«روز رهایی» یا آغاز آشفتگی جهانی؟ | ترامپ تعرفه را دوباره اختراع کرد

جهان صنعت نیوز، دونالد ترامپ در اقدامی بی‌سابقه، با اعلام «روز رهایی» در باغ رز کاخ سفید، تعرفه‌هایی سنگین و چندلایه را بر تقریباً تمامی شرکای تجاری آمریکا اعمال کرد؛ تعرفه‌هایی که از ۱۰ درصد آغاز شده و تا ۴۶ درصد برای کشورهایی مانند ویتنام می‌رسد. این تصمیم که به بهانه ایجاد توازن در تجارت جهانی اتخاذ شده، احتمالاً بزرگ‌ترین افزایش مالیاتی تاریخ معاصر ایالات متحده است و می‌تواند به بروز رکود، افزایش بیکاری، و بالا رفتن نرخ تورم در آمریکا و سراسر جهان منجر شود.

«روز رهایی» با طعم تعرفه؛ ترامپ و بزرگ‌ترین شوک تجاری معاصر

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز چهارشنبه در اقدامی کم‌سابقه و بحث‌برانگیز، از اعمال بسته‌ای گسترده از تعرفه‌های وارداتی با عنوان «روز رهایی» رونمایی کرد؛ تصمیمی که از آن به عنوان بزرگ‌ترین افزایش مالیاتی تاریخ معاصر ایالات متحده یاد می‌شود. این تعرفه‌ها که از تاریخ ۵ آوریل اجرایی خواهند شد، شامل تعرفه پایه ۱۰ درصدی برای تمامی واردات و نرخ‌های بالاتری تا سقف ۴۶ درصد برای برخی کشورها مانند ویتنام است.

تعرفه‌های متقابل علیه دوستان و دشمنان

ترامپ تعرفه‌های جدید را اقدامی «متقابل» علیه آنچه وی سیاست‌های ناعادلانه کشورهای خارجی خواند، توصیف کرد. فهرستی که او منتشر کرد، شامل تعرفه‌هایی چون ۳۴ درصد برای چین، ۲۰ درصد برای اتحادیه اروپا، ۲۶ درصد برای هند و حتی ۳۲ درصد برای تایوان می‌شود؛ کشورهایی که بسیاری‌شان متحدان امنیتی آمریکا محسوب می‌شوند.

افزایش تعرفه‌ها احتمالاً سالانه بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ میلیارد دلار بار مالیاتی به مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارهای آمریکایی تحمیل خواهد کرد و در عین حال بازارهای صادراتی آمریکا را به روی بسیاری از تولیدکنندگان خواهد بست. بازارهای مالی فوراً واکنش نشان دادند و شاخص نزدک بیش از ۲ درصد سقوط کرد. کارشناسان نسبت به بروز رکود، افزایش نرخ بیکاری و رشد تورم هشدار داده‌اند. به گفته اقتصاددانان، برخی صنایع کلیدی مانند کشاورزی، خودرو و منسوجات با افزایش شدید هزینه‌ها مواجه خواهند شد.

اقداماتی تلافی‌جویانه در راه است

رئیس کمیسیون اروپا، اورزولا فن در لاین، بلافاصله هشدار داد که اتحادیه اروپا «آماده اقدامات تلافی‌جویانه» است. او افزود: «اروپا ابزارهای فراوانی دارد و در صورت لزوم از آنها استفاده خواهد کرد.» سایر کشورها در آسیا نیز با واکنش‌های مشابه، آمادگی خود برای مقابله با سیاست‌های تجاری جدید آمریکا را اعلام کرده‌اند.

اگرچه ترامپ هدف این سیاست‌ها را بازگرداندن مشاغل و کارخانه‌ها به خاک آمریکا اعلام کرد، اما تحلیلگران معتقدند که افزایش تعرفه‌ها به تنهایی نمی‌تواند تولید داخلی را احیا کند. هزینه‌های بالای سرمایه‌گذاری، کمبود نیروی کار متخصص، و زمان‌بر بودن راه‌اندازی صنایع جدید، این هدف را تا حد زیادی غیرواقعی می‌کند.

شوک ثانویه و احتمال گسترش

ترامپ در ادامه به اعمال «تعرفه‌های ثانویه» نیز اشاره کرد؛ از جمله تحریم واردات کالاهایی از کشورهایی که از ونزوئلا یا ایران نفت می‌خرند، یا حتی وضع تعرفه ۵۰۰ درصدی بر کشورهای خریدار انرژی از روسیه. این اقدامات می‌تواند شرکای اروپایی آمریکا را هدف قرار دهد و بحران تجاری را از حد دوجانبه به یک بحران جهانی تبدیل کند.

چشم‌انداز بازار جهانی تیره‌تر از همیشه

در حالی که پس از دوره کرونا، اقتصاد آمریکا عملکرد مثبتی داشت، تصمیمات اخیر ترامپ در دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش باعث شده پیش‌بینی‌ها درباره رکود در سال ۲۰۲۵ شدت گیرد. کارشناسان معتقدند این فقط آغاز راه است و برای درک کامل اثرات سیاست‌های جدید، باید ماه‌ها منتظر ماند. در این میان، آسیب‌پذیرترین گروه‌ها مصرف‌کنندگان، کشاورزان و کسب‌وکارهای کوچک خواهند بود که فشار اصلی تورم و رکود را تحمل خواهند کرد.

اخبار برگزیدهاقتصاد کلان