رسمی (ماده ۲):دفاتر می‌توانند قراردادهای خصوصی با شروط دلخواه طرفین را به صورت رسمی ثبت کنند. سامانه ثبت الکترونیک اسناد نیز به همین منظور ارتقا یافته است.

2. پیش‌نویس توسط مشاوران املاک (ماده ۳): مشاوران تنها مجاز به تنظیم پیش‌نویس معاملات هستند و سند رسمی باید در دفترخانه تکمیل شود. تاکنون بیش از ۴۱۱ هزار پیش‌نویس از این طریق تهیه شده است.

3. انعقاد قراردادهای استاندارد توسط اشخاص (تبصره ۲ ماده ۳): سازمان ثبت ۱۴ نوع قرارداد استاندارد تدوین کرده و به صورت آزمایشی در اختیار ۱۶۲ مشاور املاک قرار داده است تا پس از ارزیابی و رفع اشکال، به‌صورت عمومی ارائه شود.

آئین‌نامه‌ها و زیرساخت‌ها؛ پیش‌شرط‌های موفقیت اجرای قانون

اجرای کامل قانون نیازمند تصویب ۱۴ آئین‌نامه است که تاکنون ۱۲ پیش‌نویس تهیه و تعدادی از آن‌ها به تصویب رسیده‌اند. آئین‌نامه‌های مهمی همچون مواد ۳، ۷ و ۱۰ در مراحل نهایی تصویب قرار دارند. علاوه بر آن، اجرای کارآمد قانون نیازمند ایجاد و پیوند ۶۷ سامانه میان دستگاه‌های مختلف است که فاز اول سامانه ماده ۱۰ در بهمن‌ماه راه‌اندازی شده و فاز دوم نیز در آستانه بهره‌برداری قرار دارد.

پیشرفت نامتوازن دستگاه‌ها در اتصال به سامانه‌های ملی

اگرچه برخی نهادها مانند وزارت راه و شهرسازی، پیش‌نیازهای اتصال به سامانه‌های ثبت املاک را فراهم کرده‌اند، اما بسیاری از شهرداری‌ها و دهیاری‌ها به دلیل زیرساخت‌های سنتی هنوز آمادگی کامل ندارند. از میان ۱۴۵۰ شهرداری کشور، تنها حدود ۸۰۰ شهرداری زیرساخت لازم را دارا هستند و دهیاری‌ها همچنان فاقد سیستم‌های الکترونیکی مناسب‌اند.

چشم‌انداز آینده؛ تحقق حاکمیت ملی بر ثبت معاملات املاک

کشاورز با تأکید بر لزوم همکاری همه‌جانبه دستگاه‌ها و تسریع در آماده‌سازی زیرساخت‌ها، اظهار امیدواری کرد که با ابلاغ کامل آئین‌نامه‌ها و راه‌اندازی سامانه‌های مورد نیاز، قانون ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول با کیفیتی مطلوب در سراسر کشور اجرا شود. این تحول، گامی بزرگ به‌سوی شفافیت، کاهش دعاوی ملکی و تقویت امنیت اقتصادی در حوزه املاک به شمار می‌رود.

اجتماعی و فرهنگی