شوک الکتریکی به سیاست انرژی؛ امنیت انرژی بدون نفت؟

اقتصاد آمریکا وارد عصر جدیدی شده که در آن رشد اقتصادی بیش از هر زمان دیگری به برق وابسته است، نه نفت.
جهان صنعت نیوز، بر اساس گزارش والاستریت ژورنال، با رشد بیسابقه تقاضا برای برق در آمریکا، بهویژه از سوی مراکزی مانند دیتاسنترها، وسایل نقلیه برقی و کارخانههای نوظهور، تمرکز انرژی از نفت به برق تغییر کرده است. این گذار نیازمند سرمایهگذاری عظیم در زیرساختهای تولید، انتقال و ذخیرهسازی برق است و چالشهای بزرگی برای دولت و نهادهای تنظیمگر ایجاد میکند. وابستگی به منابع داخلی تولید برق نیز تعریف امنیت انرژی را متحول کرده و سیاستگذاری انرژی را بیش از پیش به حوزهای راهبردی و سیاسی تبدیل کرده است.
انقلاب برق؛ پایان سلطه نفت بر رشد اقتصادی آمریکا
برای دههها، امنیت انرژی در ایالات متحده معادل نفت بود؛ کالایی راهبردی که کوچکترین اختلالی در عرضهاش میتوانست اقتصاد را فلج کند. اما اکنون، امنیت انرژی به برق گره خورده است. رشد روزافزون مصرف برق برای فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، مراکز داده، خودروهای برقی، گرمایش ساختمانها و کارخانههای جدید، آمریکا را وارد عصر اقتصاد الکتریکی کرده است.
طبق دادههای مؤسسه Grid Strategies، از سال ۲۰۲۲ تاکنون، پیشبینی پیک تقاضای تابستانی برای سال ۲۰۲۹، ۱۲ درصد افزایش یافته است؛ معادل ۱۰۱ گیگاوات. این جهش عمدتاً ناشی از رشد دیتاسنترها، استخراج رمزارزها، و گذار صنعتی به تجهیزات برقی است. شرکت Dominion Energy در ویرجینیا اعلام کرده قصد دارد تا ۱۵ سال آینده ظرفیت تولید برق خود را دو برابر کرده و به ۵۶ گیگاوات برساند.
تأمین برق از منابع داخلی؛ مزیت راهبردی جدید
بر خلاف نفت که هرگونه اختلال جهانی روی بازار داخلی آمریکا اثر میگذاشت، برق تقریباً کاملاً از منابع داخلی تولید میشود: گاز طبیعی، انرژی هستهای، خورشیدی، بادی و زمینگرمایی. به همین دلیل، تهدیدهای امنیتی جدیدی همچون نوسانات تقاضا، بلایای طبیعی یا کمبود برق خورشیدی در شب مطرح شدهاند. به گفته مدیران Dominion، هیچ منبعی به تنهایی پاسخگوی نیازها نیست و ترکیبی از انرژیها لازم است.
برخلاف نفت، بیشترین هزینه برق مربوط به زیرساختها است، نه سوخت. در حال حاضر، شرکتهای برق ۵۰ درصد بیشتر از صنعت نفت و گاز در تجهیزات، فناوری و نیروگاهها سرمایهگذاری میکنند. اما کمبود ترانسفورماتورها و تجهیزات پایه به یکی از موانع بزرگ این گذار تبدیل شده است. بسیاری از تولیدکنندگان که در دهه قبل تقاضای کمی داشتند، اکنون با کمبود شدید مواجهاند.
پیچیدگی در صدور مجوز و تأخیر در اتصال به شبکه
زیرساخت برق در آمریکا بیش از نفت تحت نظارت است. یک نیروگاه جدید باید برای اتصال به شبکه مجوز بگیرد و زمان انتظار متوسط برای این مجوز، طبق دادههای آزمایشگاه ملی لارنس، پنج سال است. قوانین محلی، ایالتی و فدرال، روند احداث خطوط جدید انتقال را پیچیده کردهاند. به گفته کارشناسان، «همه میدانند انتقال برق حیاتی است، ولی راهحلی برای غلبه بر موانع وجود ندارد.»
انرژی در آمریکا تبدیل به موضوعی سیاسی شده است. در حالی که دموکراتها از انرژیهای تجدیدپذیر حمایت و محدودیتهایی برای سوختهای فسیلی وضع میکنند، دولت ترامپ در دور دوم خود با لغو یارانههای انرژی پاک و حمایت از گاز طبیعی و لغو پروژههای بادی در دریا رویکردی معکوس اتخاذ کرده است. بسیاری از ایالتهای جمهوریخواه نیز با استفاده از اختیارات محلی، پروژههای تجدیدپذیر را متوقف کردهاند.
اقتصاد برقمحور آمریکا نهتنها به منابع داخلی وابستهتر است، بلکه ساختار سرمایهگذاری، سیاستگذاری و امنیت آن کاملاً متفاوت با دوران نفت است. اما چالشهای فراوانی مانند کمبود تجهیزات، موانع قانونی، و عدم قطعیت سیاسی آینده این گذار را مبهم کردهاند. در این میان، نقش دولت فدرال در ایجاد زیرساخت، کاهش زمان صدور مجوز و تدوین سیاستهای هماهنگ، بیش از هر زمان دیگری حیاتی خواهد بود.
اخبار برگزیدهنفت و پتروشیمیلینک کوتاه :